Thông điệp từ Mr Market: Hãy học cách tự thích nghi hoặc sẽ tự đào thải khỏi thị trường

Thị trường muốn nâng hạng thì các nhà đầu tư trước hết cần nâng cấp tư duy kiến thức và tầm nhìn, hiển nhiên những kẻ với tâm thế cờ bạc vui vẻ qua đường thì bị đào thải là tất yếu, vì vậy sự thanh lọc các công ty niêm yết và thanh lọc các trader vẫn sẽ tiếp tục diễn ra không ngừng, trước mắt là đến trước thềm đón mùa Xuân năm mới.

Diễn đàn đã vắng lặng hẳn, bớt tiếng hô múc, thay vào đó là những tiếng than về khủng hoẳng một cách mơ hồ, cho thấy đang ở tận cùng chán nản lẫn tuyệt vọng đối nghịch với sự hưng phấn thái quá khi ở đỉnh sóng trong cái hàn thử biểu cảm súc của các trader. Vậy là đang trúng kế nhà tạo lập rồi đấy.

Lâu lắm lại thấy vài quy tắc khá đơn giản nhưng rất chí lý của bậc tiền bối đã rất thành công trong lĩnh vực CK:
Michael Lee-Chin là người theo đuổi các triết lý đầu tư của Benjamin Graham và những học trò của ông, đặc biệt là Warren Buffett. Ông tổng kết phương pháp lựa chọn doanh nghiệp của mình bao gồm 5 điểm chính:

1. Chọn mua cổ phiếu ở một mức biên an toàn (Margin of safety): Thông thường chúng ta thường có xu hướng yêu thích việc mua hàng khi đang giảm giá. Hoàn toàn tương tự trong việc mua bán cổ phiếu, nhà đầu tư thông thái luôn là người muốn mua được cổ phiếu ở mức giá thấp hơn đáng kể so với giá trị của nó, thường chỉ xuất hiện khi doanh nghiệp lâm vào tình trạng khủng hoảng. Mức chênh lệch thấp hơn đó chính là biên an toàn, tức là một khoảng cách an toàn để phòng ngừa rủi ro giá trị nội tại của cổ phiếu bị sụt giảm so với giá trị tại thời điểm nhà đầu tư mua vào.

2. Không mua bán theo đám đông: Như Warren Buffett từng nói "hãy tham lam khi người khác sợ hãi, và sợ hãi khi người khác tham lam". Michael cho rằng nhà đầu tư giá trị chỉ quan tâm đến giá trị thực sự của cổ phiếu. Thay vì phán đoán tâm lý đám đông, họ cố gắng để hiểu hoạt động kinh doanh, ban lãnh đạo và triển vọng của doanh nghiệp trong tương lai.

3. Kiên nhẫn và cẩn trọng: Nhà đầu tư giá trị chỉ hành động khi cơ hội xuất hiện. Họ sẵn sàng bỏ qua hàng loạt cơ hội và không có thêm một khoản đầu tư nào trong suốt thời gian dài, mặc dù thị trường diễn biến rất tốt. Chính vì thế, những nhà đầu tư giá trị vĩ đại như Warren Buffett rất ít khi giải ngân, nhưng mỗi lần giải ngân thường là những khoản đầu tư có giá trị lớn.

4. Không nên quá tập trung vào cơ hội, trước tiên phải hạn chế tối đa mức rủi ro: Michael cho rằng việc hạn chế tối đa rủi ro trong đầu tư chứng khoán quan trọng không kém việc tìm kiếm cơ hội đầu tư trong tương lai. Thông thường để hạn chế rủi ro trong đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cần được trang bị kiến thức về thị trường, chút ít phân tích kĩ thuật đồng thời thành thạo về cả phân tích cơ bản các thành tố của thị trường chứng khoán như: Phân tích môi trường vĩ mô trong và ngoài nước, phân tích các công ty niêm yết (chú ý phân tích làm rõ các khía cạnh như lợi thế cạnh tranh, năng lực quản trị công ty, tình hình tài chính công ty, chu kỳ ngành…). Đồng thời xác định đúng giá trị nội tại của cổ phiếu và hiểu rõ bản chất sự dao động giá trên thị trường chứng khoán, phân tích và lựa chọn thời điểm mua bán có lợi nhất. Cuối cùng là lựa chọn quan điểm đầu tư một cách nhất quán.

5. Tinh thần học hỏi từ những NĐT thành công: Các nhà đầu tư thành công thường học hỏi không ngừng. Họ dành nhiều thời gian để nghiên cứu hơn các nhà đầu tư bình thường. Họ biết rằng kiến thức của mình sẽ không bao giờ là đủ, và do vậy luôn giữ đầu óc thông thoáng để có thể học bất kỳ lúc nào. Họ năng đọc sách, báo, tạp chí và tham gia các diễn đàn trao đổi cũng như các buổi hội thảo để tự hoàn thiện chính mình.

