BMC cứ bới đất lên khua khoắng và thu gom titan của dân giá bèo thế này thì phải lên 1000 mất

BMC cứ bới đất lên khua khoắng và thu gom titan của dân giá bèo thế này thì phải lên 1000 mất

http://www2.thanhnien.com.vn/Xahoi/2007/5/11/192239.tno


Ồ ạt khai thác titan 23:40:57, 10/05/2007Giang Lam


Hàng trăm người đổ xô xuống bãi biển xã Cát Thành, huyện Phù Cát (Bình Định) khai thác titan - Ảnh: G.L
Vùng đất ven biển huyện Phù Cát (Bình Định) những ngày qua bị cày xới tan hoang bởi nạn khai thác sa khoáng titan trái phép diễn ra ồ ạt. Chính quyền địa phương dường như bất lực trong việc ngăn chặn dòng người đổ xô đến những khu đất giàu loại tài nguyên quý hiếm của quốc gia này.


Tan tác một vùng biển

7 giờ sáng, chúng tôi có mặt tại một quán cà phê thuộc địa bàn thôn Chánh Hóa, xã Cát Thành, huyện Phù Cát. 4 người quần áo lem luốc, mồ hôi nhễ nhại đang bàn tán về chuyện mua bán titan. Một người trong số họ uống vội ly trà đá, tạm biệt "đồng đội" rời khỏi quán, quảy đôi gánh rồi rẽ xuống con đường bê tông thẳng tiến về hướng biển. Con đường bê tông bị phủ một lớp cát đen khá dày, nên việc đi lại khó khăn. Trên đường người đi xe máy, xe đạp, kẻ gánh titan qua lại tấp nập. Đi khoảng vài trăm mét, chúng tôi đã ra đến bãi biển. Hàng trăm người đang hì hục đào đãi cát lấy titan. Không chỉ có thanh niên, phụ nữ mà người già và trẻ em cũng tham gia khai thác. Họ vừa làm vừa nói chuyện rôm rả. Thấy có người lạ đến gần, một phụ nữ ngẩng đầu lên nhìn rồi tiếp tục công việc. Tôi bắt chuyện: "Chị ở đâu mà đến đây khai thác titan, không sợ bị bắt à?". "Bắt bớ gì hả chú. Tụi tui đều là dân ở đây làm nông, nghèo khó cả. Vụ hè thu thiếu nước tưới nên đất bỏ không, rảnh rỗi nên mới ra đây kiếm chút đỉnh bán lấy tiền mua mắm muối. Phơi nắng cả ngày mới kiếm được năm chục ngàn chứ đâu có dễ", người phụ nữ này cho biết.

Trò chuyện hồi lâu mới biết chị tên Nguyễn Thị Thọ ở thôn Hóa Lạc, xã Cát Thành. Cạnh chị Thọ cũng có nhiều người dân địa phương đang hì hục đào cát, tìm titan. Trữ lượng titan ở khu vực này khá nhiều, người dân chỉ cần đào lớp cát bề mặt là có titan. Dụng cụ khai thác titan gồm cuốc, xẻng, thau, can đựng nước, một tấm bạt nhỏ, chiếc máng gỗ... Người dân sử dụng cuốc hoặc xẻng đào lớp cát bề mặt lấy lớp cát lẫn lộn titan gom thành đống rồi cho vào máng gỗ. Máng gỗ được đặt nghiêng, khi đổ nước vào, nước và cát nhẹ hơn chảy tuột ra ngoài, titan ở lại trong máng. Với cách làm này, mỗi người có thể khai thác được trên 2 tạ titan/ngày.

Ở xã Cát Khánh, huyện Phù Cát, tình hình khai thác titan cũng diễn ra phức tạp. Không chỉ khai thác titan trái phép, một số người dân bị thương lái kích động đã sử dụng cuốc, gậy, rựa... đập phá tài sản của Công ty BiMal (một doanh nghiệp trong tỉnh thuê đất khai thác titan tại địa phương này). Ông Hồ Đình Thử, người dân thôn Chánh Lợi đang khai thác titan tại xã Cát Thành cho biết: "Sau sự cố một số người đập phá tài sản của Công ty BiMal, huyện, xã làm dữ, nên việc khai thác gặp nhiều khó khăn, nên chúng tôi kéo nhau vào khu vực này để làm ăn. Tôi cùng với một số người khác ở cùng thôn hùn tiền mua máy nổ, đóng giếng lấy nước ngầm để gom titan. Bình quân mỗi ngày, chúng tôi thu được trên 4 tấn titan". Ngoài tổ của ông Thử, có hơn mười tổ khác cũng đã đóng giếng, sử dụng máy nổ để phục vụ cho việc khai thác titan. Nhiều người đã dựng lán trại để nghỉ ngơi và bảo vệ tài sản, sản phẩm làm ra.

