Nhà đầu tư chứng khoán ở làng - zời ạ - anh em vào học hỏi đê...PV Hoàng Thắng viết hay vãi

Nhà đầu tư chứng khoán ở làng - zời ạ - anh em vào học hỏi đê...PV Hoàng Thắng viết hay vãi

"Nhà đầu tư chứng khoán" ở làng
(Nguồn http://www.cand.com.vn/vi-VN/thoisuxahoi/phongsughichep/2007/6/105652.cand )
2 ngày sau khi săn được 10.000 cổ phiếu của Incombank (Ngân hàng Công thương Việt Nam), bà Nguyệt lại rao bán với giá 70 nghìn đồng/cổ phiếu và ?oăn ra? hơn 600 triệu đồng bằng tiền lương hưu bà lão nông dân này dành dụm trong khoảng... 30 năm.

Sự bùng nổ của thị trường chứng khoán đầu năm 2007 được xem là tín hiệu đáng mừng đối với nền kinh tế Việt Nam. Không chỉ tạo ra cơn sốt ở thành thị, chứng khoán còn dần len lỏi về các vùng quê... Tại đây đã bắt đầu xuất hiện các "nhà đầu tư chân đất".

Bán đàn gà chơi cổ phiếu

Trong một lần về thăm người quen ở huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh, tôi gặp bà Nguyệt, mẹ của một người bạn. Bà Nguyệt vốn là công nhân về hưu và thật bất ngờ câu chuyện chào hỏi của bà dành cho tôi là về chứng khoán:

- Chú ở thủ đô tiện thật đấy, chỉ cần lên sàn, ?okết? con nào là ?oôm? luôn. Chả bù cho bọn tôi cứ phải qua mấy công đoạn, vồ hụt mấy lượt rồi, đau nhất là vụ Ngân hàng An Bình, trước đây mình mua trượt để bây giờ nó lên như gió!

Nói rồi, bà lôi từ đầu giường ra 2 cuốn sách về chứng khoán mà bà vừa sai con đi tìm mua cho bằng được. Chưa hết, bà Nguyệt bật máy tính xách tay lên, vào các website chứng khoán để cập nhật chỉ số rồi hào hứng bàn luận từng cổ phiếu một.

Nhìn bà hưu trí già tay lướt web, nói toàn những từ ngữ: giá sàn, giá tham chiếu, chỉ số VN index... khiến tôi không khỏi bất ngờ vì cách đây độ một năm, tôi xin đánh cược rằng bà không biết laptop là... con gì.

Nhấp chuột vào www.dautuOTC.com bà tuyên bố xanh rờn: ?oMình quê mùa, dồn hết tiền lên sàn chơi niêm yết với các đại gia chỉ có chết. Thi thoảng săn mấy con OTC hay hơn?.

Không chỉ tìm hiểu, cả nhà bà Nguyệt còn có một chiến dịch đầu tư cổ phiếu hẳn hoi. Hai người con trai lớn của bà đều là công chức cấp sở, khá dư giả về tiền bạc nhưng đi làm, đi họp tối ngày vậy nên giao hẳn cho mẹ nhiệm vụ tìm kiếm thông tin.

Trước đây, nhàn rỗi, bà Nguyệt thường nuôi gà lấy trứng và chờ mấy đứa cháu nội về để... thịt, nay bà bán tống bán tháo, bán luôn con bò với mấy tạ thóc... giã từ nông nghiệp, dồn tiền mua một chiếc máy tính xách tay ACER gần chục triệu đồng. Chưa hết, bà còn ?ocâu? luôn một cổng Internet từ một dịch vụ gần nhà với giá 50 nghìn đồng/tháng để lướt web cho tiện.

Do ở Hà Tĩnh chưa có sàn giao dịch chứng khoán, nên cậu con thứ 3 của bà Nguyệt tên là Tuấn - hiện đang là sinh viên năm thứ 3 của Trường ĐHBK Hà Nội được biến thành ?ochân chạy?. Có mối nào, bà rút điện thoại gọi ngay cho cậu quý tử mang tiền đến đặt cọc và đúng một ngày sau thì bà chuyển nốt phần tiền còn lại.

