Đọc sách " Đắc nhân tâm "

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie
​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đắc Nhân Tâm​

Tác giả: Dale Carnegie
Người dịch: Nguyễn Hiến Lê ​

PHẦN THỨ NHẤT

Những thuật căn bản để dẫn đạo người

Chương Một

Muốn lấy mật đừng phá tổ ong

Ngày 7 tháng 5 năm 1931, mười ngàn người ở chân thành Nữu Ước (New York)
được mục kích một cuộc săn người sôi nổi chưa từng thấy. Một trăm năm mươi
lính ******* bao vây một căn phố để bắt tên y cũng mang hai cây súng sáu trong
mình. Họ leo lên mái nhà chung quanh, dùng hơi cay và trong hơn một tiếng đồng
hồ, cả một khu mỹ lệ nhất của Nữu Ước vang lên tiếng súng và tiếng "lạch tạch"
của liên thinh. Crowley núp sau chiếc ghế đệm bông, bắn lại lính không ngừng.

Khi bắt được y rồi, viên giám đốc ******* tuyên bố: "Nó vào hạng tội nhân nguy
hiểm nhất. Nó muốn giết người là giết, không vì một lý do gì hết".

Nhưng còn chính tội nhân, Crowley, y tự xét y ra sao? Muốn biét, bạn hãy đọc
hàng sau này mà y vừa chống cự với lính vừa viết để lại cho đời "Dưới lớp áp này,
trái tim ta đập, chán ngán, nhưng thương người, không muốn làm hại một ai hết".

Không muốn làm hại ai hết!Vậy mà trước đó mấy ngày, khi một người lính công
an lại gần y để hỏi y giấy phép lái xe hơi, thì y xả ngay một loạt súng, giết người
đó tức thì. Một kẻ sát nhân không gớm máu như vậy mà còn tự khoe: "Trái tim
thương người, không muốn làm hại một ai hết!".

Trước khi lên ngồi ghế điện để chịu tử hình tại khám Sing Sing, y còn than: "Tôi
chỉ tự vệ mà người ta xử tôi như vậy đó".

Nghĩa là trong thâm tâm y, y nhất định không chịu nhận y có tội.

Bạn sẽ nói: "Thì chỉ có nó nghĩ thế, chứ còn ai lạ đời như vậy nữa".




-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-1-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------




Không đâu, thưa bạn: kẻ thù số một của nước Mỹ. Al Copone, tên đầu đảng ăn
cướp đã làm cho châu thành Chicago kinh khủng, cũng nói: "Ta đã dùng những
năm tươi đẹp nhất trong đời ta để mua vui cho thiên hạ, vậy mà phần thưởng chỉ là
bị chửi và bị săn bắn như con thú dữ".

Mà cả Dutch Schluts, một trong những tên cướp lợi hại nhất ở Nữu Ước cũng
tuyên bố với một ký giả rằng y là ân nhân của thiên hạ.

Viên Giám đốc khám Sing Sing, ông Lawes, viết "ở Sing Sing, những tội nhân đều
tự cho họ cũng có tâm trạng thong thường khác đời chi hết. Cũng lý luận, giảng
giải, tại sao chúng bị bắt buộc phải cạy tủ sắt hoặc bóp cò... và tuyến bố rằng bỏ tù
chúng thật là bất công".

Nếu ba tên cướp đó và bọn khốn nạn đường nằm trong khám, tự cho mình vô tội
như vậy thì những người mà chúng ta gặp mỗi ngày, ở ngoài đường, cả các bạn
nữa, cả tôi nữa, chúng ta ra sao?

Cho nên ông John Wannamaker, một thương gia lớn, có lần đã tự thú: "Từ 30 năm
nay, tôi đã hiểu rằng: sự chỉ trích chẳng ích lợi gì hết". ÔNg đã sớm hiểu bài học
đó. Riêng tôi, tôi đã phải phấn đấu trong một phần ba thế kỷ trước khi thấy ló ra
ánh sáng của chân lý này; "Dù người ta có lỗi nặng tới đâu, thì trong 100 lần, có tới
99 lần người ta cũng tự cho là vô tội".

