NewBiewNo1 Tán lộc: Chỉ chưa đầy năm nữa, các quỹ thụ động BUỘC PHẢI MUA ? ?

Mình gà nên hỏi AI GEMINI phiên bản PRO (498.000 VNĐ/MONTH) thì được trả lời như sau, mình xin tư vấn các chuyên gia ạ ? đúng hay sai ạ ?
Câu hỏi: Nếu đến ngày nâng hạng, các quỹ thụ động buộc phải mua các cổ phiếu ở thị trường chứng khoán việt nam có bắt buộc phải mua đủ số cổ phiếu theo yêu cầu không ? nếu không mua đủ thì sao ? Nếu thị trường găm hàng không bán vì biết các quỹ buộc phải mua dẫn đến không mua đủ thì sao ?
Gemini trả lời: copy paste nguyên xi ạ !

Đây là một câu hỏi rất hay, đi thẳng vào "cơ chế vận hành" cốt lõi của thị trường khi được nâng hạng.

Câu trả lời ngắn gọn: CÓ, HỌ BẮT BUỘC PHẢI MUA ĐỦ.

Việc không mua đủ sẽ là một thất bại nghiêm trọng trong nghiệp vụ của họ. Dưới đây là phân tích chi tiết tại sao và điều gì sẽ xảy ra.



1. Tại sao các quỹ thụ động BẮT BUỘC phải mua đủ?


Nhiệm vụ duy nhất của một quỹ thụ động (ETF) không phải là "tạo ra lợi nhuận" hay "đánh bại thị trường". Nhiệm vụ của họ là sao chép y hệt (mirror) một chỉ số tham chiếu (ví dụ: FTSE Emerging Markets).

• Chỉ số Báo lỗi (Tracking Error): Thước đo thành công hay thất bại của họ gọi là "Lỗi theo dõi".
  
  
• Ví dụ: Nếu chỉ số FTSE tăng 1.0%, quỹ ETF của họ cũng phải tăng 1.0% (hoặc 0.99%).
  
  
• Vấn đề: Nếu FTSE quy định cổ phiếu HPG (Việt Nam) chiếm 0.2% trong rổ, quỹ bắt buộc phải dùng 0.2% tài sản của mình để mua HPG.
  
  
• Nếu họ không mua đủ (ví dụ chỉ mua được 0.1% HPG):
  
  • Hôm sau, nếu HPG tăng giá, chỉ số FTSE sẽ tăng (vì có 0.2% HPG), nhưng quỹ ETF sẽ tăng ít hơn (vì chỉ có 0.1% HPG).
    
    
  • Kết quả: Quỹ bị "Lỗi theo dõi". Các nhà đầu tư (khách hàng của quỹ) sẽ vô cùng tức giận, vì họ bỏ tiền ra để mua "sự sao chép" mà quỹ đã không làm được. Đây là thất bại nghiệp vụ lớn nhất.
    

Vì vậy, họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc phải mua cho đủ tỷ trọng đã được chỉ số quy định.



2. Kịch bản "Găm hàng" (Không mua đủ)


Đây chính xác là kịch bản mà bạn mô tả, và nó cũng là kịch bản mà các nhà đầu tư nội địa kỳ vọng nhất.

Điều gì xảy ra nếu quỹ không mua đủ trong ngày chốt (Ngày có hiệu lực)?

Họ KHÔNG THỂ từ bỏ. Họ sẽ rơi vào một kịch bản gọi là "buộc phải mua đuổi" (Forced Chase).

• Ngày T (Ngày chốt hạ):
  
  • Các quỹ sẽ dồn hàng tỷ USD vào phiên ATC để mua tại giá đóng cửa (nhằm giảm Lỗi theo dõi).
    
    
  • Thị trường (như bạn nói) "găm hàng", không ai bán.
    
    
  • Kết quả: Lệnh mua không khớp đủ. Cổ phiếu bị kẹt ở giá trần ("trắng bên bán"). Các quỹ thất bại trong việc mua đủ hàng.
    
