Sơ lược kinh nghiệm và sai lầm trong đầu tư chứng khoán Việt Nam.

1. Trước kỳ nghỉ lễ và tết nguyên đán, nhà đầu tư nhỏ lẻ thường hạn chế giao dịch mua mà tăng bán, vì sợ rủi ro cao do chưa nắm bắt được thông tin các ngày sau đó và ngại lãi suất margin, song nhà tạo lập thị trường lớn hay còn gọi quen thuộc là nhà cái thì luôn làm điều ngược lại. Đầu phiên sau nghỉ lễ thường tăng, song thời gian thường không kéo dài quá 3 ngày, biên độ và thanh khoản những ngày này thường cao, lịch sử luôn ghi nhận đa phần sau đó thị trường sẽ điều chỉnh giảm.

2. Phiên sau khi nghỉ lễ dài ngày :
- Đầu giờ bao giờ cũng tăng, đây là trạng thái chờ bán chứ không phải mua, nên mua giá giảm trước đó của người thiếu kiên nhẫn ra đi.
- Nếu đến hết phiên sáng thanh khoản không cao ( Nhà cái không tạo thanh khoản ) => Chiều chắc chắn sập sàn.
- Nếu đến hết phiên sáng thanh khoản cao ( Nhà cái tạo thanh khoản ) => Đà tăng sẽ duy trì đến các phiên tiếp theo.

3. Khi thị trường giảm không mạnh trong nhiều phiên liên tục, thanh khoản thấp do thăm dò nhau, thử tâm lý nhau (Cuối phiên sáng) chưa có dấu hiệu phục hồi e rằng sẽ có xả mạnh vào phiên chiều, vì bên cầm cổ phiếu thường chán nản mất kiên nhẫn và do có tác động của bán khống, vì thế thói quen bầy đàn thiếu suy nghĩ mất phương hướng thường chạy theo bằng cảm tính cùng bảng điện.

4. Khi giá cổ phiếu vẫn lên song thanh khoản thấp dần, cũng là báo hiệu chuẩn bị đảo chiều xuống tương lai gần do niềm tin đã cạn vì dòng tiền thể hiện mua giá quá cao yếu, chen lấn nhau bán tăng dần lên ở mức giá từ cao xuống thấp hơn.

5. Khi thị trường ngày một giảm, cổ phiếu bào mòn giảm ít nhưng đều đặn đi theo ngày, thanh khoản cũng thấp dần phiên sau thấp hơn phiên trước đó là thị trường đang biểu hiện tạo đáy dài hạn. Song song đó biểu hiện thị trường không lên được nữa sau quá trình tăng dài, thị trường và cổ phiếu chỉnh dần đều đi xuống, sẽ có vài ba phiên giảm điểm mạnh cùng cổ phiếu nằm giá sàn, thanh khoản giá sàn cao, khối lượng giá sàn được mua hết, sau phiên giảm liên tiếp thứ ba như thế thanh khoản giá sàn bùng nổ cao hơn, còn gọi là phiên W/O thì đây chắc rằng là đáy ngắn hạn. Nhiều khi mình không hiểu là tại sao nhỏ lẻ lại tháo chạy điên khùng ngay đáy như thế chứ.

6. Khi thị trường tăng điểm nhờ các mã trụ hay nhiều ở VN30, hầu hết các mã còn lại của thị trường giảm, nên tin rằng bong bóng có thể vỡ bất kỳ lúc nào, rất bất ngờ cho người thiếu kinh nghiệm và nhà đầu tư mới.

7. Xưa nay muốn một đợt sóng tăng tương đối dài phải bắt đầu bằng những cổ phiếu đầu cơ, hàng thị trường, hàng penny lỏm... chiều ngược lại sóng sẽ không được lâu và cao.

8. Đối với cổ phiếu đầu cơ cao thì trước khi có tin xấu, thường nhà tạo lập thị trường lớn đẩy lên cực cao kèm thanh khoản rất lớn, và ngược lại khi sắp có tin tốt người ta dìm nó xuống thật sâu, rồi đẩy lên từ từ nghi ngờ và nghi ngờ...Khi tin tốt được cho ra đó là lúc gần đỉnh.

9. Đè hàng là hiện tượng trong khi hầu hết các mã từ vàng đến xanh, cụ thể từng cổ phiếu bước giá liền kề cao hơn chờ bán rất lớn, song song đó một số mã lớn đột ngột giảm điểm nhằm bức chỉ số để mục đích gom hàng, khi cao điểm nhà đầu tư non gan bán đảm bảo mất hàng.

10. Khi ta đang có cổ phiếu, nếu gặp tin xấu kiểu như Bầu Kiên (ACB) hay Bắc (BIDV), Giàn khoan...v.v hay xa hơn là Khủng hoảng thật sự nợ công Châu Âu, xa nữa là khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2008 bắt đầu từ nước Mỹ, chiến tranh thế giới một góc nào đó nếu xảy ra...rất nhiều đại loại xấu như thế tương tự thế tác động đến toàn thị trường, dù lỗ cũng phải bán tống hàng đi để rồi mua lại giá rẻ hơn, nhiều cổ phiếu hơn, an toàn hơn khi thị trường đã tạo đáy. Ta thà mang tiếng bầy đàn còn hơn được phong danh hiệu "Anh hùng lỗ vốn, cháy tài khoản".

11. Khi giá cp mỗi ngày một giảm, đến một lúc nào đó, bạn cảm thấy chán nản đến tột cùng thì lúc đó, bạn không nên bán ra để đổi cổ phiếu khác vì nếu bạn hành động như vậy bạn sẽ mất hàng cơ bản tốt, bán vào vùng đáy hay gần đáy. Cá mập chỉ chờ như thế để cướp hàng giá thấp của bạn, bạn phải hiểu rằng trong thị trường giá xuống toàn diện thì ai cũng thua lỗ tạm thời như nhau cả, chỉ có người đã bán cổ phiếu trên đỉnh là khác bạn thôi, tại sao bạn không làm giống như họ?