Chỉ trích là vô ích (nó làm cho kẻ bị chỉ trích phải chống cự lại và tự bào chữa) mà
còn nguy hiểm, oán thù. Hơn nữa, kẻ ta chỉ trích tự nhiên sẽ hằn học chỉ trích lại ta,
như ông Tổng trưởng Bộ Nội vụ Albert Fall, vì ăn hối lộ 100.000 đ mà dùng gươm
súng đ àn áp kẻ bị ức hiếp, sau vỡ lỡ, bị ngồi khám, làm cho dư luận toàn quốc oán
hờn Chính Phủ, Đảng Cộng Hoà suýt đổ, Tổng thống Harrding bị giày vò lo lắng
đến đỗi ít năm sau thì chết. Vậy mà khi người trách y đã lợi dụng lòng tin cậy nhảy
chồm chồm lên, khóc lướt mướt, vặn tay bứt dứt, rủa đời, la lớn: "Không! không!
Chồng tôi không phản ai hết. Cả một toà nhà đầy vàng cũng không quyến rũ được
chồng tôi. Chông tôi đã bị người ta phản.

Tâm trạng con người là như vậy đó. Kẻ làm quấy oán trách đủ mọi người, mà
chẳng bao giờ oán trách mình cả. Bạn cũng như vậy mà tôi cũng như vậy. Cho nên
từ nay, mỗi lần muốn chỉ trích ai, ta nên nhớ tới hai tướng cướp Capone và
Crowley, tới lời chỉ trích ta thốt ra, cũng như con chim bồ câu, bao giờ nó cũng trở
về chỗ cũ. Kẻ bị ta chỉ trích sẽ tìm thấy hết lý luận để tự hào chữa và trở lại buộc
tội ta.'



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-2- ​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie ​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------




Vì hiểu vậy nên ông Abraham Lincoln đã để lại cái danh là có tài dẫn đạo quần
chúng bực nhất trong lịch sử loài người. Hồi thiếu thời ông nhiệt liệt chỉ trích bất
cứ ai, thậm chí tới viết những thơ phúng thích để chế diễu người ta rồi đem liệng
cùng đường cho thiên hạ đọc cười chơi. Một lần cũng vì thói quen đó, suýt gây nên
một cuộc đấu gươm. Từ đó chẳng những ông không dung dễ dãi với mọi người.
Châm ngôn của ông là: "Đừng xét người, nếu ta không muốn người xét lại ta".

Trong thời Nam Bắc chiến tranh, một lần bại quân phương Nam, ban đêm chạy tới
một sông, vì mưa bão mà nước dâng cao không thể nào qua nổi. Ông đánh dây
thép, rồi muốn chắc chắn hơn, lại sai người phương Bắc bảo phải lập tức tấn công
quân phương Bắc bảo phải lập tức tấn công quân phương Nam do tướng Lee cầm
đầu. Nhưng Meade vì ngần ngừ trễ nãi đã làm ngược hẳn hiệu lệnh ông và để quân
phương Nam thừa dịp mực nước xuống, qua sông mà thoát được, lỡ mất cơ hội độc
nhất, vì chỉ một trận đó có thể chấm dứt cuộc Nam Bắc tương tàn...

Ông Lincoln giận lắm, la: "Trời cao đất dày, như vậy nghĩa là gì?"

Rồi ông than với con rằng: "Quân địch đã ở trong tay ta mà lại để cho nó thoát!
Trong tình thế đó bất cứ ai cầm quân cũng có thể đánh bại tướng Lee. mà nếu cha
có mặt tại đó, chắc chắn cha đã thắng trận rồi! "Đoạn ông hậm hực viết bức thư
này:

Đại tướng thân mến,

Tôi không tin rằng nhận chân được sự đại tướng Lee trốn thoát tai hại là dường
nào! Quân đội y trong tay ta, và vì y đã bại nhiều phen,nếu đánh ngay lúc đó thì
chỉ có một trận là chiến tranh đã kết liễu. Nay thì nó sẽ kéo dài ra không biết đến
bao giờ. Thứ hai trước, ông đã không thắng nồi Lee, bây giờ y đã qua sông, mà lực
lượng của ông chỉ có thể bằng hai phần ba hôm đó thì làm soa thẳng nồi được y
nữa?

