Khi cả thế giới cùng lo: Trung Quốc giảm phát, Mỹ lo lạm phát, châu Âu căng nợ công

Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang đối mặt với một thời điểm quan trọng khi dữ liệu quý 3 cho thấy sự suy giảm đáng lo ngại, xuống mức tăng trưởng ước tính 4,7% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu mức tăng trưởng yếu nhất trong một năm. Sự suy giảm này diễn ra bất chấp hiệu suất xuất khẩu kỷ lục, tạo ra sự mất cân bằng đáng lo ngại giữa sức mạnh bên ngoài và sự mong manh trong nước mà các nhà hoạch định chính sách không thể tiếp tục bỏ qua.

Điểm yếu tiềm ẩn này bao trùm nhiều lĩnh vực then chốt. Tăng trưởng doanh số bán lẻ dự kiến chỉ đạt 3% trong tháng 9, trong khi mức tăng trưởng sản lượng công nghiệp 5% là mức thấp nhất trong năm cho cả hai chỉ số. Có lẽ đáng báo động nhất là sự trì trệ trong đầu tư tài sản cố định, vốn đã chững lại bất chấp việc chính phủ tăng cường vay nợ nhằm tăng cường năng lực chi tiêu của chính quyền địa phương. Điều này cho thấy các kênh kích thích tài khóa truyền thống đang mất dần hiệu quả.

Sự suy thoái của ngành bất động sản tiếp tục phủ bóng đen lên nền kinh tế. Đầu tư nhà ở vẫn còn trì trệ, kết hợp với chi tiêu sản xuất giảm và đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) giảm gần 13% tính đến tháng 8, bức tranh đầu tư trong nước ngày càng đáng lo ngại. Sự rút lui của các doanh nghiệp nước ngoài, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp FDI sụt giảm, báo hiệu sự xói mòn niềm tin vào môi trường kinh doanh của Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang.

Tuy nhiên, động lực xuất khẩu của Trung Quốc vẫn tiếp tục mạnh mẽ, với thặng dư thương mại đạt mức kỷ lục 875 tỷ đô la tính đến thời điểm hiện tại. Sự chênh lệch giữa nhu cầu bên ngoài và yếu kém nội tại này nhấn mạnh sự mất cân bằng cơ bản mà các tổ chức quốc tế từ lâu đã cảnh báo. Nền kinh tế đang chênh vênh bên bờ vực của chu kỳ nợ-giảm phát, với sự suy giảm của thị trường bất động sản và áp lực giảm phát tạo ra một vòng phản hồi tiêu cực tự củng cố.

Hội nghị Trung ương lần thứ tư sắp tới của Bắc Kinh càng trở nên quan trọng hơn trong bối cảnh này. Hội nghị này phải vạch ra một lộ trình cho giai đoạn 2026-2030, giải quyết những gì các nhà kinh tế mô tả là "những trở ngại cơ cấu sâu sắc" - khó giải quyết hơn nhiều so với những cú sốc tạm thời do đại dịch gây ra trong chu kỳ lập kế hoạch trước đó. Môi trường bên ngoài đã trở nên bất lợi rõ rệt, với việc Hoa Kỳ gia tăng các hạn chế thương mại và công nghệ. Việc chuyển đổi từ tăng trưởng dựa trên đầu tư sang tăng trưởng dựa trên tiêu dùng không còn là một khát vọng xa vời nữa - nó đã trở thành một mệnh lệnh kinh tế.

Các nền kinh tế tiên tiến vật lộn với lạm phát dai dẳng và bất ổn chính sách

Trong khi Trung Quốc đang đối mặt với giảm phát, các nền kinh tế tiên tiến vẫn đang vật lộn với sự dai dẳng của lạm phát. Hoa Kỳ đang phải đối mặt với một bài toán cân bằng khó khăn khi lạm phát giá tiêu dùng cốt lõi vẫn ở mức cao 3,1% hàng năm, cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang. Thuế nhập khẩu tiếp tục ảnh hưởng đến giá tiêu dùng, tăng 0,3% hàng tháng trong ba tháng liên tiếp. Tuy nhiên, sự mong manh của thị trường lao động dự kiến sẽ thúc đẩy Fed đưa ra đợt cắt giảm lãi suất thứ hai tại cuộc họp cuối tháng 10, nhấn mạnh sự đánh đổi khó khăn giữa ổn định giá cả và mục tiêu việc làm.

Vương quốc Anh đang phải đối mặt với tình hình lạm phát có lẽ là thách thức nhất trong số các nền kinh tế lớn, với giá cả tăng tốc lên mức dự kiến 4% - tốc độ nhanh nhất trong 18 tháng. Mức lạm phát khó lường này làm phức tạp thêm kế hoạch ngân sách của Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves và hạn chế khả năng nới lỏng chính sách tiền tệ của Ngân hàng Anh, ngay cả khi tăng trưởng kinh tế vẫn ở mức thấp.

Những bình luận gần đây của Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu Christine Lagarde đã phản ánh tác động chậm trễ của áp lực thuế quan lên nền kinh tế toàn cầu. Các công ty ở Mỹ và Châu Âu hiện đang gánh chịu khoảng hai phần ba chi phí thuế quan tăng cao bằng cách thu hẹp biên lợi nhuận - một tình trạng không bền vững. Khi biên lợi nhuận đạt đến ngưỡng tới hạn, những chi phí này chắc chắn sẽ chuyển sang người tiêu dùng, làm gia tăng áp lực lạm phát với độ trễ nhất định. Sự bất định về thời điểm này làm phức tạp việc điều chỉnh chính sách tiền tệ ở các nền kinh tế tiên tiến.


CHI TIẾT: https://vietnambusinessinsider.vn/b...0e25895aadff782ba83dab7fca7c72e76de555598e77f