Chứng khoán năm 2020 cần được “lột xác” - Đầu tư theo EPS và triển vọng tương lai

Thành Nam
Thứ Bảy, 14/12/2019, 11:26

"Chứng khoán đang cần một cuộc thay đổi lớn. Sự thay đổi đó đòi hỏi một cuộc “lột xác” mà có thể sự đau đớn là không tránh khỏi đối với một số cổ phiếu nói riêng, cơ cấu thị trường nói chung. Quy mô doanh nghiệp có thể là một lợi thế, nhất là những công ty đầu ngành, nhưng lợi thế này không thể là yếu tố duy nhất để trở thành nơi tụ hội dòng tiền. Tăng trưởng EPS và triển vọng trong tương lai của doanh nghiệp phải trở thành những yếu tố trọng yếu để nhà đầu tư lựa chọn."



(TBKTSG) - Đã sắp hết năm 2019 và bây giờ thì không còn nhiều nhà đầu tư hy vọng VN-Index trở lại mốc 1.000 điểm. So với cuối năm ngoái, với 960 điểm đóng cửa ngày 10-12, chỉ số chứng khoán sàn HSX chỉ còn cao hơn gần 7,6%. Mức tăng trưởng này thấp hơn đáng kể so với lãi suất tiết kiệm 12 tháng.

Giả sử chỉ số vẫn giữ được điểm số hiện tại, thì chứng khoán lại có một năm là kênh đầu tư kém sinh lời so với gửi tiết kiệm, bất động sản. Trong trường hợp VN-Index tiếp tục giảm, mà khả năng giảm là không hề nhỏ do các cổ phiếu trụ cột vẫn đang điều chỉnh, đặc biệt hiệu ứng tìm về vùng đáy ba năm của MSN.


Chứng khoán đang cần một cuộc thay đổi lớn. Ảnh minh họa Thành Hoa.
Điều gì đã khiến chứng khoán không hấp dẫn dòng tiền nhàn rỗi của dân cư? Đó chính là trào lưu đầu tư theo chỉ số đang thống lĩnh thị trường, mà không phải là đầu tư trung, dài hạn vào những doanh nghiệp thực sự kinh doanh hiệu quả.

Các tổ chức trong nước, đặc biệt các quỹ nước ngoài, hầu hết lấy VN30 làm thước đo hiệu quả quản lý quỹ. Từ đây, trong danh mục đầu tư của họ bắt buộc phải có những cổ phiếu trong rổ VN30. Những cổ phiếu giá trị vốn hoá càng lớn thì tỷ trọng trong danh mục cũng càng lớn. Do được nước ngoài tập trung giải ngân, thị giá các cổ phiếu trong VN30 đã tăng nhanh hơn mức tăng của thu nhập trên cổ phiếu (EPS) và đẩy chỉ số giá tính trên lợi nhuận (P/E) vượt trội so với P/E cả thị trường.

Các cổ phiếu trong VN30 đều quá đắt đỏ. Không những thế, việc đầu tư bám sát VN30 của các tổ chức còn bị chi phối mạnh bởi tác động của chứng khoán thế giới. Mỗi đợt cơ cấu danh mục của các quỹ, hay nhà đầu tư của quỹ rút vốn, các quỹ đều thường bán nhiều hơn mua. Các cổ phiếu trụ một khi bị bán để có tiền trả cho nhà đầu tư của các quỹ đã làm VN-Index bị tổn thương nghiêm trọng và biến động hết sức thất thường.

Trong khi ấy cổ phiếu của hàng loạt doanh nghiệp nhỏ và vừa đã bị bỏ quên dù thị giá của chúng khá rẻ để đầu tư. (Tất nhiên khái niệm đắt rẻ tùy thuộc quan niệm của từng nhà đầu tư). Cổ phiếu MidCap và SmallCap thường xuyên đứng ì một chỗ - vốn là điều làm nản lòng nhà đầu tư, chưa kể đầu cơ.

Năm 2019 cũng là năm chứng kiến tác động của thị trường phái sinh lên thị trường cơ sở. Không phải tất cả các ngày đáo hạn của hợp đồng phái sinh, chỉ số VN30 đều giảm. Dẫu thế đại đa số các hợp đồng đều giảm khi đáo hạn do bản chất của phái sinh nghiêng về bán (short).

Tham gia thị trường phái sinh hiện không chỉ có các nhà đầu tư cá nhân, mà các tổ chức cũng đã có mặt. Vừa đầu tư trên thị trường cơ sở, vừa hoạt động trên thị trường phái sinh, họ có khả năng tận dụng giao dịch theo dạng mua cơ sở để bán phái sinh hoặc ngược lại. Với quy mô giao dịch lớn, có khả năng khống chế thị trường, họ đủ sức tính toán để cân đối được lợi nhuận.

Nhìn vào mối tương quan giữa giao dịch phái sinh và thị trường cơ sở có thể dễ dàng nhận ra vai trò của các cổ phiếu vốn hóa lớn. Ba cổ phiếu VIC, VHM, VRE chiếm khoảng 25% vốn hóa thị trường. Thêm VCB, BID, GAS, SAB là những cổ phiếu mà tỷ trọng nắm giữ của cổ đông lớn áp đảo, nhưng lại không giao dịch. Thành thử chỉ cần một khối lượng giao dịch vừa phải các mã này là đủ sức làm “lay chuyển” VN30. Trong các cổ phiếu trụ cột, chỉ có VNM là khối lượng và gía trị giao dịch được cải thiện năm nay, nhưng VNM lại liên tục bị khối ngoại bán ròng trong nhiều tháng.

Từ đầu tháng 12-2019, VN-Index và VN30 đang chịu áp lực lớn của việc khối ngoại bán ròng MSN sau thương vụ nhận chuyển nhượng chuỗi siêu thị VinMart. MSN đang gặp khó khăn ở dự án Núi Pháo. Tốc độ tăng trưởng của mảng kinh doanh hàng tiêu dùng nhanh và thực phẩm không đủ để đảm bảo kỳ vọng tăng EPS của MSN. Khối ngoại đang nắm giữ một tỷ trọng lớn cổ phiếu MSN. Sự thoái vốn tại mã MSN của họ có thể kéo theo sự bán ra “ăn theo” (bán rẻ để mua lại rẻ hơn) của khối nội.

Chứng khoán đang cần một cuộc thay đổi lớn. Sự thay đổi đó đòi hỏi một cuộc “lột xác” mà có thể sự đau đớn là không tránh khỏi đối với một số cổ phiếu nói riêng, cơ cấu thị trường nói chung. Quy mô doanh nghiệp có thể là một lợi thế, nhất là những công ty đầu ngành, nhưng lợi thế này không thể là yếu tố duy nhất để trở thành nơi tụ hội dòng tiền. Tăng trưởng EPS và triển vọng trong tương lai của doanh nghiệp phải trở thành những yếu tố trọng yếu để nhà đầu tư lựa chọn.

Nguồn:
https://www.thesaigontimes.vn/td/298036/chung-khoan-nam-2020-can-duoc-lot-xac-.html

--- Gộp bài viết, 14/12/2019, Bài cũ: 14/12/2019 ---

Cổ phiếu nào đáp ứng tiêu chí "Tăng trưởng EPS và triển vọng trong tương lai" sẽ được thị trường gọi tên trong 2020???

--- Gộp bài viết, 14/12/2019 ---

1. Dòng tôn thép: HPG
2. Bất động sản: VHM,...
3. Ngân hàng: VCB, TCB, ACB,...