...Dịp may ngàn năm có một thuở của ông đã qua rồi và không ai thấy nổi buồ khổ
của ông đã qua rồi và không ai thấy nổi nỗi buồn của tôi!

Nhưng bức thư đó, bức thư trách nhẹ nhàng có vậy, ông viết rồi mà không gởi. Sau
khi ông chết, người ta tìm thấy trong tờ của ông.

Vậy có lẽ ông đã tự nghĩ: "Hãy khoan, đợi một chút... đừng hấp tấp. Ta ngồi yên
ổn trong toà Bạch Cung này mà ra lệnh thì thật dễ. Nhưng nếu ta đã có tuần nay, ta
đã thấy máu chảy, đã nghe tiếng rên la của binh lính bị thương, hoặc hấp hối, thì có
lẽ ta cũng không hăng hái tấn công kẻ địch lắm. Vả lại, nếu ta có tính rụt rè của



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-3-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie ​

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------




Meade thì ta cũng đã hành động y như ông ta. Thôi, việc đã vậy rồi, nói cũng vô
ích. Gởi bức thư này đi, dù ta có hả giận chút đỉnh, nhưng Meade sẽ trách lại ta,
sinh ra bất hoà, oán giận, mất lòng tự tín của ông ta đi, và biết đâu ông chẳng từ
chức nữa".

Là vì ông đã kinh nghiệm rằng những lời nghiêm trách không có một ích lợi nào
cả.

Ông Theodore Roosevelt kể lại rằng hồi ông còn làm Tổng thống, mỗi lần gặp
điều khó xử, thường ngả lưng vào ghế nhìn lên tấm hình của Lincoln treo trên
tường và tự hỏi: " Lincoln ở địa vụ mình, sẽ xử trí ra sao? Giải quyết ra sao?".
Chúng ta cũng vậy, lần sau có muốn "xài" ai, hãy rút tấm giấy 5 mỹ kim ở trong túi
ra mà ngắm hình Lincoln trên đó rồi tự hỏi: "ở vào địa vị ta, Lincoln xử trí ra sao?"
và muốn sửa đổi người, ta hãy sửa đổi ta trước đã. Như vậy có lợi hơn và ... ít nguy
hiểm hơn.

Khổng Tử nói: "Khi bực cửa nhà ta dơ thì đừng chê nóc nhà bên sao đầy tuyết".
Hồi nhỏ tôi tự phụ lắm. Một lần nhận được một bức thư có thêm mấy chữ này:
"Thư này đọc cho người ta viết, mà không coi lại". Tôi thích hàng chữ đó lắm vì
tôi thấy nó cho ta vái vẻ quan trọng và bề bộn công việc. Rồi một hôm, muốn lên
mặt với một tiểu thuyết gia, toio viết thư cho ông ta và cũng thêm hàng chữ ấy.
Tiểu thuyết gia đí gởi trả lại một bức thư và thêm vào: "Chỉ có sự ngu xuẩn của
ông mới ví được với sự thô lỗ của ông thôi".

Nói cho đúng, tôi đã vô lễ và những lời chỉ trích đó không phải là không xứng
đáng. Nhưng vì tôi chỉ là một thằng người nên tôi thấy nhục lắm và thầm oán tiểu
thuyết gia đó đến nỗi mười năm sau, khi hay tin ông ta chết, tôi đã chẳng tiếc một
người có tài mà chỉ nhớ tới sự ông đã làm thương tổn lòng tự ái của tôi.

Vậy bạn muốn người ta oán tới chết, thì hãy dùng những lời chỉ trích cay độc. Còn
không thì nền nhớ rằng, loài người không phải luôn luôn có lý trí đâu. Họ hành
động, suy nghĩ theo tình cảm, thành kiến, lòng một mỗi lửa, mà lòng kiêu căng của
con người ta một kho thuốc súng, gặp nhau tất bùng nổ, gieo tai hại vô cùng.

Bengamin Fraklin hồi nhỏ vụng xử bao nhiêu thì sau này lại giỏi về được bổ làm
sứ thần Hoa Kỳ tại Pháp. Bí quyết của sự thành công đí là không bao giờ chỉ trích
ai hết và chỉ thành thực ca tụng và tự chủ mạnh mẽ mới được.