Bà còn giao cho Tuấn lúc nào cũng thủ sẵn 5 triệu đồng (số tiền đặt cọc thông dụng) để phòng khi bà gọi là lên đường đi đặt tiền ngay. Lắm khi đang trong giờ học, Tuấn nhận lệnh, chỉ chờ hết giờ là phi xe ngay đi "săn" bằng được.

Bà Nguyệt triết lý: ?oNó vất vả một tí, cũng cho nó cả thôi, cả nhà chỉ mong gom tiền cho nó mua được cái chung cư tàng tàng ở Hà Nội, không chơi cổ phiếu thì lương hưu của tôi tiết kiệm suốt đời à?.



Bà kể vụ lãi to nhất là vào tháng 4/2007, nửa đêm không ngủ được, bà lại mở máy tính lần mò vào trang www.sanOTC.com, vừa có người rao bán 10.000 cổ phiếu của Incombank (Ngân hàng Công thương Việt Nam) với giá chỉ 10 nghìn đồng (nghe nói là của một nhân viên ngân hàng được mua ưu đãi, muốn bán tống bán tháo đi để sang ngân hàng khác làm việc).


Bà liền lệnh ngay cho thằng con trai ở thủ đô gọi điện liên hệ rồi mang tiền đi đặt cọc ngay sáng hôm sau. 2 ngày sau, bà lại rao bán với giá 70 nghìn đồng/cổ phiếu và thu được hơn 600 triệu đồng - món lãi tính sơ sơ cũng bằng tiền lương hưu bà dành dụm trong khoảng... 30 năm.

Vụ mất đau nhất là khi bà lò dò lên sàn niêm yết, và đầu tư hẳn bluechips (tốp các cổ phiếu có giá trần cao hơn nhiều lần giá khởi điểm) nghe nói giá FPT tăng vùn vụt, bà đầu tư đến 150 triệu đồng mua được hơn mấy trăm cổ phiếu. Vào thời điểm tháng 4, giá cổ phiếu FPT rớt thê thảm, thế là bà mất đứt cả chục triệu đồng.

Từ đó, bà quyết ?ocạch? sàn niêm yết đến già và chỉ rút vào chơi nhỏ lẻ, mà chủ yếu là ?onhặt nhạnh? cổ phiếu OTC: ?oChơi sàn niêm yết ghê lắm, có cái ông sếp của công ty bỏ vợ thôi mà mình cũng lo sốt hết cả vó? (sự kiện Phó GĐ Công ty FPT ly dị vợ - PV).

Ngay cạnh nhà bà Nguyệt có bà Huyền, trước đây là công nhân da giày xuất khẩu - bà được xem là người mang ?oánh sáng cổ phiếu? về vùng này. Anh Quang, con trai bà làm việc cho một tờ báo lớn ở Hà Nội, nhờ chơi cổ phiếu mà trong nửa năm đã mua được xe ôtô Captiva giá hơn 500 triệu đồng.

Một đồn mười, mười đồn trăm, bây giờ cứ lúc nào anh Quang về thăm bà Huyền là thể nào những người có chút vốn liếng cũng đến nhà chơi, hỏi han xem tình hình chứng khoán thế nào và mong được ?ođại gia? chỉ cho vài ?ochiêu?. Tôi đến nhà Quang khi anh này đang ?ochỉ giáo? cho mấy người bán vật liệu xây dựng ở đầu ngõ.