12. Đỡ giá: Khi cổ phiếu đang có xu thế giảm thêm, một khối lượng đặt mua lớn xuất hiện nhằm không cho giá giảm thêm đặc biệt là 15 phút cuối phiên chiều. Khi gặp hiện tượng này, nếu bạn không tinh, bạn có thể nghĩ rằng cầu bắt đáy xuất hiện, điều này nếu là dân lướt sóng T3 bạn sẽ bị thất vọng ngay sau khi hàng về tài khoản.

13. Chờ đợi cũng là đầu tư: Theo quan điểm của cá nhân đầu tư tài chính nói chung, đầu tư chứng khoán nói riêng, về cơ bản là thời gian, lợi nhuận của bạn là cổ phiếu hay tiền cũng chỉ là hiện thực hóa thời gian mà thôi. VD thôi nhé: Đỉnh của Hai gần nhất sau khi chia tách là 21.6 rồi rơi tự do xuống 16, xuống 14, xuống 12 và bây giờ là 11, và theo mình nó còn dừng ở quanh trên dưới 10.x Khi bạn quyết định bắt đáy nó, bạn phải chịu chờ đợi...

14. Kỹ thuật gom hàng: Khi một cp đến vùng giá hấp dẫn, giá quá thấp so với đỉnh, hay gần đáy trước đã qua bạn nên gom mua từ từ, giá càng giảm sâu gom mua nhiều hơn gọi là tích lũy, phong cách này là của nhà cái, bạn cũng nên học người ta như thế cho chiến dịch ấp ủ lâu dài sau này, khác với ý tưởng luôn được cho rằng kẹp hàng của dân lướt sóng T3 bạn ơi.

15. Một năm có 4 quý, theo đó, chúng ta sẽ có 4 đợt BCTC ( Tháng 4, 7, 11, 1 ) nên chọn doanh nghiệp cổ phiếu penny có truyền thống làm ăn được, hoặc Kết quả lũy kế tốt mà giá đang thấp so với đỉnh để ôm lâu lâu, bạn sẽ thành công hơn cả 1 năm bạn gửi tiết kiệm.
Chú ý: Bạn chỉ được phép bán khi bạn chắc chắn bạn bán đi mua lại rẻ hơn trong quá trình điều chỉnh tạm thời của trend giá lên, hay bạn dám khẳng định nó đã là đỉnh theo tìm hiểu của bạn qua lịch sử giá của nó các năm gần đây, hay kinh nghiệm của bạn cho rằng nó đã phân phối đỉnh với thanh khoản giá cao quá đột biến lớn.

16. Hạn chế xử dụng hay không nên margin khi Vni và giá cổ phiếu đã cao hay quá cao so với đáy gần nhất, chúng ta chỉ nên xử dụng margin trong trường hợp giá cổ phiếu không còn khả năng xuống nữa, hay Vni đã tạo đáy. Cũng nên xử dụng margin khi cổ phiếu mua đã về tài khoản mà giá cổ phiếu đó bắt đầu đi lên vào trend tăng dài hạn. Đặc biệt cấm kỵ khi bạn mua mới, mà mua luôn cả hết tiền margin khi thị trường và cổ phiếu đang lưng chừng chưa biết xu hướng tăng hay giảm sau đó, bởi vì nếu thị trường giảm sau khi bạn mua hết tiền kể cả margin thì bạn sẽ làm gì khi có thông báo từ môi giới tài khoản bạn đang báo động đỏ. Khi thị trường vào vùng gần đỉnh giá cao bạn có thể chờ thêm để kiếm lời thêm nữa, nhưng đó là tiền thật của bạn, tiền mượn margin của người ta bạn phải biết tháo ra hết cho an toàn và hưởng thụ thành quả, cũng như an toàn khi thị trường giá xuống dù bạn chưa có lời hay lỗ nhẹ cũng cần phải bỏ margin. Sóng to đầu cơ nên rút ra toàn diện thật nhanh khi có tín hiệu đảo chiều giảm.

17. Lý thuyết cơ bản chứng khoán ai cũng biết là "Mua khi bắt đầu tăng, bán khi bắt đầu giảm". Song theo mình, cái này đúng nhưng chưa đủ, mua khi thanh khoản và giá bắt đầu tăng. Nhưng do thời gian các năm gần đây thị trường chính thức được gán cho tên mỹ miều là cờ bạc, cho nên mức độ phức tạp khó đoán cũng như tàn nhẫn hại nhau, hù nhau, đấu trí tâm lý nhau quá nhiều là chủ yếu, lên không dài, phiên xanh phiên đỏ, hay 2 phiên xanh một phiên đỏ chỉ số chung Vni. Vì thế mình cho rằng và đã thành công khi bạn biết mua giá đỏ, đỏ ở đây là quá trình thị trường giá đang lên mà mua các phiên chỉnh đỏ thì mới trọn nhịp tăng sau đó. Còn đỏ thị trường giá xuống thì bạn không nên mua cho dù là giá có gần sàn, bạn chỉ nên tham gia một phần tiền hay một nữa tiền vào phiên đỏ thứ 3 thứ 4 liên tiếp giảm quá mạnh chỉ số chung Vni hay cổ phiếu sàn phiên thứ 3 thứ 4 liên tiếp, thường sẽ có nhịp bull ngắn sau đó cho bạn đủ chốt lời T3, nhưng thị trường giá xuống đó có là đáy hay chưa là cả một nghệ thuật mà không phải ai cũng biết và đoán trúng trừ khi bạn là nhà cái. Và bán khi giá tăng nhẹ và thanh khoản giảm dần yếu dần, tiền không vào mạnh, giá không còn lên nỗi, hay bán khi thị trường chung Vni đã cao như trên 600 chẳng hạn, kèm theo thanh khoản toàn thị trường nói chung hay từng cổ phiếu bạn đang giữ đột biến qúa cao bất thường cùng giá ce một vài phiên liên tiếp, Cái này gọi là đỉnh hay phân phối đỉnh có mấy ai nhận ra khi là nhà đầu tư mới non kinh nghiệm.

