Khối ngoại, lệnh ATC và phiên giao dịch lịch sử

Sau đây là một bình luận thị trường khá sâu của Vincom SC, mời các bác tham khảo:

TCK Việt Nam: “Khối ngoại, lệnh ATC và phiên giao dịch lịch sử” là thuật ngữ chúng tôi dùng để miêu tả diễn biến của thị trường chứng khoán Việt Nam trong phiên giao dịch ngày hôm nay. VN-Index đóng cửa với mức tăng nhẹ lên 2,61 điểm (0,58%) lên mức 454,84 điểm. Khối lượng giao dịch cũng tăng so với phiên ngày hôm qua khi có hơn 31,4 triệu đơn vị khớp lệnh tương ứng với giá trị 783,48 tỷ đồng. Toàn sàn có 103 mã tăng giá, 50 mã đứng giá và 100 mã giảm giá. HNX-Index đóng cửa giảm 0,84 điểm (0,64%) dừng ở mức 131,41 điểm.
Khối lượng khớp lệnh tăng so với phiên giao dịch ngày hôm qua khi có hơn 27,9 triệu cổ phiếu được chuyển nhượng với giá trị giao dịch tương ứng là 665,87 tỷ đồng. Tại thời điểm đóng cửa HNX có 95 mã tăng giá, 45 mã đứng giá và 165 mã giảm giá. Thị trường hôm nay giao dịch có hai điểm đáng chú ý: (1) Phiên mở của HOSE chỉ khớp lệnh hơn 1 triệu đơn vị chứng khoán. Hình ảnh lại gợi nhớ tới thời kỳ giao dịch ảm đạm của chỉ số VN-Index. (2) Phiên đóng cửa một loạt lệnh ATC xuất hiện ở các cổ phiếu Bluechips như PVD, PVF, VCB, REE, FPT, ITA…kéo thị trường bật tăng điểm trở lại từ mức thấp nhất. Các lệnh ATC này được đặt từ rất sớm ngay từ đầu phiên khớp lệnh định kỳ. Hiệu ứng này lập tức lan tỏa và một loạt các cổ phiếu vốn hóa nhỏ và trung bình rớt sâu FDC, VHG…tăng giá trở lại sau khi phần lớn thời gian giao dịch ở mức giá gần sát mức giá sàn. Thống kê cho thấy lệnh ATC cuối giờ ở các cổ phiếu lớn phần lớn xuất phát từ khối ngoại và giao dịch chiếm tới hơn 90% khối lượng khớp lệnh cuối giờ như PVF, VCB, FPT, ITA, PVD, PVT…nhưng bên cạnh đó một số cổ phiếu khác xuất phát từ khối nội như REE, SSI…trong đó có lẽ giao dịch của REE là ấn tượng hơn cả với hơn 400 cổ phiếu được khớp lệnh vào cuối giờ đẩy khối lượng khớp lệnh của cổ phiếu này tăng vọt lên hơn 1,2 triệu cổ phiếu.


Sau phiên giao dịch ngày hôm nay có rất nhiều hoài nghi về hiên tượng giao dịch cuối giờ của sàn HOSE. Một số cho rằng bắt nguồn từ tin đồn về hạ lãi suất cơ bản và giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc khiến các nhà đầu tư mua vào nhưng phải nói rằng 90% khối lượng khớp lệnh của các cổ phiếu như PVD, FPT, ITA, PVF, PVT đều xuất phát từ lệnh mua của khối ngoại và rõ ràng nếu như vậy sẽ khó có thể nói việc mua vào xuất phát từ các thông tin trên. Hơn nữa, thông tin trên xuất được lan truyền trên mạng từ đầu phiên giao dịch và thị trường vẫn điều chỉnh giảm rất mạnh trong hầu hết giờ giao dịch. Ngoài ra, khi phỏng vấn chớp nhoáng các nhà đầu tư về hiện tượng lệnh ATC đưa vào bảng điện tử ở hầu hết các mã lớn với câu hỏi mua hay bán thì có tới 90% các câu trả lời là sẽ không mua mà bán hoặc không hành động gì. Và hầu hết các nhà đầu tư đều biết tin đồn trên là thất thiệt. Vì vậy, việc cho rằng thị trường tăng điểm do tin đồn về lãi suất cơ bản, dự trữ bắt buộc là không có cơ sở.

Một thông tin khác lại đánh giá rằng lệnh mua của khối ngoại bắt nguồn từ tổ chức ngoại mở tài khoản ở công ty chứng khoán S và mục đích của việc này là nhằm kéo thị trường lên. Với những thông tin như vậy thật khó mà đánh giá. Theo quan điểm của chúng tôi khó có một tổ chức đơn lẻ nào có thể kéo cả thị trường đi lên bởi nếu làm được như vậy chắc hẳn nhiều quỹ đã thực hiện công việc này từ rất lâu rồi. Năm 2008 chúng ta đã từng chứng kiến thị trường tụt dốc không có điểm dừng bất kể các phát biểu của lãnh đạo chính phủ, của các quỹ hay cả thông tin SCIC vào cuộc kéo thị trường đi lên. Với số lượng mua ATC chỉ hơn 100 – 200 ngàn cổ phiếu chúng tôi cho rằng nếu có không phải là sự tiết cung do thị trường nằm trong vùng giao dịch lân cận đáy thì không thể kéo được các cổ phiếu tăng giá. Ví dụ, chúng ta vẫn chứng kiến cổ phiếu CII hàng ngày với các lệnh mua ATC vào hàng trăm ngàn lúc bắt đầu vào phiên giao dịch định kỳ nhưng hầu hết đóng cửa giá cổ phiếu này chỉ đi ngang hoặc giảm điểm vì luôn có lệnh bán ra sau đó. Hay đơn giản như trường hợp của cổ phiếu STB, với gần 4 triệu cổ mà khối ngoại đặt mua ATO vào đầu giờ giao dịch trong tháng ngày 22/06/2010 cổ phiếu này cũng không thể tiến tới mức giá trần. Nói chung với các mã nhỏ thì việc “đội lái” kéo giá cổ phiếu là có nhưng với các mã vốn hóa lớn chúng tôi cho rằng xu hướng thị trường mới là nhân tố quyết định hướng đi của các cổ phiếu này. Dù thế nào thì sắc xanh phiên hôm nay trên sàn HOSE là điều đáng mừng, chúng tôi cho rằng việc sàn HNX điều chỉnh cuối giờ cũng là tín hiệu tốt. Một sự tăng trần đồng loạt không nên diễn ra ở sàn Hà Nội vào nửa cuối phiên giao dịch. Sự tăng giá trong nghi ngờ sẽ mang lại luồng gió tích cực hơn là sự ào ạt bất kể tốt xấu.