Nói chuyện mới biết, chính Quang lên sàn cũng là dạng nhàng nhàng, chơi kiểu ?ogiật gấu vá vai?, hôm nay vớ dăm nghìn cổ phiếu này, mai lại bán tống bán tháo kiếm vài triệu, lại ôm cổ phiếu khác. Quang cho biết, ít vốn nên anh phải chật vật lắm, con xe anh mua phần nhiều là vay mượn bạn bè chứ chơi cổ phiếu chỉ được hơn trăm triệu. Quang nói với tôi:

- Anh xem đấy, nhiều người có biết cổ phiếu cổ phiếc là gì đâu cũng bắt mình mua hộ, thậm chí còn giao hẳn tiền cho mình chả cần giấy má gì. Mình khuyên bà con nên dành tiền mà đầu tư mua giống sản xuất thì nhiều người còn chửi mình là sợ thiệt, ăn mảnh một mình. Mà mình chỉ cho họ chơi, ?ochết? thì lại đổ hết lên đầu mình cho mà xem...

Nếu như ở thành phố, đặc biệt là các thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng... nơi đã có các sàn giao dịch chứng khoán, câu chuyện về cổ phiếu đã bắt đầu lắng xuống sau một loạt phiên mất điểm trầm trọng thì ở nông thôn dường như câu chuyện về chứng khoán chỉ mới bắt đầu.

Trong các câu chuyện tán gẫu hàng ngày ở thôn quê đã bắt đầu có thêm các thông tin đại loại như: đại gia X ở Hà Nội trở thành một trong những người giàu nhất Việt Nam, hay đại gia Y ở Hải Phòng vừa vù lên ôm luôn một tỉ tiền cổ phiếu Nhà máy điện Việt Hưng...

Đặc biệt là ở các vùng quê ngoại thành Hà Nội như Đông Anh, Gia Lâm... thậm chí, người dân còn đi săn cổ phiếu của các doanh nghiệp khi nó còn chưa bước lên sàn giao dịch.

Các ?otỉ phú chân đất? lên sàn

Tôi gặp Nghĩa - một ?ochân chạy? sàn, khi tôi đến Trung tâm Giao dịch chứng khoán Hà Nội ?" số 2 Phan Chu Trinh. Đang phiên giao dịch, hàng trăm con người dán mắt vào những dòng chữ chạy liên tục trên bảng điện tử. Thi thoảng lại có người hò hét sung sướng, lại có người mặt mày căng thẳng, vò đầu bứt tai...
Nghĩa làm công việc ghi lệnh hộ những người chưa thạo luật, ăn tiền ?obo?: ?oCách đây độ hai tháng, khi cổ phiếu vừa sốt, em làm cả ngày không hết việc. Chỉ cái việc đi ghi lệnh cho những người chưa thạo thôi, ngày em đã kiếm được mấy trăm nghìn rồi?.

Khi các cổ phiếu đồng loạt xuống giá, các nhà đầu tư non kinh nghiệm đều ?odạt? hết, chỉ còn lại các nhà đầu tư lớn, những người có kiến thức chứng khoán thì Nghĩa gần như không có việc làm, và trở thành ?ochân chạy? đi mua nước, bánh mì cho các nhà đầu tư.

Đang than vãn, bỗng Nghĩa sáng mắt lên, bỏ tôi chạy ra cửa, bám lấy một người đã đứng tuổi, đội mũ cối trông khá chất phác, vác theo một balô (có lẽ là tiền). Tôi đoán đây là một nhà đầu tư nông dân (vì nhà ở xa nên họ thường trực tiếp mang tiền lên sàn giao dịch, khác với các đại gia, chỉ khi nào mua, họ mới gọi ?ođệ? mang tiền đến). Có vẻ như đã khá quen nên Nghĩa xun xoe ngay:

- Hôm nay chú ?oăn? con gì? Cháu viết lệnh giúp cho!

- Hôm nay tao phải ?ovồ? bằng được ?ocon? ITA (Công ty Cổ phần Khu công nghiệp Tân Tạo).

Nhà đầu tư ngồi bệt xuống sàn nhà, mồ hôi mồ kê nhễ nhại, tôi đến gần bắt chuyện:

- Bác ?oăn? con gì? Có dự án không?