• Hậu quả ngay lập tức (Tối ngày T):
  
  • Các quỹ này ngay lập tức bị "Lỗi theo dõi" nghiêm trọng. Danh mục của họ không khớp với chỉ số mới. Họ đã thất bại trong nhiệm vụ của ngày hôm đó.
    
• Ngày T+1 (Phiên giao dịch tiếp theo):
  
  • Nhiệm vụ của họ vẫn còn đó. Họ bắt buộc phải tiếp tục mua cho đủ số hàng còn thiếu.
    
    
  • Hành động: Họ sẽ phải tiếp tục đặt lệnh MUA, rất có thể là lệnh MUA giá trần ngay từ đầu phiên, để cố gắng "vợt" bất kỳ ai bán ra.
    
• Ngày T+2, T+3...:
  
  • Nếu thị trường vẫn "găm hàng", các quỹ này sẽ tiếp tục phải đặt lệnh MUA giá trần hết ngày này qua ngày khác.
    
    
  • Họ sẽ phải "mua đuổi" bằng mọi giá cho đến khi nào mua đủ 0.2% HPG (như ví dụ trên).
    

3. Bên "Găm hàng" sẽ làm gì?


Đây chính là "trò chơi". Các nhà đầu tư nội địa và các quỹ chủ động (khác với quỹ thụ động) biết chính xác điều này.

Họ biết các quỹ ETF kia đang tuyệt vọng và buộc phải mua.

Họ sẽ không bán ở phiên T+1. Họ sẽ chờ cho giá trần 2, 3, hoặc 4 phiên. Khi giá đã được đẩy lên mức "không tưởng" (do chính lực mua đuổi của các quỹ ETF), lúc đó bên "găm hàng" mới bắt đầu "chốt lời" và bán ra số cổ phiếu đó cho các quỹ thụ động với mức giá cao ngất ngưởng.

Kết luận: Nếu các quỹ không mua đủ, họ sẽ rơi vào "Lỗi theo dõi". Để sửa lỗi này, họ bắt buộc phải mua đuổi bằng mọi giá trong các phiên tiếp theo, tạo ra một đợt tăng giá cực mạnh (thường gọi là "sóng nâng hạng") cho đến khi họ khớp đủ hàng.

