Dân tài chính đều biết mấy chuyện này về...

Thương vụ Tập đoàn nhật Kokuyo (chủ của thương hiệu Campus) thâu tóm Tập đoàn Thiên Long và bức tranh tài chính hiện tại của Thiên Long có nhiều điểm thú vị

1) Mức “Premium” cho quyền kiểm soát

Tập đoàn Kokuyo đang trả một khoản thặng dư kiểm soát (control premium) rất lớn để thâu tóm “vua bút bi” Việt Nam.

Kokuyo dự kiến chi khoảng 4800 tỷ đồng, tương đương với mức giá 82.000đ/cổ phiếu, giá này cao hơn 28% so với giá cổ phiếu đang bán ngoài thị trường.

Control Premium là khoản chênh lệch mà người mua trả cao hơn giá thị trường của một cổ phiếu để đạt được quyền kiểm soát doanh nghiệp. Bởi đây không chỉ là mua cổ phần hưởng lợi ích mà người mua sẽ có thêm quyền chi phối hoạt động, chiến lược và dòng tiền của công ty mục tiêu.

Cụ thể “Campus” muốn sở hữu tới 65% Thiên Long.

Ôn lại một chút kiến thức về các quyền lực theo mức sở hữu

• 36% được quyền phủ quyết các quyết định quan trọng (quyền gây cản trở)
• 51% quyền duyệt các quyết định thông thường
• 65% Toàn quyền thông qua cả các quyết định thông thường lẫn đặc biệt. Lưu ý quyết định đặc biệt đó thể là sáp nhập, thay đổi vốn điều lệ, bán tài sản, phát hành thêm cổ phần và thậm chí giải thể.

Cái này chưa thành rủi ro nhưng lưu ý các rủi ro mà tập đoàn Nhật hoàn toàn có thể làm được như hướng tới hủy niêm yết hoặc giao dịch với Tập đoàn gây bất lợi...

So sánh với định giá P/E TLG hiện đang giao dịch ở mức P/E dự phóng khoảng 10 đến 12 lần. Trong khi đó, mức P/E trung bình của các doanh nghiệp cùng ngành trong khu vực là khoảng 18 lần. Kokuyo có lẽ cũng nhìn nhận TLG đang bị định giá thấp (undervalued) so với tiềm năng và vị thế độc quyền của nó, nên quyết định sẵn sàng trả giá cao để nắm quyền chi phối.

2) Cấu trúc vốn “Cash-Cow” (Con bò vắt sữa)

Một trong những lý do khiến TLG hấp dẫn về mặt tài chính là bảng cân đối kế toán cực kỳ lành mạnh, đặc trưng của một doanh nghiệp sản xuất đã ổn định, không cần đầu tư thêm tài sản lớn và có dòng tiền mạnh.

TLG duy trì trạng thái “Net Cash” (Tiền mặt > Nợ vay) trong nhiều năm, hiện tại cũng đang dương hơn 400 tỷ

Dòng tiền tự do (FCF): Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (CFO) của TLG luôn dương, ngay cả trong giai đoạn khó khăn như đại dịch Covid. Khả năng tạo tiền mạnh mẽ này giúp công ty duy trì trả cổ tức đều đặn cho cổ đông.

Có thể thấy với Kokuyo, mua TLG không gánh thêm nợ mà ngược lại họ mua được một “cỗ máy in tiền” có khả năng tự tạo tiền cho các hoạt động mở rộng mà không cần vay mượn nhiều.

3. Hiệu quả hoạt động: biên lợi nhuận gộp cao của một ngành đã gần như độc quyền, siêu lợi nhuận

Chỉ số Biên lợi nhuận gộp tới 48% thuộc nhóm cao hơn 99% doanh nghiệp. Mức chỉ xuất hiện ở một ngành độc quyền, hoặc một vị thế thương hiệu mạnh, mối quan hệ với các đối tác trong ngành lớn.

Biên gộp này vừa tăng từ 45% lên đó là bởi Giá hạt nhựa (chiếm 25% chi phí nguyên liệu) giảm mạnh theo giá dầu và sự thay đổi chính sách kế toán (chuyển chi phí khuyến mãi từ giá vốn sang chi phí bán hàng)

4) Chuyện thú vị nữa Cá lớn vừa nuốt cá bé, lại bị cá lớn hơn nuốt

Thiên Long vừa mới hoàn tất mua lại chuỗi nhà sách Phương Nam (PNC) thương hiệu bán lẻ sách lâu đời thứ 2 tại Việt Nam từ tháng 12 này. Thiên Long nắm tới 76,8% cổ phần PNC, đã đưa người vào tiếp quản chuỗi nhà sách Phương Nam.

Tác động tài chính: Hợp nhất báo cáo tài chính của PNC sẽ giúp doanh thu TLG tăng trưởng đột biến vì hợp nhất tức là doanh thu TLG mới sẽ tính thêm doanh thu của cả PNC (dự báo tăng 27% năm 2026)

Thiên Long hoàn tất nuốt Phương Nam thì nay cả hai chuẩn bị “nằm trong bụng” của tập đoàn Nhật.

5) Về tăng trưởng lâu dài là từ Xuất khẩu và OEM

Dưới góc độ tăng trưởng, thị trường nội địa của TLG đã bão hòa (chiếm 60% thị phần).

Động lực để nâng định giá cổ phiếu nằm ở xuất khẩu (tăng trưởng 15%)

Mảng OEM cũng đang đặt kì vọng, với việc Kokuyo thâu tóm TLG hoàn toàn có thể sẽ biến TLG thành “công xưởng” sản xuất cho Kokuyo tại Đông Nam Á, tận dụng chi phí sản xuất thấp của Việt Nam để xuất khẩu ngược lại các thị trường khác, giúp tối ưu hóa hiệu quả của TLG....

Cre: Trương Đắc Nguyên