- Thằng con trai làm trong Sài Gòn ?ophím? về, bảo ITA chuẩn bị có dự án to lắm, liên doanh với nước ngoài! Tôi phải bảo bà nhà gọi người bán ngay chỗ thóc đi, cả cái xe máy thằng con vừa cho nữa. Quả này phải gỡ chứ tháng trước trót ôm ?othằng? FPT thua đau quá, mất gần hết tiền bán thóc năm vừa rồi. Giờ không chơi hàng đại gia nữa chú ạ, xuống hàng bình dân may ra còn gỡ gạc tí chút.

Nhìn cái cảnh ?onhà đầu tư chứng khoán? mặt mũi phờ phạc, miệng tranh thủ hút mấy hơi trà đá trong túi nilon Nghĩa vừa mua hộ thật cám cảnh.

Trên các sàn giao dịch chứng khoán ở Hà Nội xuất hiện ngày càng nhiều những người từ tỉnh xa đến, trong đó có nhiều người là nông dân chính hiệu. Khi các phương tiện truyền thông hàng ngày liên tục đăng tải các thông tin chứng khoán, rồi những câu chuyện đồn trăm, đồn nghìn về người này vớ tiền triệu, bạc tỉ từ cổ phiếu, người kia từ tay trắng lên đại gia đã khiến không ít người dân, đặc biệt là các vùng quê tuy ít kiến thức về đầu tư chứng khoán nhưng vẫn cứ mơ về cơ hội ?olên đời?. Bởi suy nghĩ khá đơn giản đó nên không ít nông dân phải ngậm đắng nuốt cay, bán cả công cụ sản xuất của mình để trả nợ.

Tôi từng gặp anh Giang quê ở Thạch Thất, Hà Tây ngồi thẫn thờ trước bậc thềm Nhà hát Lớn, không dám về nhà. Anh đã bán sạch các thứ trong nhà, tivi, xe máy, cầm cố luôn sổ đỏ để theo bạn bè chơi cổ phiếu. Khá khôn ngoan nên anh đầu tư dàn trải, mỗi loại một ít nhưng do không lường trước được diễn biến thị trường, các cổ phiếu anh mua đồng loạt sụt giá thê thảm. Sau vài phiên xuống liên tục, Giang không chịu nổi ?onhiệt? đã bán tống đi để khỏi mất trắng.

Tuy vậy, cũng không phải tất cả nông dân lên sàn đều thất bại, đã có nhiều người trong số họ ?olàm nên chuyện?. Theo kiểu "tay không bắt giặc", anh Bình ở Vĩnh Phúc đã cầm cố đất đai, nhà cửa ở quê để ăn theo cổ phiếu một công ty mà anh ta nghe được thông tin rò rỉ là chuẩn bị có dự án lớn, mở chiến dịch huy động vốn rầm rộ. Chỉ sau một tháng, không chỉ chuộc lại được những thứ đã vay mượn, cầm cố anh còn tậu hẳn được cả một chiếc công nông làm phương tiện câu cơm. Tuy vậy, những người khôn ngoan, may mắn và ?okiếm nhanh rút nhanh? như anh Bình có lẽ không nhiều.

Trên sàn giao dịch, tôi thấy một thanh niên dáng vẻ chất phác đang mắm môi ghi phiếu lệnh Ngân hàng Á Châu, thay vì ghi mã là ACB, anh ta nắn nót ghi bằng chữ in hoa nguyên cả tên: Ngân hàng Á Châu... cho chắc ăn. Kết quả là lệnh không hợp lệ, bị đẩy ra, anh ngơ ngác, thắc mắc: ?oSao lại bỏ lệnh của tôi??. Mấy người xung quanh cười ồ lên trong khi anh lầm bầm: ?oChắc lại ăn tiền của bọn đại gia, thấy mình ít nên đẩy ra đây mà. Lệnh chình ình ra đấy, sai là sai thế nào được? (?!).