Lượng titan và người dân khai thác mỗi ngày khá lớn. Sản phẩm làm ra đều bán cho thương lái trong và ngoài địa phương. Lực lượng thu mua titan khá đông, trong đó có một số đối tượng thuộc gia đình cán bộ công chức, hoặc đã nghỉ hưu. Họ thường xuyên túc trực tại các bãi khai thác titan và trong làng, thu mua titan cả ngày lẫn đêm. Giá thu mua tại bãi từ 350 đến 400 đồng/kg, nếu mua tại nhà giá cao hơn. Thương lái đã chuẩn bị sẵn bãi tập kết titan nằm xa khu dân cư, thuê người canh giữ. Sau khi mua titan của người dân, họ thuê phương tiện vận chuyển đến bãi tập kết rồi bán cho các thương lái khác, hoặc thuê xe chở titan ra Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng để bán.

Chính quyền địa phương bất lực


Không chỉ có thanh niên, phụ nữ mà nhiều em học sinh cũng tham gia khai thác titan
Trước thực trạng khai thác titan trái phép diễn ra phức tạp ở một số địa phương trong tỉnh, UBND tỉnh Bình Định đã ban hành văn bản nghiêm cấm việc khai thác, thu mua, vận chuyển quặng titan chưa qua chế biến đủ tiêu chuẩn ra khỏi địa bàn tỉnh. UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng có liên quan và chính quyền các địa phương tiến hành xử lý các hành vi vi phạm khai thác khoáng sản trái phép. Thực hiện sự chỉ đạo của tỉnh, chính quyền huyện Phù Cát đã áp dụng nhiều biện pháp nhằm ngăn chặn tình trạng khai thác, mua bán, vận chuyển titan trái phép. Ông Lương Ngọc Anh, Phó chủ tịch UBND huyện Phù Cát cho biết: "Tôi đã nhiều lần xuống xã Cát Thành trực tiếp chỉ đạo chính quyền địa phương tổ chức họp dân phân tích tác hại của việc khai thác đối với đời sống, sản xuất của bà con. Bên cạnh đó, chỉ đạo cho lực lượng *******, quản lý thị trường... ngăn chặn các đối tượng vận chuyển titan trên địa bàn. Tuy nhiên, vì giá trị kinh tế titan quá cao, điểm khai thác titan gần nhà dân, người dân đi khai thác quá nhiều, nên trong thời gian ngắn khó có thể ngăn chặn được".

Nói thì nói vậy, nhưng chứng kiến hàng trăm người ồ ạt khai thác titan trái phép giữa thanh thiên bạch nhật chúng tôi thấy rõ sự bất lực của chính quyền địa phương trước thực trạng này. Khi đã thu giữ một số phương tiện vận chuyển titan trái phép, ngành chức năng ở địa phương lúng túng không biết giải quyết thế nào, đành ngồi chờ ý kiến chỉ đạo của cấp trên.

Kết quả kiểm tra khoáng sản titan của Sở Khoa học - Công nghệ Bình Định gửi UBND huyện Phù Cát cho thấy, trong sa khoáng titan có các nguyên tố phóng xạ ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Các loại cây trồng trên các mỏ titan có hàm lượng Ka (nguyên tố phóng xạ) cao gấp 5 đến 10 lần so với cây trồng bình thường.

Rõ ràng việc khai thác titan tràn lan, khai thác nước ngầm bừa bãi như hiện nay là xâm hại đến tài nguyên quốc gia; làm thất thoát tài sản của Nhà nước, gây mất an ninh trật tự ở địa phương. Ngoài ra, việc khai thác titan bát nháo đã làm biến dạng khu vực bãi cát ven biển, nguồn nước ngầm khu vực này có nguy cơ bị cạn kiệt, bị nhiễm mặn, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sản xuất của nhân dân. Nếu không kịp thời ngăn chặn tình trạng khai thác quặng titan trái phép như hiện nay, chắc chắn sẽ để lại hệ lụy khó lường, và không ai ngoài người dân địa phương phải gánh chịu hậu quả.

G.L





--------------------------------------------------------------------------------