Hạn chế phát hành cổ phiếu ưu đãi cho CBCNV để bảo vệ nhà đầu tư nhỏ lẻ

Hạn chế phát hành cổ phiếu ưu đãi cho CBCNV để bảo vệ nhà đầu tư nhỏ lẻ

Tại sao lại hạn chế ?oông chủ?, ưu đãi cho người lao động?



Quy định về bán cổ phần theo chương trình lựa chọn cho người lao động đang được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước lấy ý kiến rộng rãi (Dự thảo sửa đổi thông tư số 18/2007/BTC) và sẽ kết thúc góp ý vào ngày 10.8.2007.



Theo dự thảo này, việc phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động phải tuân thủ một loạt các điều kiện mới, theo hướng thắt chặt hơn các điều kiện ưu đãi dành cho người lao động.



Một trong những điểm thắt chặt then chốt là giá bán cổ phiếu cho người lao động không được thấp hơn 40% giá thị trường của cổ phiếu công ty tại thời điểm phát hành và giá bán cho cổ đông hiện hữu. Bên cạnh đó, hội đồng quản trị (HĐQT) phải quy định thời gian hạn chế chuyển nhượng đối với người lao động được mua cổ phiếu theo chương trình lựa chọn ít nhất là 1 năm kể từ ngày phát hành nhằm gắn bó người lao động với công ty phù hợp với quy định của pháp luật và điều lệ công ty.



Trả lời về việc thắt chặt các điều kiện ưu đãi khi phát hành cổ phiếu cho người lao động, ông Nguyễn Thế Thọ, Trưởng ban Quản lý phát hành - UBCKNN cho biết, đây là những quy định nhằm cân bằng giữa quyền lợi khi phát hành của người lao động và quyền lợi của các cổ đông cũ trong các công ty đại chúng, đặc biệt là các cổ đông nhỏ.



Thế nhưng, một trong những đại diện của các ông chủ doanh nghiệp (các cổ đông) - ông Trịnh Kim Quang, Chủ tịch HĐQT Công ty chứng khoán ACB lại nhận xét: "Quy định của dự thảo là nhằm hạn chế những đợt phát hành không đúng đắn, đem lại quá nhiều quyền lợi cho ban điều hành hoặc một bộ phận nhỏ cán bộ điều hành, gây thiệt hại lớn cho các cổ đông. Tuy nhiên, vấn đề là cách thức làm thì chưa phải là tốt nhất". Theo ông Quang, các công ty đại chúng thậm chí còn có thể tặng không cổ phiếu cho người lao động chứ không chỉ là bán cho họ với giá giảm hơn 40% so với giá thị trường. "Có 2 vấn đề ở đây. Thứ nhất là tỷ lệ là bao nhiêu. Thứ hai là các cổ đông thống nhất ở mức nào", ông Quang nói. Tại ACB, HĐQT đã có chương trình tặng cổ phiếu cho một số cán bộ chủ chốt để giữ chân họ gắn bó với ngân hàng. Tuy nhiên, tỷ lệ tặng này ở mức hợp lý so với tổng lợi nhuận của ACB. Ngoài ra, việc tặng cổ phiếu này được sự nhất trí rất cao của đại hội cổ đông.



"Để tránh việc các cổ đông bị thiệt hại do những chương trình phát hành cổ phiếu ưu đãi, kế hoạch phát hành này cần được thông qua với sự nhất trí rất cao của các cổ đông, với tỷ lệ đồng ý tối thiểu phải là 85% chẳng hạn. Cùng với việc giới hạn một tỷ lệ phát hành ưu đãi hợp lý, các cổ đông sẽ được bảo vệ", ông Quang góp ý. Ông nói thêm: "Nếu như giới hạn quá việc ưu đãi cho người lao động mà không cân nhắc tới sự đóng góp tương ứng của họ với công ty thì sẽ tạo ra sự mâu thuẫn giữa Ban điều hành và HĐQT. Mà việc này thì cũng không tốt cho quyền lợi của các cổ đông".



Trên thực tế, việc HĐQT được giao quá nhiều quyền trong các quyết định phát hành chỉ là một trong những nguyên nhân dẫn tới sự thiệt hại quyền lợi của các cổ đông, đặc biệt là các cổ đông nhỏ. Nguyên nhân quan trọng số 1 là sự thiếu minh bạch trong việc đưa ra các phương án phát hành mà điều này thì dự thảo sửa đổi đã giải quyết được: "HĐQT phải công bố công khai các tiêu chuẩn và danh sách người lao động được tham gia chương trình, nguyên tắc xác định giá bán, phương án phân phối và thời gian thực hiện kèm theo ý kiến tham gia của tổ chức công đoàn". Chính sự công khai, minh bạch chứ không phải các biện pháp hành chính là biện pháp ngăn chặn sự lạm quyền, trục lợi trong mọi việc trong đó có các phương án phát hành cổ phiếu ưu đãi.



Thêm vào đó, để đảm bảo các cổ đông nhỏ cũng có quyền lực đáng kể để phản đối các quyết định bất công, việc nâng tỷ lệ đồng ý trong các phương án phát hành tại đại hội cổ đông ở mức 85% tổng số phiếu bầu sẽ là một biện pháp có hiệu quả. Còn trong trường hợp mọi người đã hiểu rõ, các ông chủ đều nhất trí và sẵn sàng thông qua một phương án phát hành có lợi cho người lao động thì không lẽ pháp luật lại đưa ra những biện pháp để ngăn chặn một điều hợp tình, hợp lý?