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-4-
​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie
​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------




Carley nói: "Muốn xét độ lượng của ai chỉ cần xem cách xử sự của người đó với kẻ
dưới". Vậy đáng lẽ buộc tội, chỉ trích ai thì ta phải ráng hiểu họ, tìm nguyên nhân
những hành vi của họ. Đó là nguồn gốc của cảm tình, khoan dung và hoà hảo.
Đức Thượng đế kia mà còn đợi khi người ta chết rồi mới xét công và tội. Tại sao
người phàm như chúng ta lại nghiêm khắc hơn Ngài?.




-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-5-​

​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie
​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------




Chương Hai

Một bí quyết quan trọng trong phép xử thế

Muốn dẫn dụ ai làm một việc gì theo ý ta, chỉ có cách là làm cho người ấy phát
khởi cái ý muốn làm việc đó.

Xin các bạn nhỡ kỹ điều ấy.

Xin các bạn nhớ rằng không có một cách thứ hai nào nữa.

Đã đành, bạn có thể chĩa súng sáu vào bụng một người qua đường mà bắt người đó
phải cởi đồng hồ ra đưa cho bạn. Bạn cũng có thể bắt một người làm công phải
chăm chỉ làm việc cho tới khi bạn quay lưng đi, bằng cách dọa tống cổ hắn ra cửa.

Cầm chiếc roi mây, bạn có thể bắt con nít vâng lời được. Nhưng những cách tàn
bạo đó có những p hản động tai hại lắm. Muốn cảm động ai và dẫn dụ người đó tới
hành động, chỉ có một cách là người ta muốn gì, cho người ta cái đó.

Mà chúng ta muốn những gì? ít lắm, nhưng khi chúng ta đã muốn thì chúng ta
nằng nặc đòi cho kỳ được. Những cái chúng ta muốn là:

1- Sức khỏe và sanh mạng

2- Ăn

3- Ngủ

4- Tiền của

5- Để tiếng lại đời sau

6- Thỏa nhục dục

7- Con cái chúng ta được mọi sự đầy đủ

8- Được người khác coi ta là quan trọng.

Freud, nhà bác học Đức trứ danh về bệnh thần kinh nói rằng hai thị dục căn bản
của nhân loại là ******** và thị dục huyễn ngã.




-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-6-​

-

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie ​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



Triết gia John Dewey nói: thị hiếu mạnh nhất của nhân loại là thị dục huyễn ngã.
Xin các bạn nhớ kỹ câu: "Thị dục huyễn ngã". Nghĩa nó vô cùng và bạn sẽ thường
gặp nó trong cuốn sách này.

Bảy thị dục khác đều dễ thỏa mãn, duy có thị dục đó ít khi được thỏa lắm, tuy nó
cũng khẩn cấp như ăn và ngủ.

Abraham Lincoln nói: "Ai cũng muốn được người ta khen mình". Chúng ta đều
khát những lời khen chân thành mà than ôi! ít khi người ta cho ta cái đó.

Những kẻ nào đã học được cái bí quyết làm thỏa mãn lòng đói khát lời khen đó, nó
tuy kín đáo mà giày vò người ta, đâm rễ trong lòng người ta, thì kẻ ấy "nắm được
mọi người trong tay mình" và được mọi người tôn trọng, sùng bái, nghe lời, "khi
chết đi, kẻ đào huyệt chôn người đó cũng phải khóc người đó nữa".

Loài vật không có dục vọng ấy. Nghiêm quân của tôi khéo nuôi heo và bò, kỳ đấu
xảo canh nông nào ông cũng được giải thưởng. ở nhà, ông ghim hết thảy những
bằng cấp đó lên trên một tấm lụa trắng, khách khứa lại, ông mở ra khoe. Những
con heo thản nhiên đối với những giải thưởng đó cho ông cái cảm tưởng rằng ông
rất quan trọng.

Nếu các bậc tiền nhân không có thị dục trở nên quan trọng đó, thì văn minh không
có và chúng ta cũng chỉ như loài vật thôi.

Nhờ nhu cầu đó mà một thầy ký quèn, trong một tiệm tạp hóa, học lực dở dang,
mua những sách luật rách nát, về mải miết học để rồi trở nên một vĩ nhân: Lincoln.
Các văn hào, thi hào viết được những cuốn sách bất hủ, các ông "vua dầu lửa, xe
hơi... trở nên triệu phú đều nhờ thị dục đó cả.

