Nghịch lý ở VN: "Dùng số đo của thằng Tí để may áo cho thằng Tèo"

Dùng số đo của thằng Tí (CPI) để may áo cho thằng Tèo (Lãi suất)
​

Lãi suất tác động trực tiếp, tức thì tới doanh nghiệp.

Trong khi đó, CPI được quyết định rất lớn bởi các yếu tố uncertainty của tiểu thương buôn bán thực phẩm, lương thực (mưa gió, lễ tết, rét đậm, nắng gắt, ....). Mà tiểu thương thì chả bao giờ vay vốn ngân hàng cả, gần như không chịu tác động bởi lãi suất.

- CPI ở Việt Nam chịu ảnh hưởng cực lớn từ tiểu thương, kinh doanh hàng hóa dịch vụ liên quan đến lương thực (bán rau cỏ, thịt thà, thực phẩm, cá mú, ....). Hàng tháng các chuyên viên điều tra của tổng cục thống kê cũng đi ra chợ thu thập giá cả các mặt hàng này như những người đi chợ thông thường. Và các bạn cũng biết rằng, những mặt hàng thực phẩm này chiếm tỷ trọng rất lớn trong rổ CPI. Có thể nói 1 cách không ngoa rằng: mụ bán rau, bà bán cá, ông giao thịt lợn, .... ảnh hưởng không nhỏ tới thống kê CPI
Chỉ số CPI co giãn rất lớn theo tiểu thương, kinh doanh nhỏ lẻ.

- Trong khi đó, chính sách lãi suất lại được xây dựng ra áp dụng chủ yếu cho doanh nghiệp, cho các thành phần kinh doanh không phải là tiểu thương. Các bà bán rau, ông bán thịt đâu có nhu cầu vay vốn ngân hàng để hoạt động đâu !?

Điều này hiển nhiên đã dẫn tới sự phi lí trong mối liên hệ giữa CPI và chính sách lãi suất rồi. Việt Nam đang dựa vào nhân tố biến động CPI của tiểu thương (buôn rau bán thịt,...) để xây dựng chính sách lãi suất áp dụng cho "đại thương" (doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế,....).

Ở các nước có nền kinh tế thị trường cao, kể các mặt hàng thực phẩm thiết yếu cũng nằm trong chuỗi sản xuất cung ứng của doanh nghiệp, tập đoàn. Biến động CPI và lãi suất có mối liên hệ nhân quả, chặt chẽ. Còn ở VN thì nó xa lắc à.

Do vậy, ở hiện trạng VN, tôi không đồng tình với cách điều hành lãi suất quá lệ thuộc - phải nói lệ thuộc 1 cách tuyệt đối - vào CPI.