Khi tôi đang mải mê hỏi chuyện một nhà đầu tư ở Gia Lâm thì thấy trước cửa sàn nhao nhao, hai người đàn ông đang cãi vã kịch liệt. Thì ra là hai ?onhà đầu tư? đến từ Hà Nam, hai ông là thông gia với nhau. Năm ngoái, một ông có cổ phiếu chưa niêm yết mang bán lại cho thông gia của mình, tiền đã trao nhưng giao kèo thì bằng miệng.

Khi lên sàn, lợi nhuận tăng thêm gần 5 lần nên người bán ?oxót? và đổi ý, trả lại tiền không bán nữa. Thế là hai ông lên tận cửa sàn để tranh cãi. Chẳng biết là con dâu, con rể của hai ?onhà đầu tư? sẽ nhìn mặt nhau thế nào khi mà phụ huynh của họ từ tranh cãi đã không tiếc lời xúc phạm nhau...

Quanh chuyện nông dân chơi chứng khoán, có nhiều bi hài, vậy nên giới vỉa hè Phan Chu Trinh vẫn nói vui với nhau: ?oĐừng coi thường dân đi dép tông, đội mũ cối...?.

Sau khi cơn sốt cổ phiếu lên đến đỉnh điểm vào tháng 1/2007, thị trường chứng khoán bắt đầu ảm đạm và có dấu hiệu bão hòa. Đó cũng là lúc mà nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư ?ongắn vốn? tính đến chuyện ?obắt? cổ phiếu ngay từ khi còn chưa lên sàn. Hình thành nên một thị trường giao dịch cực kỳ sôi động: sàn OTC (Over the Counter - cổ phiếu chưa lên sàn giao dịch), thậm chí còn sôi động hơn cả sàn giao dịch chính thức. Gần đây nhất là phong trào các nhà đầu tư tự lặn lội mò xuống tận các nhà máy, xí nghiệp ở các vùng nông thôn đã cổ phần hóa, phát hành cổ phiếu, chuẩn bị lên sàn, ?ochặn? mua cổ phiếu trực tiếp từ các công nhân....

Khi cổ phần hóa, thông thường, các nhân viên, công nhân nhà máy, công ty được mua một lượng cổ phiếu nhất định tính theo năm công tác với giá mua ưu đãi (tỉ lệ phổ biến nhất thường 60%: 1 cổ phiếu có mệnh giá 10 nghìn đồng, công nhân, cán bộ được mua với giá 6 nghìn đồng). Tuy vậy với những công nhân, nhân viên chỉ có khoảng một vài nghìn cổ phiếu, nhiều người cứ nghĩ cổ phiếu nó na ná như trái phiếu, thôi thì bán quách đi cho rồi, tự dưng có thêm tiền tiêu.

Nắm được tâm lý đó, các tay gom cổ phiếu vào tận các nhà máy, xí nghiệp, thậm chí gõ cửa từng nhà trọ hỏi mua. Thông thường họ mua cao hơn giá trị cổ phiếu - 10 nghìn đồng vài giá, tuy vậy khi về các tỉnh vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn vớ được số công nhân nào còn... ngơ ngác thì thậm chí họ còn mua được với giá ngang bằng với giá mua ưu đãi. Những người công nhân quanh năm chỉ biết cặm cụi với máy móc, dầu mỡ, chẳng biết gì về chứng khoán, tự dưng thấy đổi mấy tờ giấy ra tiền thì thi nhau đi bán.

Khi cơn lốc chứng khoán đã quét qua các thành phố, người ta đã dần quen với chuyện cổ phiếu, đầu tư thì cơn sốt cổ phiếu về với người dân các vùng quê dường như mới chỉ bắt đầu. Xin chưa đề cập đến chuyện lợi - hại, thiệt - hơn, chỉ nghĩ đến việc người nông dân đã bắt đầu biết tính toán đầu tư đồng tiền của mình vào đâu, có lẽ đã là một tín hiệu... không buồn

Hoàng Thắng



BÁC NÀO BIẾT AI BÁN CP CỦA INCOMBANK BÁN CHỈ EM VỚI...