Gia đình ít người mà cất ngôi nhà cực rộng lớn, mua chiếc xe hơi kiểu mới nhất,
sắm bộ đồ cho hợp thời trang, khoe sự học hành tấn tới của con mình; cũng đều do
thị dục đó hết. Cũng chỉ vì muốn thỏa lòng ao ước trở nên một danh nhân, mà biết
bao thiếu niên Mỹ đã thành những tướng cướp lợi hại, những tay sát nhân không
gớm máu, cho đến nỗi khi chúng bị bắt rồi thì đòi cho được đọc ngay những tờ báo
để tiện trong đó người ta tả chúng như những vị anh hùng. Được coi hình chúng
trên mặt báo, bên cạnh hình những danh nhân trên thế giới, chúng quên cái ghế
điện nó đợi chúng.

Muốn biết tình hình, tư cách một người ra sao, ta chỉ cần xét người đó dùng những
phương tiện nào để thỏa mãn thị dục huyễn ngã.



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-7-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie ​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Rockefeller thỏa mãn nó bằng cách cất ở Bắc Kinh (Trung Hoa) một nhà thương
tối tân để săn sóc hàng triệu người nghèo, mà ông chưa từng và sẽ chẳng bao giờ
thấy mặt. Dillinger thỏa mãn nó bằng cách giết người, ăn cướp các ngân hàng. Bị
lính ******* săn bắt, nó trốn vào một trại ruộng mà tự xưng với người trong trại:
"Dillinger là ta đây!". Nó tự đắc được cái danh là "kẻ thù" số một của quần chúng".

Nhiều vĩ nhân trong thế giới cũng mắc cái tật tự khoe mình là quan trọng. George
Washington bắt mỗi người phải xưng tụng ông là: "Huê Kỳ Tổng thống Đại nhân".
Kha Luân Bố đòi cho được cái danh là: "Đề đốc Đại Tây Dương và Phó vương ấn
Độ". Catherine, Hoàng hậu nước Nga, không chịu đọc những thư mà ngoài không
đề: "Hoàng đế ngự lâm". Bà Tổng thống Lincoln, một hôm, dữ như cọp cái, quay
lại mắng bà Grant giữ dinh Bạch ốc: "Sao? Tôi chưa mời mà bà dám cả gan đối tọa
với tôi sao?".

Các nhà triệu phú của ta sở dĩ bỏ tiền ra cho Đề đốc Byrd thám hiểm Nam Cực vì
Đề đốc hứa sẽ lấy tên của họ đặt tên cho những ngọn núi quanh năm tuyết phủ ở
miền ấy. Thi hào Victor Hugo chỉ cầu sao cho người ta lấy tên ông đặt tên cho kinh
đô nước Pháp. Và thi hào Anh Shakespeare tuy đã được cả nước Anh tôn sùng mà
còn mua tước vị để thêm danh giá cho gia đình ông. Có kẻ làm bộ đau, bắt người
săn sóc mình, chiều chuộng mình để được thấy mình là quan trọng. Như một cô nọ,
hết hy vọng kiếm chồng được, đương khỏe mạnh, hóa ra tật nguyền, nằm hoài ở
giường, bắt mẹ già săn sóc trong mười năm, lên thang xuống thang để hầu hạ cơm
nước. Bà mẹ kiệt sức, chết. Trong vài tuần lễ, cô ả ủ rũ, bỗng một hôm đứng phắt
ngay dậy, trang điểm, rồi... đi lại như hồi trước.

Đem giải phẫu bộ óc, thì có một nửa số người điên cũng bình thường như óc chúng
ta. Một vị bác học trứ danh nhận thấy rằng phần nhiều những người đó chỉ muốn
tìm, trong tưởng tượng, sự thỏa mãn của lòng tự phụ mà hóa điên. Trong đời thực
tế, họ tầm thường bao nhiêu, tự thấy mình hèn hạ bao nhiêu, thì trong thế giới
tưởng tượng của họ, họ càng tự thấy oai quyền và danh vọng của họ lớn lao bấy
nhiêu. Những kẻ đó sướng hơn chúng ta nhiều lắm. Họ đã kiêm được, trong thế
giới thần tiên của họ, cách thỏa mãn lòng khát khao danh vọng của họ. Họ ký một
tấm chi phiếu một triệu đồng, hoặc viết một bức thư tiến dẫn ta với Hoàng đế Ba
Tư rồi vinh hạnh đưa cho ta.