Sau đúng 2 năm đăng bài cảnh báo các Game ảo, và cái kết:

Hàng loạt doanh nghiệp huỷ niêm yết sau mùa báo cáo kiểm toán
Sau những ngày cuối cùng trong hạn nộp báo cáo tài chính kiểm toán 2018, hàng loạt doanh nghiệp đã phải huỷ niêm yết và dự kiến, làn sóng huỷ niêm yết sẽ lớn khi mà nhiều doanh nghiệp nhỏ, vừa đã thua lỗ nhiều năm liên tiếp.
Những tháng đầu năm 2019 này, hàng loạt doanh nghiệp đã phải huỷ niêm yết trên các sở giao dịch chứng khoán. Lý do thì có nhiều nhưng, việc thua lỗ nhiều năm liên tiếp khiến họ phải rời sàn chứng khoán khi mùa báo cáo kiểm toán về là nguyên nhân chính.

Hàng loạt doanh nghiệp sẽ huỷ niêm yết

Cổ phiếu DLR của Công ty cổ phần Địa ốc Đà Lạt sẽ bị huỷ niêm yết trên HNX kể từ 24/5/2019 tới đây. Ngày giao dịch cuối cùng của 4,5 triệu cổ phiếu DLR trên HNX là ngày 23/5/2019. Lý do DLR bị huỷ niêm yết là do công ty thua lỗ 3 năm liên tiếp từ 2016 đến nay và số lỗ luỹ kế vượt quá số vốn điều lệ thực góp tại ngày 31/12/2018. DLR-vì vậy-bị huỷ niêm yết bắt buộc theo quy chế giao dịch hiện hành.

Cùng ngày "chào tạm biệt" sàn HNX với DLR còn có DCS của CTCP Tập Đoàn Đại Châu. Tổng số lượng cổ phiếu DCS bị huỷ niêm yết là hơn 60,3 triệu cổ phiếu tương đương giá trị tính theo mệnh giá là hơn 603 tỷ đồng. Lý do bị huỷ niêm yết là do Tổ chức kiểm toán từ chối đưa ra ý kiến đối với báo cáo tài chính năm 2018 của công ty. Cổ phiếu DCS, vì vậy, cũng thuộc trường hợp huỷ niêm yết bắt buộc theo quy định hiện hành. Ngày giao dịch cuối cùng là ngày 23/5/2019.

Cổ phiếu PVV của Công ty cổ phần Vinaconex 39 cũng "theo chân" DLR và DCS. Vinaconex 39 có kết quả kinh doanh bị thua lỗ 3 năm liên tiếp kể từ 2016 đến nay và thuộc diện bị huỷ niêm yết bắt buộc. Ngày giao dịch cuối cùng là ngày 23/5/2019. Tổng giá trị cổ phiếu bị huỷ niêm yết tính theo mệnh giá là 300 tỷ đồng.

Ngày 23/05/2019 là ngày hủy niêm yết cổ phiếu PCN của CTCP Hóa phẩm dầu khí DMC - Miền Bắc. Việc công ty DMC-Miền Bắc có kết quả kinh doanh thua lỗ 3 năm liên tiếp từ 2016-2017-2018 đã khiến cổ phiếu PCN phải rời sàn niêm yết. Tổng giá trị cổ phiếu bị huỷ niêm yết tính theo mệnh giá là 39,25 tỷ đồng. Ngày giao dịch cuối cùng của PCN là 22/5/2019.

Hàng loạt doanh nghiệp khác cũng đối mặt nguy cơ huỷ niêm yết

Cũng trong khoảng thời gian tháng 4, tháng 5 này, Sở giao dịch Hà Nội (HNX) đã yêu cầu hàng loạt doanh nghiệp phải báo cáo giải trình nguyên nhân tình trạng bị huỷ niêm yết. Thông thường, yêu cầu này được HNX đưa ra khi các tài liệu công bố chính thức của các doanh nghiệp niêm yết có hàm chứa các thông tin thuộc trường hợp bị huỷ niêm yết bắt buộc theo luật định. Cụ thể:

-CTCP Khoáng sản Hoà Bình (KHB) bị yêu cầu giải trình do Công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn Đất Việt tại Hà Nội đã thực hiện kiểm toán và đưa ra ý kiến: Từ chối đưa ra ý kiến kiểm toán đối với BCTC năm 2017-2018 của công ty. Như vậy, KHB thuộc trường hợp bị huỷ niêm yết theo quy định hiện hành.

