Bàn về việc điều chỉnh giảm thị giá cp khi chốt trả cổ tức bằng tiền

Nhân sự kiện CP KDC giảm sàn sau khi chốt để trả cổ tức 200% bằng tiền, trên F319 lại một lần nữa rộ lên nhiều tiếng than vãn về việc:

1. Tại sao khi chốt danh sách chi trả cổ tức bằng tiền thì thị giá cp lại bị trừ đi giá trị tương ứng giá trị cổ tức sẽ trả? Việc này đúng hay sai, có gì khuất tất ở đây hay không?

2. Nếu mua cp để nhận cổ tức để rồi sau đó thị giá cp bị trừ đi vậy thì mua để làm gì? Phải chăng nhà đầu tư đang nhận cổ tức bằng chính tiền mua cổ phiếu của mình?

Là người cổ súy cho việc đầu tư CK hưởng cổ tức, tôi xin được lập pic này để bàn rõ ngọn ngành vấn đề này, hy vọng trả lời được thỏa đáng cho nhiều bạn. Tôi tin rằng trên F319 không thiếu gì cao thủ hiểu thấu đáo vấn đề nhưng hoặc họ không muốn lên tiếng hoặc chỉ giải thích cô đọng trong các comment ở các pic rải rác nên có thể nhiều người đã bỏ qua. Tôi mong rằng những nhà đầu tư này sẽ bổ khuyết cho những điều tôi trình bày sau đây để mọi thành viên F319 đều được hưởng lợi.

Lẽ thường trên mọi TTCK, khi một dn chia tách cp hay phát hành tăng vốn thì thị giá cp được điều chỉnh theo tỷ lệ tương ứng vào ngày thực hiện. Điều này dường như là dễ hiểu với tất cả mọi người nên không thấy ai có ý kiến gì. Ngược lại việc giảm trừ thị giá cp đi một khoản tương ứng với cổ tức bằng tiền vào ngày thực hiện lại không nhận được sự đồng thuận chấp nhận của các nhà đầu tư. Trên một số diễn đàn thậm chí đã có ý kiến đề nghị thay đổi việc này, tức là không giảm thị giá cp khi chi trả cổ tức bằng tiền. Vậy chúng ta cần hiểu thế nào cho đúng? Tại sao họ lại làm như vậy? UBCKNN qui định như thế có hợp lý không?... Để làm rõ vấn đề, tôi xin phép được diễn giải ý nghĩa của một số khái niệm cơ bản để làm căn cứ cho lý giải của mình. Chúng ta đều biết thị giá cp trên ttck phản ánh cung cầu của thị trường đối với cp đó hay nói rõ hơn là cp của cty A với tình hình sxkd cũng như tình hình tài chính như vậy sẽ được mua vào với thị giá như thế. Khi cty A thực hiện trả cổ tức bằng tiền thì tại thời điểm đó tài sản cty sẽ bị sụt giảm đi giá trị tương ứng. Việc sụt giảm tài sản đó có thể không đồng nghĩa với việc sụt giảm thị giá cp, nhưng do tác động của việc sụt giảm tài sản này ảnh hưởng thế nào tới thị giá cp chúng ta chưa thể xác định được vì chưa được ttck xác nhận nên thường được giả định là tỷ lệ cung cầu sẽ tương đương với ngay trước khi thực hiện trả cổ tức và phần giá trị bị rút ra khỏi ttck thông qua cổ tức sẽ được trừ thẳng vào thị giá của phiên liền trước. Nếu vì việc chi trả cổ tức bằng tiền làm thay đổi cán cân giữa cung và cầu của cp thì sự biến động đó sẽ được phản ánh ngay lập tức vào thị giá cp vào ngày thực hiện.

Nói tóm lại: Việc điều chỉnh thị giá cp để xác định lại giá tham chiếu cho phiên giao dịch vào ngày thực hiện trả cổ tức bằng tiền là đúng và cần thiết để phản ánh giá trị bị rút ra khỏi ttck thông qua cổ tức. Việc điều chỉnh này không làm và không có bất kỳ tác động nào tới biến động thị giá cp vào ngày thực hiện cổ tức. Việc tăng hay giảm thị giá cp vào ngày đó đơn thuần là phản ánh cung – cầu của cp tại thời điểm đó giống như những ngày gd khác mà thôi.

Đến đây chắc nhiều người sẽ đặt ra vấn đề thứ 2 ở trên, vậy nhà đầu tư mua cp nhận cổ tức để làm gì và được lợi gì nếu thị giá cp bị trừ đi giá trị tương ứng? Mua cp trước ngày chốt khác gì với mua sau ngày chốt? Thực ra vấn đề này chỉ trở nên khó hiểu với các nhà đầu cơ trên ttck, những người đặt mục tiêu thu lợi nhuận từ chênh lệch thị giá cp lúc mua vào và bán ra trên ttck, mà thôi. Sau đây tôi xin được bàn về vấn đề dưới góc nhìn của cả những nhà đầu cơ cũng như đầu tư để các bạn tham khảo.