Đã có những người vì khát khao danh vọng mà hóa điên như vậy, thì sự biết khen
tài năng của những người ở chung quanh ta tất phải là một phép mầu nhiệm vô
cùng.


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-8-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie
​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Chương ba

Hãy khêu gợi ở người cái ý tự muốn làm công việc mà chính ta đề nghị với họ

Tôi thì tôi ưa trái cây lắm. Nhưng không hiểu vì một lẽ bí mật gì, loài cá không ưa
trái cây như tôi mà lại ưa trùm. Vì vậy khi đi câu, tôi không nghĩ đến cái tôi thích
mà chỉ nghĩ đến cái mà cá thích thôi. Tôi không móc trái cây vào lưỡi câu để nhử
chúng, mà móc vào đó một con trùn hay một con cào cào, rồi đưa đi đưa lại trước
miệng cá và hỏi nó: "Cá có thèm không?".

Tại sao ta không dùng chiến thuật đó với người? Khi người ta hỏi ông Thủ tướng
Lloyd George tại sao ông nắm được quyền hành lâu mà ông khác thì bị lật đổ, bị
bỏ rơi, ông đáp: "Tôi luôn luôn ráng kiếm mồi hợp với sở thích của cá".
Tại sao cứ luôn luôn nói tới cái mà chúng ta muốn? Thực là vô ích, ngây thơ và vô
lý. Đã đành, cái gì ta thích thì ta để ý tới luôn, nhưng chỉ có một mình ta để ý tới
nó. Vì những người khác họ cũng chỉ nghĩ tới cái họ thích thôi, không cần biết ta
thích cái gì.

Cho nên chỉ có mỗi cách dẫn dụ người khác theo mình là lựa cách nói sao lời yêu
cầu của mình hạp với sở thích của họ và chỉ cho họ cách đạt được sở thích đó.

Xin bạn nhớ kỹ điều đó. Nếu bạn muốn cấm con bạn hút thuốc chẳng hạn, đừng
thuyết pháp với nó, đừng bảo nó: "Ba muốn thế này, ba muốn thế khác". Trái lại,
nên chứng minh cho nó thấy rằng chất độc trong thuốc làm hại bộ thần kinh và nếu
nó không bỏ thuốc đi, thì có lẽ tới kỳ thi thể thao sau, nó sẽ thua anh em mất.
Phương pháp đó luôn luôn công hiệu, dù là áp dụng với con nít hay với bò con, với
đười ươi. Một hôm, hai cha con triết gia R.W.Emerson muốn dụ một con bê vào
chuồng. Nhưng họ mắc phải cái lỗi thông thường là chỉ nghĩ tới cái họ muốn. Cho
nên cha kéo, con đẩy. Tai hại thay! Con bê cũng như họ, chỉ nghĩ tới cái nó muốn
thôi; chân nó bám vào đất, cứng ngắt, không chịu rời đồng cỏ. Người ở gái thấy
tình cảnh đó: chị không biết nghệ thuật viết sách và viết tùy bút, nhưng ít nhất
trong trường hợp này, chị cũng có nhiều lưỡng tri hơn nhà triết học Emerson. Chị
như bê con, đưa ngón tay vào mõm con vật như mẹ cho con bú, và con vật ngoan
ngoãn đi theo ngón tay chị mà vào chuồng.

Ngay từ hồi sơ sinh, bất kỳ một hành động gì của ta cũng vì lợi hết. Ta cho một hội
thiện 500 quan ư? Có chắc là hoàn toàn không vị lợi không? Không. Bởi ta cho
như vậy là để được tiếng hảo tâm, để thỏa lòng ưu làm việc nhân, đẹp và cao cả, và
để phước về sau. Và Thánh kinh có nói rằng: "Con bố thí tức là cho Cha vậy".
Hoặc vì không từ chối được vì sợ mắc cỡ... hay vì muốn làm vui lòng một bạn




-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-9-​