18. Cổ phiếu đầu cơ tăng trần hoặc cận trần 3 hay 4 phiên liên tiếp, đó là lúc bạn nên bán đi và chọn tham gia lại khi phiên liền kề hay phiền giảm chỉnh đỏ thứ 2 sẽ có giá tốt hơn, hoặc bạn cũng có thể quyết định là không tham gia nữa do cảm nhận lái hay tiền đã ra đi. Nhưng đôi khi bạn mua được dạng cổ phiếu khối lượng niêm yết ít, lái mạnh như KSH, ITQ, ViX... thể hiện đã qua, những dạng cổ phiếu lập dị tăng này thì khi muốn bán bạn cũng nên ráng theo sát thêm một chút để có lời hơn, không nhất thiết là bán ngay phiên tăng thứ 4 như đã nói, nhưng bạn cũng nên hiểu quá tham thì thâm hay chơi dao có ngày đứt tay.

19. Nhà đầu tư nhỏ có một lợi thế là khi có cổ phiếu muốn bán lúc nào thì bán, cầm tiền mua muốn mua lúc nào thì mua. Còn tổ chức to, quỹ đầu tư trong và ngoài nước hay hội nhóm liên kết to nào đó hay còn gọi là cá mập, đàn cá mập mua bán phải theo hội. Có lẽ đây là lợi thế duy nhất của chúng ta, song nếu chúng ta tận dụng được điểm mạnh này, hiểu được họ, theo ý họ đi cùng hướng với họ, hiểu được ý đồ và cách vận động của thị trường do họ tạo ra thì chúng ta sẽ thành công, dù chưa lớn nhưng chí ít bạn sẽ không thất bại thua lỗ nặng nề, bạn nhớ nhé khi bạn đi theo ý của bạn, ngược hướng với họ, cảm tính riêng do thiếu kinh nghiệm hay muốn chơi nổi, lì lợm cá nhân thì thời gian sau này bạn mới hiểu thì có khi tiền bạn không còn nhiều. Bạn có thể và luôn đi ngược lại số đông nhỏ lẻ, nhưng tuyệt đối bạn đừng bao giờ đi ngược lại hành động của nhà tạo lập thị trường lớn, đây là vấn đề bạn cần nên học và tự rút ra kinh nghiệm cho mình sau mỗi lần vấp ngã trên thị trường, bạn nhé.

20. Các chuyên gia và môi giới ở công ty chứng khoán mục tiêu của họ là khối lượng khớp lệnh, doanh thu phí môi giới, lôi kéo được nhiều thị phần khách hàng bằng lời hứa tô vẽ tuyệt vời như...abc, chứ không phải là trọng yếu khuyên nhà đầu tư làm sao đầu tư cho nó có lãi, qua đó uy tín công ty chứng khoán được nâng cao lấy được lòng tin của khách hàng ban đầu. Theo đó các công ty chứng khoán rất vui khi có khối lượng khớp lệnh rất lớn, buồn thiu khi khối lượng khớp lệnh thấp.
- Khi mà thị trường bắt đầu tăng mạnh, họ thường khuyên nhà đầu tư nên đứng ngoài quan sát, hạn chế mua đuổi, bởi họ nắm được tâm lý của người cầm tiền cực kỳ khó chịu khi nhìn thấy cổ phiếu càng ngày càng lên, càng chậm mua càng có lợi cho họ khi cổ phiếu vẫn tăng, Khi biết rằng gần đỉnh họ hay khuyên bạn mua vì dòng tiền vào mạnh, vì uptrend dài hạn... đến khi lòng tham của nhà đầu tư không còn chịu được bước vào mua, thường là gần đỉnh hay đỉnh để cho họ bán cổ phiếu tự doanh của họ ra.
- Khi mà thị trường giảm mạnh, thanh khoản yếu, họ lại chơi một câu " Thị trường sẽ còn giảm sâu", nó đánh vào tâm lý sợ hãi của nhà đầu tư. Họ kỳ vọng sẽ có đợt bán mạnh, bán tháo thì tuyệt như thế khối lượng khớp lệnh lớn sẽ thu được nhiều phí môi giới, đồng thời khối tự doanh của họ mua sẽ vào khi thẳng tay bán nhanh giá sàn lượng margin hết khả năng chịu đựng.
- Chẳng may đoán đúng thì dùng điệp khúc "Đúng như nhận định", còn đoán sai thì chối bỏ trách nhiệm "Diễn biến thị trường quá bất ngờ".
- Tư vấn tại chỗ mà sai thậm chí còn chê khách hàng là Yếu sinh lý, đã đầu tư thì phải có con mắt dài hạn.
- Rất nguy hiểm trên thông đại chúng như báo mạng, ti vi, kênh FBNC... Các trang mạng thông dụng về chuyên ngành tài chánh chứng khoán, thường có PR một dòng cổ phiếu nào hay cụ thể cố phiếu gì có nhiều tin quá tốt mà giá đã trải qua một thời gian tăng dài, ( Đi kèm theo sau bản tin nhận định thị trường hàng ngày của các công ty chứng khoán ) hay cụ thể hơn, gần gũi hơn môi giới trên các diễn đàn chứng khoán. Bạn phải nên tự hỏi tại sao lúc giá còn quá thấp họ không có kịp thời giới thiệu với bạn, điều này nhà đầu tư non kinh nghiệm hay mới sau này mới hiểu ra là không ai dẫn đường cho ta đi buôn có lời cả, bởi vì khối tự doanh sẽ bán được chính cổ phiếu đó của họ ra với giá cao hơn.
- Một phần nào đó môi giới khi liên kết với đội lái hay tay to, sau khi thành công một quá trình đánh lên cổ phiếu abc, bao giờ cũng vậy họ được thưởng một khoản tiền kha khá sau khi hô hào nhiều, rất nhiều nhà đầu tư thiếu hiểu biết tham lam mù quán tin tưởng vào mua vùng giá cao hay giá đỉnh, bản thân họ cũng là người bán ra cổ phiếu đó khi đã cùng đội lái gom mua giá thấp vùng đáy đã qua.