-CTCP Xi măng Sài Sơn (SCJ) bị yêu cầu giải trình. Lý do là, HNX nhận được đầy đủ hồ sơ thay đổi đăng ký niêm yết của SCJ đối với 18.323.000 cổ phiếu chào bán riêng lẻ để hoán đổi công nợ theo nghị quyết đại hội cổ đông bất thường năm 2018 của công ty. Sau khi xem xét hồ sơ thì HNX nhận thấy cổ phiếu SCJ thuộc diện bị huỷ niêm yết bắt buộc.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, cuối năm 2018, Công ty Xi măng Sài Sơn phát hành 18.323.000 cổ phiếu hoán đổi công nợ với ông Nguyễn Sỹ Tiệp-Chủ tịch HĐQT công ty, tương ứng giá trị tiền hoán đổi 183,23 tỷ đồng. Như vậy giá trị hoán đổi là 10.000 đồng/cổ phiếu. Số cổ phiếu này sẽ bị hạn chế chuyển nhượng 1 năm kể từ ngày hoàn tất đợt phát hành (7/12/2018). Số cổ phiếu phát hành cấn trừ công nợ cho ông Nguyễn Sỹ Tiệp chiếm đến 94% tổng số cổ phiếu có quyền biểu quyết đang lưu hành của công ty. Sau phát hành, Xi măng Sài Sơn tăng vốn điều lệ từ 195,16 tỷ đồng lên 378,39 tỷ đồng.

Theo luật định, nếu phần vốn phát hành thêm để hoán đổi làm phát sinh tăng trên 50% vốn điều lệ thực góp (trước khi phát hành), công ty niêm yết sau hoán đổi sẽ bị hủy niêm yết bắt buộc và được các Sở giao dịch chứng khoán phối hợp với Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam làm thủ tục đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch Upcom.

-Công ty cổ phần Hàng tiêu dùng ASA (ASA) cũng bị HNX yêu cầu giải trình nguyên nhân tình trạng bị huỷ niêm yết. HNX đã đưa cổ phiếu ASA vào diện tạm ngừng giao dịch để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư từ tháng 9/2018 do công ty vi phạm nghiêm trọng các quy định về công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.

Tuy nhiên, đến ngày 12/4/2019, công ty vẫn chưa công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2017, báo cáo tài chính bán niên soát xét năm 2018, báo cáo tài chính quý 3/2018, báo cáo tài chính quý 4/2018 và báo cáo tài chính năm 2018. HNX xét thấy cần thiết huỷ niêm yết cổ phiếu ASA để bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư theo luật hiện hành và đề nghị công ty báo cáo giải trình nguyên nhân dẫn đến tình trạng kể trên.

-CTCP Đầu tư phát triển hạ tầng ALV (ALV) đã chậm nộp báo cáo tài chính năm có kiểm toán 3 năm liên tiếp từ 2016-2018. Theo quy định hiện hành thì cổ phiếu ALV thuộc trường hợp bị huỷ niêm yết bắt buộc. HNX đã yêu cầu ALV giải trình tình trạng này.

-CTCP CMISTone Việt Nam (CMI) cũng đã phải nhận trát yêu cầu giải trình tình trạng bị huỷ niêm yết bắt buộc của HNX. Theo đó, đã chậm nộp báo cáo tài chính năm có kiểm toán 3 năm liên tiếp từ 2016-2018.

-CTCP Đầu tư và xây lắp Sông Đà (SDD) cũng nhận "trát" yêu cầu giải trình tình trạng bị huỷ niêm yết bắt buộc do tổ chức kiểm toán từ chối cho ý kiến đối với báo cáo tài chính năm 2018 của công ty. Ngoài ra, HNX còn yêu cầu SDD giải trình một số khoản chênh lệch khác trên báo cáo tài chính. SDD sau đó đã tiến hành giải trình và cho đến thời điểm hiện tại, HNX chưa có thông tin phản hồi khác về việc huỷ niêm yết cổ phiếu SDD.

ASA sao không công bố thông tin để được giao dịch bình thường vậy bác. Vẫn để tình trạng hạn chế giao dịch.

Cái này thì chịu vì không quan tâm chi tiết, chỉ cảnh báo chung thôi. Nhiều cổ phiếu minh bạch nên tham gia, chớ có ham hố hàng nóng banh xác có ngày. Trên này lùa gà rất nhiều, hoặc là quá nhiệt tình nhưng lại thiếu hiểu biết.
Chứng khoán như trồng cây, cần nhiều thời gian công sức thì may mới có ngày được hái quả, chớ có nghĩ ăn xổi.

Các bài tổng kết quá khứ như thế này mang lại nhiều điều thú vị cho các nhà đầu tư

Chợ cận biên theo luật rừng nên khó tránh khỏi cướp ngày hợp pháp!