Các tập đoàn kinh tế lập ngân hàng, nên hay không nên?

Các tập đoàn kinh tế lập ngân hàng, nên hay không nên?

Các tập đoàn kinh tế lập ngân hàng, nên hay không nên?
00:17:01, 08/09/2007Ngọc Minh

Việc thành lập các tập đoàn kinh tế đang được xúc tiến mạnh như một thứ "phong trào". Đối với phong trào này, cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã có bài viết Thận trọng với việc thành lập các Tập đoàn kinh tế (Thời báo Kinh tế Sài Gòn số 31 - ngày 26.7.2007) và cũng đã có nhiều ý kiến trên các phương tiện thông tin đại chúng cảnh báo.

Nay lại có thông tin Ngân hàng Nhà nước hiện có 13 bộ hồ sơ của các tập đoàn, định chế tài chính trong nước gửi đến để xin phép thành lập ngân hàng mới (Liên Việt với vốn điều lệ 300 tỉ đồng, Việt Tín 1.680 tỉ đồng, Kinh Bắc 1.500 tỉ, FPT, Năng lượng, Đông Dương Thương tín, Ngôi Sao Việt Nam, Việt Nam, Phát triển đô thị Việt Nam, Dầu khí, Ngoại thương châu Á, Đông Dương, Văn Phong mỗi nơi 1.000 tỉ đồng).

Dư luận xoay quanh việc cấp phép thành lập ngân hàng của các tập đoàn hiện có nhiều ý kiến. Một số chuyên gia cho rằng "mật độ" ngân hàng của nước ta thấp xa so với các nước phát triển (dân số bình quân trên một chi nhánh ngân hàng của nước ta lên tới trên 20.000 trong khi của các nước phát triển là 700 - 1.000 người); phạm vi dịch vụ của ngân hàng nước ta còn hẹp so với các nước phát triển (nguồn thu nhập chủ yếu từ các dịch vụ truyền thống như chênh lệch giữa lãi suất cho vay và lãi suất huy động, trong khi ở các nước phát triển nguồn thu nhập chủ yếu là từ dịch vụ ngân hàng bán lẻ phát triển rất mạnh, đặc biệt là dịch vụ thẻ thanh toán, ngân hàng điện tử...). Đó là chưa nói tới chất lượng dịch vụ ngân hàng trong nước thấp, tỷ lệ nợ xấu còn cao.

Song nhiều chuyên gia khác lại tỏ ra lo ngại việc tập đoàn kinh tế mở ngân hàng. Sự lo ngại này được xét trên bốn mặt:

Một, tập đoàn có ngân hàng riêng là rất ít gặp ở các nước. Thậm chí ở nhiều nước còn quy định hạn chế hoặc cấm tập đoàn thành lập ngân hàng riêng, các tập đoàn sản xuất kinh doanh có thể có cổ phần trong các tập đoàn tài chính ngân hàng, nhưng ngân hàng không thể là công ty thành viên của các tập đoàn đó.

Hai, thành lập được một ngân hàng là điều khó khăn. Nó không chỉ đòi hỏi phải có một đội ngũ nhân sự vừa có kiến thức chuyên nghiệp vừa có kiến thức tổng hợp để ngân hàng hoạt động lành mạnh, có hiệu quả và quản lý được rủi ro mà ngân hàng có thể gặp phải. Một công ty, thậm chí là một tập đoàn sản xuất kinh doanh nếu hoạt động không hiệu quả hoặc gặp rủi ro thì có thể phải phá sản, nhưng với một ngân hàng thì việc phá sản là điều khó có thể chấp nhận được, vì hậu quả rất khó lường, hiệu ứng mang tính hệ thống, mức độ liên quan không chỉ có nhân viên ngân hàng, mà còn liên quan đến hàng chục, hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu khách hàng gửi tiền, vay tiền và thanh toán.

Ba, nếu các tập đoàn có ngân hàng riêng thì rất dễ xảy ra 2 hiện tượng. Một mặt, lãnh đạo các tập đoàn sản xuất kinh doanh không thể quản lý các ngân hàng theo chuẩn mực riêng, dễ xem nhẹ việc quản trị rủi ro và giám sát. Mặt khác, các ngân hàng trong tập đoàn cũng dễ dàng bỏ qua các chuẩn mực rủi ro để tài trợ cho các dự án của tập đoàn hay các thành viên khác của tập đoàn. Đối với nước ta, ngân hàng cũng phải được quản lý theo chuyên ngành, chia thành 2 cấp (ngân hàng nhà nước và ngân hàng thương mại), quản lý ngành dọc..., ấy thế mà nợ xấu vẫn còn cao, chất lượng vẫn còn thấp do những khoản cho vay phát sinh từ chỉ định. Nếu để cho doanh nghiệp và ngân hàng hoạt động theo cơ chế "bình thông nhau" thì rất dễ rủi ro.

Bốn, việc tập trung quyền lực kinh tế vào tập đoàn khép kín từ sản xuất, lưu thông, tài chính, lại huy động vốn của hàng vạn, hàng triệu người dân thì vừa ảnh hưởng đến sự cạnh tranh không lành mạnh trong nền kinh tế, vừa rất nguy hiểm khi gặp rủi ro.

Vì những lý do đó mà các chuyên gia đề nghị không nên thành lập các ngân hàng riêng của các tập đoàn.

Ngọc Minh

-----------------------------------------------------------------------------------

Em giơ 2 tay tán thành ko cho phép các tập đoàn hay công ty thành lập ngân hàng riêng