Như FPT đang mua mạnh, càng ngày mua càng mạnh

RẤT HAY. A E THAM KHẢO. YOU KNOW WHAT I MEAN. Câu trả lời của gemini có thể sai, chỉ có giá trị tham khảo.
Hỏi: Lịch sử force chase đã xảy ra chưa ? Hãy tường thuật lại chi tiết.
Trả lời:
Vâng, kịch bản "Force Chase" (buộc phải mua đuổi) đã xảy ra rất nhiều lần trong lịch sử.
Đây không phải là một hiện tượng ngẫu nhiên, mà là một đặc điểm vận hành cố hữu của thị trường mỗi khi các tổ chức chỉ số lớn (như MSCI, FTSE) thực hiện tái cơ cấu (rebalancing). Các quỹ thụ động (ETFs) bắt buộc phải sao chép chỉ số, nên họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc mua/bán bằng mọi giá vào ngày chốt.
Dưới đây là hai trong số những ví dụ kinh điển và chi tiết nhất.
1. Vụ Kuwait được thêm vào rổ MSCI Emerging Markets (2020)
Đây là ví dụ điển hình và rất giống với kịch bản kỳ vọng của Việt Nam.
* Sự kiện: Kuwait được MSCI thông báo nâng hạng từ "Thị trường Cận biên" (Frontier) lên "Thị trường Mới nổi" (Emerging Market - EM).
* Ngày chốt hạ (Effective Date): 01/12/2020. Điều này có nghĩa là các quỹ thụ động buộc phải mua xong cổ phiếu Kuwait vào phiên giao dịch cuối cùng của tháng 11, tức là ngày 30/11/2020.
* Lực lượng "Buộc phải mua": Các quỹ thụ động theo dõi chỉ số MSCI EM (lúc đó quản lý hàng trăm tỷ USD) bắt buộc phải mua cổ phiếu Kuwait để tỷ trọng danh mục của họ khớp với chỉ số mới. Ước tính dòng vốn thụ động phải mua vào ngày hôm đó là khoảng 2.5 - 3 tỷ USD.
Tường thuật chi tiết (Ngày 30/11/2020)
* "Găm hàng" (Trước ngày chốt): Các nhà đầu tư chủ động (biết trước tin) đã tích cực "gom" các cổ phiếu blue-chip của Kuwait (như National Bank of Kuwait - NBK, Kuwait Finance House) trong nhiều tháng trước đó. Họ biết các quỹ thụ động sẽ phải mua lại số hàng này của họ.
* Phiên giao dịch "Bình lặng": Trong gần như cả ngày giao dịch 30/11, thị trường Kuwait diễn ra tương đối bình thường. Bên bán (những người đã "găm hàng") không bán ra, họ chờ đợi.
* Cơn bão Phiên ATC (Đấu giá đóng cửa): Đây là lúc kịch bản "Force Chase" diễn ra.
* Để giảm thiểu "lỗi theo dõi" (tracking error), các quỹ ETF không mua rải rác. Họ dồn toàn bộ lệnh MUA trị giá 2.5 - 3 tỷ USD vào phiên đấu giá đóng cửa (ATC), với mục tiêu mua bằng được tại mức giá chốt cuối cùng của ngày.
* Kết quả: Một khối lượng lệnh MUA khổng lồ, chưa từng có trong lịch sử, được đẩy vào hệ thống. Lực mua này áp đảo hoàn toàn bên bán.