* Dưới góc nhìn của các nhà đầu cơ, những người mua bán cp để hưởng chênh lệch thị giá trên ttck:

Đối với các nhà đầu cơ nhiều kinh nghiệm thì dường như việc hưởng cổ tức bằng tiền không mang nhiều ý nghĩa với họ, điều họ quan tâm hơn đó là tin trả cổ tức bằng tiền tác động thế nào tới xu thế tăng hay giảm thị giá cp. Chính vì thế họ thường mua cp từ trước khi có lịch chốt chia cổ tức bằng tiền và bán cp đi ngay trước thời điểm chốt để hiện thực hóa lợi nhuận và tránh việc bị kẹt vốn do tiền cổ tức thường được chi trả sau một số ngày nhất định. Những nhà đầu cơ tinh khôn sẽ chỉ lăn chốt (hay thậm chí tranh thủ giá thấp mua thêm) trong trường hợp trả cổ tức bằng tiền với những cp tăng trưởng mà thôi, vì những cp tăng trưởng sẽ luôn hồi phục thị giá, thậm chí tăng giá ngay sau khi thị giá bị trừ đi do chi trả cổ tức bằng tiền.

* Dưới góc nhìn của các nhà đầu tư, những người mua cp với kỳ vọng thu lợi nhuận cùng với hoạt động sxkd của dn

Đối với các nhà đầu tư đúng nghĩa, việc mua cp trên ttck được hiểu như việc góp vốn và đồng hành cùng dn. Vốn đầu tư và lợi nhuận sẽ được thu dần về thông qua việc chia cổ tức hàng năm hoặc thông qua việc thoái vốn đầu tư khi họ không còn muốn tham gia nữa hoặc giả có những biến động bất lợi khiến lợi nhuận đầu tư không còn duy trì như kỳ vọng ban đầu. Xuất phát từ mục đích đầu tư, họ thường tìm hiểu dn rất kỹ lưỡng và cân nhắc tỷ lệ lợi nhuận tương ứng với khoản vốn bỏ ra lúc đầu tư mua cp phù hợp với kỳ vọng cá nhân. Chính vì vậy họ thường không đợi đến lúc có tin chia cổ tức mới lao vào mua cp. Nếu giả xử họ muốn tham gia bắt đầu đầu tư vào đúng dịp chuẩn bị trả cổ tức của năm tc trước đó thì vấn đề họ quan tâm hàng đầu vẫn là tình hình sxkd cốt lõi của dn, tỷ suất lợi nhuận bình quân của 3-5 năm trước đó của dn là bao nhiêu? Tương quan với thị giá cp tại thời điểm mua vào đầu tư là thế nào?... chứ không vô cớ chỉ vì một tỷ lệ trả cổ tức cao là họ đua mua cp. Còn khi đã cân nhắc rồi, thấy hợp lý rồi và đã mua cp để đầu tư rồi, thì khi dn chốt trả cổ tức bằng tiền chính là lúc nhà đầu tư thu lợi nhuận và một phần vốn đầu tư nên họ không có lý do để từ chối việc lăn chốt. Biến động thị giá cp sau đó nhà đầu tư chỉ quan tâm nếu có ý định gia tăng tỷ trọng đầu tư vào cp đó (mua thêm) hoặc cơ cấu giảm bớt tỷ trọng sang khoản đầu tư khác có lợi hơn (bán bớt).

Khi đã mua cp để đầu tư, việc quan tâm của nhà đầu tư không còn là biến động thị giá cp nữa mà chủ yếu là tình hình sxkd của dn, của ngành hay những biến động về chính sách kinh tế vĩ mô của cả nền kinh tế tác động tới dn,… Điều đó sẽ lý giải được tại sao nhà đầu tư đúng nghĩa không quan tâm lướt sóng trên ttck.

Trên đây là ý kiến cá nhân của tôi về vấn đề đã nêu, hy vọng giúp ích đôi chút cho một số bạn còn mơ hồ với mục đích của bản thân trên ttck. Tham gia trên ttck có nhiều quan điểm khác nhau, thậm chí là trái chiều nên tôi không có ý định tranh luận hơn thua với bất kỳ quan điểm nào khác. Tuy nhiên tôi cũng rất mong được biết để tham khảo, học hỏi quan điểm đầu tư của các bạn khác nên tôi rất vui nếu được các bạn chia sẻ.

Chúc các nhà đầu tư của F319 thành công trên ttck!