21. Khối ngoại mà mua ròng cổ phiếu nhiều phiên liên tục thì đừng có chơi khôn bán cao mua thấp, cụ thể hơn là những mã cổ phiếu mà họ đã và đang mua.

22. Chăm chỉ là tốt song đừng để mình thành nô lệ của chứng khoán, hãy chia thời gian làm việc ra cân bằng và hợp lý, thời gian nào xem bảng điện, thường thì quan trọng nhất và cần nhất là 15 phút đầu ATO, 15 phút cuối ATC, gần cuối giờ sáng và đầu giờ chiều, gần cuối giờ chiều cho đến lúc ATC, và còn thời gian làm công việc chính vì khi bạn dành quá nhiều thời gian vào công việc này, hiệu quả lại tỷ lệ nghịch với hiệu quả công việc chính, do tinh thần bạn sa sút hay hưng phấn quá mức. Bạn không nên chỉ suốt ngày và luôn luôn lao tâm, lao trí và xoắn cả đầu óc vào các trang mạng, nhất là các diễn đàn để đi tìm nghe và đọc những thứ mà chính bản thân bạn không muốn nghe mà lại hay tò mò, nếu bạn chắc rằng tinh thần và quyết đoán của bạn tốt hay rất cứng cỏi, thì có nên không và tại sao bạn không dẫn dụ người khác mà để người khác dẫn dắt mình, đi nghe theo suy nghĩ của người khác mà quyết định cho hành động của mình, bởi vì người khác đó thường cho bạn biết những gì mà ngược lại họ làm.

Nhưng nếu bạn là tay chơi chứng khoán chuyên nghiệp, một tay lướt sóng cừ và đẳng cấp cao, bạn chỉ có công việc này thì bạn nên dành toàn bộ thời gian thị trường giao dịch để xem kỹ bảng điện, vì chỉ có như thế bạn mới hiểu thị trường, hiểu ý đồ và cách chơi của nhà tạo lập thị trường lớn, rồi từ đó khôn ngoan đi cùng nhịp với họ, hành động giống như họ, cần mua cần bán sao cho hợp lý xu hướng thị trường cho dù chưa có lời hay còn chưa huề vốn, bởi vì có mấy ai luôn luôn lúc nào cũng trăm trận trăm thắng với thị trường. Tối kỵ nhất cho bạn là mơ mộng cũng như tưởng tượng rằng thị trường sẽ phải nghe theo ý của bạn.

Và rồi bạn sẽ thấy nếu bạn ít hơn, hạn chế hơn thay vì lúc nào cũng chạy đi náo động tâm và suy nghĩ tham gia vào các tranh cãi, bàn luận trên các diễn đàn hết cả thời gian, suốt ngày sống trên ảo đó, thay vào đó bạn nên đứng từ xa nhìn, chừa cho bản thân một khoản trống thời gian yên tịnh để tư duy, lắng lòng lại để đánh giá số đông bạn sẽ thấy mình sáng hơn, hiệu quả hơn, mượn lực bầy đàn để có hướng đi đúng cho bản thân sau nhiều lần kinh nghiệm bạn tự rút ra, bởi vì chứng khoán là hành động trên bảng điện thì mới sinh ra lợi nhuận, hành động nghe theo số đông đa chiều ý kiến thôi thúc bạn, mất phương hướng chắc rằng bạn chẳng có gì ngoài sự đau khổ vì mất tiền.

23. Thông tin vốn không có tính chất tốt xấu, nó đơn giản là cái cớ để biện minh cho diễn biến của thị trường. Khi thị trường giá lên đã quá cao, tin tốt chủ động được cho ra quá nhiều, bạn phải hiểu rằng mình nên bán cùng với họ, chiều ngược lại thị trường giá xuống đã khá sâu, có quá nhiều tin xấu là lúc bạn nên mua dần.

24. Khi thị trường đi ngang và thanh khoản thấp trong một thời gian dài là lúc thị trường đang tạo đáy, lúc này công ty chứng khoán vô cùng ghét thường có điệp khúc " Thị trường sẽ còn giảm mạnh". Tuy nhiên, theo mình đây là cơ hội tuyệt vời để gom hàng, bởi đây là lúc báo hiệu một đợt sóng phục hồi khá. Giống như kiểu một đống rơm bị hút hết ẩm, chỉ cần 1 mồi lửa có thể cháy cả nhà....

25. Khi thị trường bất ngờ giảm mạnh, người ta thường lấy một vài mã đứng ra chịu trách nhiệm. Thì cũng chỉ có các mã này mới đủ khả năng cứu lại được thị trường sau đó, dể hiểu hơn mà ta thường nghe nói : Xuống bằng trụ gì thì lên lại bằng trụ đó.