* Thanh khoản (giá trị giao dịch) của thị trường Kuwait ngày hôm đó tăng vọt gấp 10-15 lần mức trung bình.
* Các cổ phiếu blue-chip lớn (như NBK) đã tăng kịch trần (10%) chỉ trong vài phút của phiên ATC. Bên bán (đã găm hàng) đã bán ra ở mức giá trần cho các quỹ thụ động.
Đây là một vụ "force chase" kinh điển ở cấp độ quốc gia.
2. Vụ Tesla (TSLA) được thêm vào rổ S&P 500 (2020)
Đây được coi là vụ "force chase" lớn nhất lịch sử ở cấp độ một cổ phiếu đơn lẻ.
* Sự kiện: S&P Dow Jones thông báo sẽ thêm cổ phiếu Tesla (TSLA) vào chỉ số S&P 500. Vào thời điểm đó, Tesla là công ty lớn nhất từ trước đến nay được thêm vào chỉ số này.
* Ngày chốt hạ: 21/12/2020 (Thứ Hai). Điều này có nghĩa là các quỹ buộc phải mua xong TSLA vào phiên cuối tuần trước, ngày 18/12/2020.
* Lực lượng "Buộc phải mua": Các quỹ thụ động (ETFs) theo dõi S&P 500 (quản lý hàng nghìn tỷ USD) bắt buộc phải mua TSLA. Ước tính khối lượng họ phải mua trong một ngày là hơn 80 tỷ USD. Con số này lớn hơn tổng giá trị giao dịch của toàn thị trường Việt Nam trong nhiều tuần.
Tường thuật chi tiết (Ngày 18/12/2020)
* "Găm hàng": Cả Phố Wall biết điều này. Từ lúc S&P thông báo (16/11) đến ngày chốt hạ (18/12), giá cổ phiếu TSLA đã tăng gần 70%. Đây chính là hành động "găm hàng" của thị trường để "chờ" các quỹ thụ động.
* Phiên giao dịch "Điên rồ": Phiên giao dịch 18/12 là một trong những phiên có khối lượng giao dịch lớn nhất lịch sử Phố Wall, tất cả chỉ vì 1 cổ phiếu.
* Cơn bão Phiên ATC (Tường thuật từng phút):
* Cả ngày, TSLA giao dịch cực kỳ sôi động.
* 3:50 PM (Giờ New York): Cổ phiếu giao dịch quanh mốc $660.
* 3:55 PM: Lệnh bắt đầu dồn vào phiên ATC.
* 4:00 PM (Chuông đóng cửa): Hàng chục tỷ USD lệnh MUA "bắt buộc" của các quỹ ETF được đẩy vào để khớp tại giá đóng cửa.
* Kết quả: Giá cổ phiếu TSLA giật mạnh từ $660 lên $695 (tăng vọt ~5-6%) chỉ trong tích tắc. Một khối lượng kỷ lục hơn 60 tỷ USD cổ phiếu TSLA đã được giao dịch chỉ trong phiên ATC đó.
* Những người "găm hàng" đã bán ra ở mức giá $695 cho các quỹ ETF, những quỹ này không có lựa chọn nào khác ngoài việc chấp nhận mua ở mức giá đó.
Kết luận: Lịch sử đã chứng minh rõ ràng: Khi có một lực mua "bắt buộc" (forced) với quy mô lớn, có ngày chốt cụ thể, thị trường (bên bán) sẽ "găm hàng" và chờ đợi. Điều này gần như chắc chắn sẽ dẫn đến một cú sốc về giá và thanh khoản (tăng vọt) vào đúng phiên chốt hạ.