26. Họp Quốc Hội thường có tin đồn xấu, thời gian này thị trường thường đi xuống nhẹ đều hay đi ngang, nhưng nếu khi họp xong tin đó không xảy ra, thị trường sẽ có sóng ngắn hạn.

27. Trong bóng đá có câu: "Tấn công nhiều mà không ghi được bàn thắng thì ắt sẽ bị thủng lưới". Chứng khoán cũng vậy, nếu nhiều lần chinh phục kháng cự "Tâm lý" không thành công, chắc chắn sẽ bị trả giá rất đắt....

28. Không nên bắt đáy bất kỳ cổ phiếu nào mà hãy đợi nó tạo đáy rồi hãy ôm, bởi vì một cổ phiếu sau thời gian xuống dài ( Do lên dài trước đó ) chưa hẳn là sẽ lên ngay lại sau đó, có chăng chỉ là nhịp hồi kỹ thuật hay còn là bull. Ví như bạn té lăn từ trên núi xuống sức bạn không còn để quay trở lại như xưa ngay được.

29. Duy trì cảm giác tốt.
- Nếu bạn đã từng thất bại ở một cổ phiếu nào đó, khi bạn quay lại bạn cần đảm bảo rằng bạn đã tha thứ cho nó, bởi vì nó không phải là kẻ thù của bạn, bản chất nó xưa nay là thế, kẻ thù của bạn chính là bản thân bạn sai lầm, bằng không chỉ cần một sự ngược dòng nho nhỏ, bạn có thể bị cảm giác sợ hãi chi phối như chim sợ cành cong, và cuối cùng bạn sẽ thất bại thêm một lần nữa không phải tiếp tục thua lỗ mà bỏ qua cơ hội để đi tìm lợi nhuận. Có thể, quan điểm này bị vi phạm một điều tình cảm chi phối, song tất cả chỉ là tương đối, đó mới là điều khác biệt để tạo nên thành công. Bạn thất bại với cổ phiếu đó là lúc giá nó ở trên cao, tại sao bạn không hỏi lại chính mình, khi cổ phiếu đó đi vào vùng đáy, bạn tư thù chê bai nó, nói xấu nó, nhưng với kẻ khác thì đó là kho vàng quý báu sau này.

- Khi bạn đã từng ngấm đòn thua lỗ vì chứng khoán, bạn hãy nghỉ ngơi đến khi nào bạn hết sợ, hết cay cú ăn thua, tâm bạn tịnh, lòng bạn phẳng, dám chấp nhận mình đã thất bại, dám quên đi tiền mất đã qua, bạn tin rằng mình đã học được gì, biết mình sai từ đâu, rút kinh nghiệm bản thân ra sao, bỏ qua những màu xanh màu tím của bảng điện bất ngờ tăng bất ngờ giảm, bạn kiềm chế và chiến thắng được bản thân mình mọi lúc. Rồi có một ngày không xa lắm đáy của thị trường sẽ mở ra, giá cổ phiếu sẽ thật thấp và không còn khả năng xuống thêm nữa, số tiền ít còn lại đó hay tiền bạn có thêm bạn kiên nhẫn hơn, hiểu biết hơn thì sự bù đắp lại khoản đã mất không phải là không làm được, bằng không bạn chỉ là tên cờ bạc liều mạng thiếu hiểu biết mà mù quán dạng thua me gở bài cào mà thôi.

- Bạn phải có tư tưởng nhìn vào thị trường, nhìn vào bảng điện, nhìn vào nền kinh tế hiện hữu tốt hay xấu, nhìn vào xu hướng của thị trường mà hành động theo nó, bạn không nên chỉ biết nhìn vào tài khoản của bạn đã và đang mất bao nhiêu để mà bạn hành xử với nó, vội vã cứu nó trong cầu may và vô vọng, bạn phải nương theo thị trường rồi có một ngày tự nhiên tiền nó lại dư ra trong tài khoản của bạn.

30. Chứng khoán khác vàng :
Theo quan điểm đầu tư của mình, chứng khoán là giấy, mà giấy hiện nay người ta in ra quá nhiều do dể và tiện và nhanh, vàng là kim loại. Giấy thì dễ hỏng hơn kim loại, do đó theo mình nếu bạn đã đạt được lợi nhuận kỳ vọng thật sự sau quá trình tìm hiểu nghiên cứu đâu là đỉnh của một cổ phiếu bạn nên bán. Và nếu bán rồi mà giá lên cao hơn đừng lăn tăn hãy tắt máy đi để đi làm việc có ích khác, công việc chính của bạn, hưởng thụ thành quả trong yên lặng của mình, tránh nghe số đông thêu dệt phóng đại cho rằng bạn đã ăn non, chỉ ăn đầu mà bỏ qua thân và đuôi một con cá. Khi đó bạn đừng nên băn khoăn là bán đi có mua lại được thấp hơn hay không? Tất cả sẽ có chỉ là thời gian bạn có đủ sức chờ? Vì chứng khoán sẽ tạo ra rất nhiều cơ hội hơn vàng.

31. Phân tích kỹ thuật :
Bạn nên học và nắm bắt cũng như có kiến thức sâu về lãnh vực này, nhưng bạn nên kết hợp với khả năng và kinh nghiệm mà bạn đang có như phân tích cơ bản, phân tích tâm lý thị trường, tin tức đang cập nhật tốt xấu trong và ngoài nước, tâm lý dòng tiền, tin nội bộ...v.v rất nhiều, chung quy lại chỉ gói gọn một chữ cho thành bại của bạn là " Hiểu " . Vì thị trường hiện tại mang quá nhiều tính chất cờ bạc và lừa lọc lẫn nhau, bạn hiểu được ắt bạn giảm đi nhiều sai phạm bản thân, hiểu cách chơi của nhà tạo lập thị trường lớn, hiểu ý đồ của họ, hiểu những gì mà họ đưa ra trên toàn dư luận nhằm lừa ta mà làm ngược lại họ, phán đoán này thường là bạn đi đúng và đi cùng nhịp với họ, vì bạn phải biết khi họ cho bạn điều miễn phí, thông tin tốt hay xấu kịp lúc đó cũng là lúc họ làm ngược lại điều họ đã và đang nói.
Cũng cần, cũng quan trọng đó, song nếu bạn chỉ biết mù quán và tin theo phân tích kỹ thuật, bạn không quan tâm và phối hợp với những điều khác xung quanh bạn, thì sau này bạn sẽ hiểu vì sao ta cứ mãi lận đận đi tìm tiền đã mất vừa qua. Bởi vì nhà tạo lập thị trường lớn họ dĩ nhiên là bậc thầy về trường phái này, họ nhiều tiền họ vẽ và làm cho bạn cứ mãi hỏi tại sao? Hơn nữa nhà đầu tư nước ngoài họ lại là ổng tổ của môn này, một cái chart đẹp là do con người tạo ra và chạy theo nó, nhưng bạn có biết là họ sẽ tiếp tục vẽ theo hướng nào? Chart hình thành đẹp mà tiền không còn vào thì chẳng còn là ý nghĩa gì cả.
Khi thị trường vào dowtrend thì khởi đầu đi xuống mọi phân tích đều là vô nghĩa nếu như bạn liều đi mua cổ phiếu, hay không biết cắt lỗ nhanh và kịp thời lúc ban đầu xuống.
Trong chứng khoán không có gì là tự nhiên cả như một tin tốt hay xấu sẽ ra, tất cả chỉ là tiền chi phối cho ra sớm hay muộn mà thôi, chúng ta thất thế ở điểm này là không thể biết trước hay cùng lúc với họ, vì thế ta nên chọn cho mình cách ứng xử kịp lúc với nó theo kinh nghiệm của bạn có được.

32. Khi cả làng kỳ vọng thị trường diễn biến xấu nhất thì đây là lúc thị trường chuẩn bị tăng mạnh.
Khi tất cả cho rằng đỉnh sau sẽ cao hơn đỉnh trước, phá mọi đỉnh gần đây đã qua, tin tốt ra nhiều, rất nhiều, tiền vào qúa lớn, thanh khoản quá cao, thị trường tham lam quá mức, chuyên gia xuất hiện rợp trời khuyên bạn nên mua chứng khoán và nhìn lâu dài thì là lúc bạn nên bán.
Có bao giờ bạn nghĩ rằng một cầu thủ đã lâu không đá bóng, khi vào sân cảm giác bóng có còn như xưa? Ấy thế mà chuyên gia có bao giờ ăn dầm nằm dề với bảng điện, thực tế với nó có bỏ tiền túi ra mà chơi chứng khoán thì mới biết thua lỗ và chứng khoán là gì, vậy mà mang cái mát ấy phát biểu thì khối nhà đầu tư nghe theo.

33. Phá tường giả.
Nội dung này chỉ đọc cho vui thôi, chứ mình là cá nhỏ nên không thể làm nổi, chủ yếu là nhận diện.
Khi thị trường đang tiết cung, tường trên chặn khối lượng lớn (ví dụ: 2tr). Chỉ cần một khối lượng mua vào giá tường khoảng 25-40% vào thật nhanh liên tục -> Tường cũng sẽ đổ.

34. Dò khối ngoại.
Về cơ bản, người giao dịch là nội và ngoại. Khi phát hiện tây đang mua ròng, nhà đầu tư lớn thường bán thử ra không phải là chốt lời mà là để xem Tây ở vùng nào? Khi dò được ra vùng đó, các cụ to nhà mình thường làm đồng thời hai việc: Hủy dần lệnh chào bán và mua chính giá này, đến khi nào giá khớp lên tầm cao mới, các cụ ý tạo ra cầu giả nhằm buộc Tây muốn mua cổ phiếu phải mua được giá cao. Khi Tây lông bắt đầu nôn nóng, cụ nội nhà ta bắt đầu rút ruột.
- Khi dò, họ sẽ làm cả phiên.
- Khi tạo cầu giả, họ sẽ thực hiện vào cuối phiên.

35. Đối với các cổ phiếu đầu cơ có truyền thống lên giá mạnh, mạo hiểm có thể giúp bạn thành công với điều kiện:
- Nó đã tạo đáy.
- Mua vào khi bắt đầu tăng hay tăng phiên đầu tiên, đây là hành động chữa cháy nếu bạn không đủ tin tưởng mua trước đó cho lâu dài, mua đuổi mua ce theo cảm tính các phiên tiếp theo thường bạn hay bị ép phải cắt lỗ nếu bạn chỉ biết T3.

36. Phiên bùng nổ:
- Sáng:
+ Từ 9.00 -> 10.00: Cổ phiếu tăng điên rồ (1)
+ Từ 10.00 -> 11.00: Điều chỉnh nhẹ để thu hứt dòng tiền (2)
+ Từ 11.00 -> 11.30: Cướp hàng (3)
(2) là giai đoạn quan trọng nhất, nếu dòng tiền không vào chắc chắn không có (3)
- Chiều:
+ Từ 13.00 -> 13.30 duy trì giá cuối phiên sáng
+ ATC: Tổng kết lại toàn phiên

37. Chuyên gia không bằng gà son?
Thường mỗi nhà đầu tư đều có một nhận định riêng của mình cho thị trường, cổ phiếu mà mình đầu tư.
- 9 phần đúng, 1 phần sai (1)
- 1 phần đúng, 9 phần sai (2)
(1) đôi khi không phải là người chiến thắng tuyệt đối. (2) nhiều khi là chính là người hùng.
Vì sao vậy?
(2) phần sai thì không tham gia TT, phần đúng tham gia để rồi ghi sử sách muôn đời.
Thế nên mới có câu "Thắng làm vua, thua làm giặc"...