Hay !

--- Gộp bài viết, 08/11/2025, Bài cũ: 08/11/2025 ---

Vn dự sẽ có phiên này vào tháng 3 hoặc tháng 9 năm sau..

Câu hỏi số 3, cũng là câu hỏi cuối cùng của tôi cho Gemini. Gemini có thể sai, cần kiểm tra lại, chỉ có giá trị tham khảo.
Câu hỏi: Vậy để tránh force chase, các quỹ buộc phải mua thường làm gì ?

Trả lời:
Đây là một câu hỏi rất hay, đi vào nghiệp vụ thực tế của các quỹ. "Force chase" (bị buộc phải mua đuổi) với giá cao là cơn ác mộng của các quỹ thụ động, vì nó gây ra "lỗi theo dõi" (tracking error) và làm tăng chi phí.
Họ không thể hoàn toàn tránh được nó, nhưng họ có các nghiệp vụ chuyên nghiệp để giảm thiểu tác động của nó. Dưới đây là ba chiến lược chính:
1. Tích lũy vị thế trước (Pre-positioning)
Đây là chiến lược rõ ràng nhất.
* Thời điểm: Ngay sau khi có thông báo chính thức về việc nâng hạng (ví dụ: MSCI thông báo "Việt Nam sẽ được thêm vào chỉ số EM vào ngày 01/09/2026"), các quỹ có một cửa sổ (thường là 6-12 tháng) trước "Ngày có hiệu lực".
* Hành động: Thay vì chờ ngày cuối cùng, họ bắt đầu mua gom một cách lặng lẽ một phần tỷ trọng cổ phiếu cần mua. Họ rải lệnh mua nhỏ giọt trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng.
* Mục tiêu: Đến "Ngày có hiệu lực", họ chỉ còn cần mua một phần nhỏ (ví dụ: 20-30%) thay vì 100% khối lượng, làm giảm áp lực trong phiên ATC.
* Rủi ro của chiến lược này: Đây là một con dao hai lưỡi. Trong thời gian họ "mua gom", cổ phiếu đó về mặt kỹ thuật vẫn chưa nằm trong chỉ số. Nếu cổ phiếu đó (ví dụ HPG) đột ngột giảm giá mạnh trước ngày nâng hạng, quỹ sẽ bị "lỗi theo dõi" (vì họ nắm giữ một cổ phiếu ngoài chỉ số đang giảm giá). Do đó, họ chỉ dám làm điều này ở mức độ vừa phải.
2. Sử dụng Giao dịch Hoán đổi (Swaps) - Quan trọng nhất
Đây là nghiệp vụ tinh vi và phổ biến nhất ở cấp độ tổ chức.
* Vấn đề: Quỹ ETF (ví dụ: BlackRock) không muốn tự mình ra thị trường "mua gom" 50 triệu cổ phiếu HPG vì sẽ bị lộ và làm giá tăng.
* Hành động:
* Quỹ ETF sẽ gọi cho một Ngân hàng Đầu tư (IB) lớn (ví dụ: Goldman Sachs, Morgan Stanley, Credit Suisse).
* Họ ký một hợp đồng gọi là "Giao dịch Hoán đổi" (Total Return Swap).
* Nội dung: "Này Goldman Sachs, hãy tìm và mua cho tôi 50 triệu HPG. Hãy làm điều đó một cách bí mật trong 3 tháng tới. Vào 'Ngày có hiệu lực', anh sẽ chuyển giao toàn bộ 50 triệu cổ phiếu đó cho tôi, và tôi sẽ trả cho anh mức giá trung bình mà anh mua được, cộng với một khoản phí."
* Kết quả: Ngân hàng Đầu tư (IB) sẽ sử dụng các thuật toán giao dịch bí mật (algorithmic trading) của họ để "săn" hàng. Họ là chuyên gia trong việc mua số lượng lớn mà không làm xáo động thị trường.
> Tóm lại: Quỹ ETF đã "thuê ngoài" (outsource) rủi ro thực thi và sự "force chase" cho một bên thứ ba chuyên nghiệp.
>
3. Đàm phán Giao dịch khối (Block Trades)
* Hành động: Song song với hai cách trên, bộ phận giao dịch của quỹ (hoặc ngân hàng IB mà họ thuê) sẽ chủ động "đi săn" ngoài thị trường.
* Mục tiêu: Họ sẽ tìm các cổ đông lớn khác (ví dụ: một quỹ hưu trí đang nắm giữ HPG, hoặc chính chủ tịch HPG muốn bán một phần) và đàm phán một "giao dịch thoả thuận" (Block Trade).
* Ví dụ: "Tôi cần mua 10 triệu HPG. Thay vì đẩy lệnh lên sàn, anh bán thẳng cho tôi 10 triệu cổ phiếu ở mức giá (ví dụ) cao hơn giá sàn hôm nay 2% nhé?".
* Kết quả: Họ mua được một khối lượng lớn mà không tác động trực tiếp đến giá khớp lệnh liên tục (vì đây là giao dịch thoả thuận, ngoài sàn).
Sự thật: Họ vẫn phải "chốt hạ" vào phiên ATC
Ngay cả khi đã dùng cả 3 chiến lược trên (gom hàng trước, thuê IB, mua thoả thuận), các quỹ này vẫn có một nghiệp vụ cuối cùng.
Các hợp đồng hoán đổi và các giao dịch thoả thuận đó thường được "chốt" giá dựa trên mức giá đóng cửa chính thức của "Ngày có hiệu lực".
Do đó, phiên ATC ngày hôm đó vẫn sẽ cực kỳ đột biến về khối lượng, nhưng phần lớn khối lượng đó là để hoàn tất (settle) các giao dịch đã được đàm phán từ trước, chứ không phải là các lệnh mua "tươi" hoàn toàn. Dù sao đi nữa, để cân bằng sổ sách (true-up) cho đủ 100% tỷ trọng, họ vẫn sẽ phải tham gia phiên ATC với một lực mua ròng đáng kể.

--- Gộp bài viết, 08/11/2025, Bài cũ: 08/11/2025 ---

Gemini trả lời có đúng ko các ae nhà nghề ? Xin các chuyên gia cho lời khuyên thứ 2 mua hay bán ạ ?

Không hiểu ý chủ top viết dài nguoằng này là gì? chim lợn hay bìm bịp?

Đọc ko đọc , vào hỏi câu vô nghĩa vãi ...

Cá nhân tôi có cảm giác thị trường này là thị trường đang bị tay to gom hàng và rất có khả năng nhiều người mất hàng vì nếu tay to không gom thì càng tiếp theo càng khó gom lại phải mua đắt.

Đáy chưa các bác ?