38. Nếu bạn nghĩ rằng, bạn sẽ trở thành nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.
Khi bắt đầu tham gia thị trường không nên đầu tư quá nhiều tiền. Khi thua lỗ hết, cháy tài khoản ban đầu, bạn sẽ bắt đầu vào chơi chứng khoán thật sự.

39. Không lợi thế nào hơn lợi thế nào.
- Khi chúng ta nắm giữ cổ phiếu, chúng ta có thế mạnh của ta.
- Khi chúng ta nắm giữ tiền mặt, chúng ta có thế mạnh của ta.
Khi mình đạt được mục tiêu lợi nhuận và chốt lời, mình có lời khuyên chân thành là chúng ta hãy tắt máy tính, điện thoại di động và tất cả những gì liên quan đến chứng khoán. Hôm sau, nếu không may bạn phát hiện ra mình ăn quá non thì thôi đừng tự trách mình hãy cầu chúc cho người ta may mắn. Mình sẽ mua lại vào thời điểm điều chỉnh... Đây là cách mà bạn tự cứu mình.

40. Đừng nghĩ đến chi phí cơ hội vì nó chỉ làm hỏng bạn.
Trong khi mình đang nắm giữ cổ phiếu nào đó chưa có lãi, nhìn sang cổ phiếu khác có lãi cao hơn. Mình sửa sai (bán cổ phiếu nắm giữ để ôm cổ phiếu đang tăng), thì có lẽ mình sẽ không gặp may, và kết quả là thua về mặt cơ hội, thời gian và thực tế. Không biết điều này có đúng với nhiều bạn không, còn với tôi đó là bài học nhớ đời, và sau này tôi không như vậy nữa, quan trọng là chọn dòng và cổ phiếu ban đầu và có niềm tin với nó.

41. Cân bằng tâm lý.
- Lỗ giúp bạn thận trọng
- Lãi giúp bạn tự tin
Khi bạn mới tham gia thị trường chứng khoán, tốt nhất bạn sẽ phải lỗ vài lần mới đảm bảo cho bạn chiến thắng trong tương lai.

42. Luôn chuẩn bị sẵn 2 kịch bản.
- Đã là nhà đầu tư, ai cũng mong mình đạt được hiệu quả, lãi thật to. Song mình là nhà đầu tư nhỏ, thị trường lúc nào cũng không theo dự định của mình vì mình không quyết định được thị thường mà thị trường quyết định kết quả đầu tư của mình.
- Mình luôn phải tự xây dựng sẵn 2 kịch bản xấu và tốt để kịp đối phó trong khả năng có thể, thị trường xuống bạn còn khả năng chịu đựng hay không như còn tiền để bình quân giá xuống, sẽ xuống đến đâu, mức giá nào, tâm lý ra sao. Còn thị trường lên khỏi cần phải nói vì ai cũng biết mình sẽ làm gì.

43. Nên làm một số việc vặt không liên quan đến chứng khoán.
Tích lũy kinh nghiệm không chỉ có lên sàn giao dịch, đọc sách, ôm máy tính, chát và sống triền miên trên các diễn đàn chứng khoán bất kể giờ giấc nào, mà nhiều khi chúng ta nên chủ động làm một số công việc vặt khác như dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn, hay rửa xe, đi dạo đi chơi... Biết đâu, sau khi làm những công việc đó, bạn tự rút ra cho mình một chân lý nhất định, để rồi đến khi bạn giao dịch chính chức, bạn có thể áp dụng chân lý đã tích lũy được vào quyết định giao dịch của mình.

44. Đối với những người đầu tư ngắn hạn thì mềm dẻo là điều tối quan trọng.
Bằng không bạn sẽ không bao giờ chiến thắng được. Ví dụ: kỳ vọng của bạn về lợi nhuận thu được từ cổ phiếu A là 1, song khi nó lên 0.7, khi thị trường lại xấu đi, mình không biết thế nào kể cả lãi 0.5 mình cũng bán. Mình chẳng dại gì chết đứng như Từ Hải cả, đôi khi một mưu sự bất thành bán huề vốn chịu tốn phí giao dịch đó là điều nên luôn làm để bảo toàn vốn và phục hận lại lần sau.

45. Phiên tan nát.
- Các chỉ số giảm mạnh ngay từ đầu phiên
- Nhiều cổ phiếu nằm gần giá sàn
- 11 h chưa có dấu hiệu hồi phục (Phục hồi = Lực bắt đáy mạnh, chỉ số bớt giảm) => Chiều sập sàn bằng cổ phiếu trụ.

46. Không bỏ hết trứng vào một giỏ.
Không phải lúc nào ta cũng đúng cả, thời khắc đó ta cho rằng đúng với ta, nhưng thị trường sau đó bảo rằng không phải thế, cho nên bạn cần thật chú tâm và suy nghĩ thấu đáo trước khi xuống tay ấn phím enter mua. Bạn nên cần và nhớ cho kỹ rằng khi bạn kẹt hết tiền vào một cổ nào đó mà bản thân nó chưa mang lại được lợi nhuận mà còn chưa đến vốn mua, thì cơ hội mở ra khi bạn nhìn thấy một cổ phiếu khác tốt hơn khả năng sinh lợi nhuận cao thì bạn sẽ làm sao => Không bỏ hết trứng vào một giỏ trước đó hay không mua một lúc hết tiền. Hay cũng đồng nghĩa khi bạn mua cùng lúc vài ba cổ phiếu, thì có khi cổ phiếu này lên cổ phiếu kia giảm bạn cũng dể xử lý hơn khi chốt lời cổ phiếu đã tăng, mang tiền đó sau này bình quân giá xuống cổ phiếu còn lại giảm.

47. Tầm nhìn.
Thông thường tâm lý nhà đầu tư mới còn chưa được nhiều khinh nghiệm, hay có nhưng bạn quên. Bạn rất cần, quá cần thiết trong tư duy và phỏng đoán phán xét khi mua hay bán : Nhìn bảng điện là nhìn dài thêm, hình dung thêm, đánh giá thêm cho thị trường các phiên nối tiếp theo đó sẽ đi theo hướng nào, bởi vì bạn chỉ nhìn xanh đỏ nhất thời đang diễn ra, bạn chỉ biết hôm nay, rồi loạn xạ bán hay mua theo độ nóng lên hay xuống cùng với nó, sự trả giá này sẽ rất cao về mặt tinh thần và tiền của bạn sau này.
Ví dụ : Nhìn thị trường tỉ lệ cổ phiếu đỏ quá nhiều, chỉ số Vni đỏ mạnh bạn bán theo, bạn có hình dung rằng cuối phiên thị trường sẽ hồi lại về tham chiếu, hay phiên giao dịch ngày tiếp theo đó có bull lên lại giá cao hơn tham chiếu ngày hôm qua.
Tương tự thế bạn mua, bạn có bao giờ phán xét ngày mai hay cuối phiên hôm nay thị trường sẽ có điều chỉnh giảm.

48. Cơ cấu danh mục.
Khi bắt buộc phải đi sửa sai lầm là ta chọn sai cổ phiếu, hành động này bạn có thể bán trước thị trường giá xanh và chờ mua lại sau, khi thị trường giá đỏ. Hay cùng lúc bạn chọn vào những phiên thị trường giá đỏ bạn cơ cấu sẽ tốt hơn cho bạn sau này khi thị giá lên lại, nếu bạn chọn cơ cấu vào lúc thị trường giá xanh e rằng cổ phiếu bạn mới mua lại bắt đầu vào vùng đỉnh.

49. Tạm gọi là đỉnh.
Từ đầu năm nay vào phiên ngày 4.3.2015 Vni đạt 600.4 và khối lượng 115,432,610 với giá trị 1.902,661,000,000 vnd thì Vni gọi là phân phối đỉnh thì chưa thuyết phục lắm, nhưng kể từ sau thông tư 36 cho rằng là đỉnh so với Vni thấp hơn hiện nay thì cũng không sai, khá bất ngờ và có phần khó khăn về dòng tiền cũng như quái chiêu cách chơi của thị trường.
Nhưng lấy lịch sử đã qua để chờ có hiện tượng phân phối đỉnh sau này chắc cũng không khác nhau là mấy, chứng khoán chỉ có bấy nhiêu đó bao lâu nay mà cứ lập đi lập lại hoài mà biết bao nhà đầu tư phải thua lỗ đó là lên đỉnh rồi trở về đáy, rồi từ đáy đi tìm đỉnh. Và bạn phải nhớ hiện tượng này : Khi TT xanh liên tục nhiều phiên nhẹ, ( Vni trên đạt 600 trở lên ) đỉnh điểm bùng nổ với thanh khoản thị trường quá lớn, từ cổ phiếu nhỏ đến lớn đều tăng xanh hoặc trần, bạn cứ lấy cái mốc phiên xanh thứ 3 thứ 4 liên tục với thanh khoản tầm từ 4 ngàn tỷ đến 6 ngàn tỷ, khối lượng từ 200 triệu cổ phiếu khớp lên trở lên, cùng tin tốt, quá tốt được chủ động đưa ra hứa hẹn quá nhiều, nhiều chuyên gia lên tiếng chém gió mua vào cho dài hạn, vẽ ra viễn cảnh màu hồng, thì các phiên này gọi là phân phối đỉnh thì dể nhận biết hơn.( Nhưng sau này từ khi có TT36 thì chắc là không khủng khiếp như thế )

50. Tạm gọi là đáy.
Đáy còn lệ thuộc vào hiện trạng sức khỏe của nền kinh tế hiện tại cập nhật nhe bạn, biểu hiện rất nhiều nhưng nổi bật và cần nhất, quan trọng nhất đó là CPI và lãi suất ngân hàng. Nhưng với tình trạng chính sách và nền kinh tế Vĩ mô, vi mô hiện nay không xấu lắm thì có thể vẫn quanh quẩn trên dưới 500 là đáy dài hạn. Biểu hiện này rất khó nhận ra vì đi từ trên đỉnh xuống phải qua và phá nhiều mốc hổ trợ, tạo vài phiên bull thoát hàng, và sau đó thị trường bước vào giảm dần đều nhẹ bào mòn tài khoản bạn, giới hạn của sự kiên nhẫn người cầm cổ phiếu đã hết, tác động thêm của shortsell và đạp thị trường chủ động bằng trụ hay cổ phiếu dẫn dắt thị trường của nhà tạo lập lớn, sẽ xảy ra vài phiên chỉ số giảm mạnh cụ thể như từ 10 điểm trở lên Vni giảm, thanh khoản cổ phiếu giá sàn bùng nổ và được mua hết, từ đó Vni tiếp cận vùng gần 500, vào vùng này chưa hẳn là quay đầu đi tìm đỉnh mới nha bạn, cần phải tích lũy thêm thời gian và sàn lọc thị trường nhiều nhà đầu từ non gan lần cuối bán, đến khi giá cổ phiếu không còn khả năng xuống sâu thêm nữa mà đi ngang thì có thể cho là đáy.

Còn tiếp...