VCI leader mới dòng chứng

6 tháng nay nhóm chứng khoán gần như không có sự đồng pha với chỉ số Vnindex trong khi nhóm chứng khoán thường có tương quan đồng pha với chỉ số chung rất lớn. Vì sao giai đoạn này lại có sự “bất thường” này? Mời nhà đầu tư quan tâm thì xem phân tích các số liệu bên dưới.

Đối với cổ phiếu chứng khoán, câu chuyện chi phối giá cổ phiếu trong nửa cuối năm nay có lẽ vẫn là những câu chuyện cũ:

• Diễn biến thị trường chứng khoán, kết quả kinh doanh của công ty chứng khoán
• Tiến độ vận hành hệ thống KRX
• Bước tiến nâng hạng thị trường

Nhóm chứng khoán quý 2.2024 – Phân hóa giữa các công ty nhưng tổng thể có sự tăng trưởng.

Về KQKD toàn ngành

• 79 công ty chứng khoán đã công bố kết quả kinh doanh quý 2/2024. Tổng lợi nhuận trước thuế nhóm chứng khoán trong quý 2/2024 đạt 8.100 tỷ đồng, tăng khoảng 39% so với cùng kỳ.
• Nếu so với quý 1 liền trước đó là hơn 8.000 tỷ, mức lợi nhuận của ngành nhích nhẹ thêm khoảng 1%. Như vậy số liệu của ngành có sự tăng trưởng mạnh so với cùng kỳ.
• So với quý liền kề, bất chấp đà tăng của VNindex quý 1 cao hơn quý 2, số liệu cho thấy kqkd gần như đi ngang, đây cũng là nỗ lực của ngành.

Về số liệu dư nợ ký quỹ (margin): (nguồn – Fiin) – Margin cao nhưng không căng.

Trong quý 2/2024, nhà đầu tư cá nhân mua ròng 39,6 nghìn tỷ đồng trên HOSE, vượt xa phần dư nợ margin tăng thêm trong cùng quý (22,6 nghìn tỷ đồng). Danh mục mua ròng của nhà đầu tư cá nhân chủ yếu là các cổ phiếu đầu ngành hoặc vốn hóa lớn mà chịu áp lực bán ròng của khối ngoại, tập trung ở nhóm Vingroup (bao gồm VHM, VRE, VIC), Ngân hàng (STB, MSB, VCB, CTG, HDB, BID), Chứng khoán (VND, VCI, SSI), FPT, VNM, GAS, DGC.

Dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ (margin) đạt gần 218,9 nghìn tỷ đồng tại thời điểm 30/6/2024, tăng +53,4% so với cùng kỳ năm 2023 và +11,5% so với cuối quý 1/2024. Đây là mức dư nợ cho vay margin cao nhất trong lịch sử.


Theo quy định, CTCK không được cho vay ký quỹ vượt quá 2 lần vốn chủ sở hữu tại cùng thời điểm. Với tỷ lệ Margin/VCSH như hiện nay, các công ty chứng khoán ước tính còn đến 266.000 tỷ đồng có thể cho nhà đầu tư vay ký quỹ trong thời gian tới.

Xét trên từng CTCK, đa phần đều còn thừa khá nhiều "room" cho vay, tỷ lệ Margin/VCSH chủ yếu nằm dưới 100%. Đặc biệt, những cái tên thuộc top đầu về vốn chủ sở hữu như SSI, VNDirect, VPBankS còn có tỷ lệ này dưới 80%. Trong khi đó, một vài CTCK đang trong trạng thái khá căng margin như HSC, Mirae Asset, MBS, FPTS với tỷ lệ này ở mức trên 150%.


Nhìn chung, nếu chỉ phục vụ hoạt động cho vay margin, các CTCK chưa quá áp lực về vốn ở thời điểm này.


Mảng môi giới:

Thống kê trong quý 2/2024, tổng doanh thu môi giới tại các công ty chứng khoán đạt xấp xỉ 4.000 tỷ đồng, tăng trưởng 37% so với cùng kỳ năm 2023 và tăng hơn 3% so với quý 1 liền trước. Đây là quý thứ 2 liên tiếp doanh thu mảng môi giới cải thiện so với quý trước.

Mảng môi giới dần dần bị thu hẹp do chính sách “zero fee” cạnh tranh giữa các công ty. Các công ty hút khách bằng cách giảm phí và bù lại họ tăng mạnh cho vay margin. Đây cũng là mảng đem lại doanh thu thấp nhất cho nhóm chứng khoán sau tự doanh và cho vay margin.

Về mảng tự doanh

Có thể thấy thị trường chung không thực sự mạnh mẽ trong giai đoạn 4.2024 – 7.2024 do đó, hoạt động tự doanh của các công ty chứng khoán có sự phân hóa mạnh mẽ.

Với những công ty chứng khoán có mảng tự doanh kém khả quan như: VND VIX

• VND ghi nhận lãi ròng từ tài sản FVTPL đạt 272 tỷ, giảm gần 51% so với cùng kỳ. Nguyên nhân chính do lãi coupon chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu từ tổ chức tín dụng và trái phiếu doanh nghiệp giảm mạnh. (Danh mục FVTPL của VND vẫn chủ yếu là trái phiếu với 10.776 tỷ đồng, tăng 2.050 tỷ đồng so với cuối quý 1; chứng chỉ tiền gửi cũng tăng gần 2.900 tỷ trong vòng 1 quý lên mức 7.390 tỷ. Cổ phiếu và chứng chỉ quỹ niêm yết ghi nhận 1.284 tỷ đồng)
• VIX ghi nhận lãi thuần 63 tỷ đồng ở mảng này, sụt giảm tới 87% so với cùng kỳ năm ngoái. Mặc dù không thể hiện trong báo cáo quý 2 nhưng soi thêm vào cuối quý 4.2023 thì VIX hiện đang nắm EIB GEX VGC và NVL, đây đều là những cổ phiếu có hiệu suất kém trong quý 2 vừa qua.

Với những công ty chứng khoán có mảng tự doanh khả quan như: VCI SHS HCM SSI

Em khuyến nghị nhà đầu tư có thể xem xét và lựa chọn đầu tư vào các nhịp điều chỉnh đối với nhóm cổ phiếu đầu ngành, đa dạng hóa hoạt động kinh doanh, nguồn lực mạnh mẽ cũng như đang ở vùng giá tương đối hợp lý như SSI, HCM, VCI.

• Khuyến nghị VCI giá 44+- cho mục tiêu 55.000 đ/cp

Trong quý II/2024:

• VCI đạt doanh thu 915,8 tỷ đồng, tăng gần 415 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái, tương ứng 83%.
• Lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp tăng tới 2,4 lần cùng kỳ lên 279,2 tỷ đồng.

Mảng margin và tự doanh đang trở thành hai mảng đóng góp chính cho lợi nhuận gộp của VCI. Tỷ trọng mảng môi giới đã giảm đáng kể trong hai năm qua do doanh nghiệp tiến hành giảm phí giao dịch để tăng sức cạnh tranh, giành lại thị phần.

Mảng tự doanhlãi đậm khi đầu tư vào IDP, FPT, KDH. Cụ thể, lãi từ các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL) tăng 4,4 lần lên 447,6 tỷ đồng, trong khi đó lỗ từ tài sản FVTPL tăng 5,5 lần lên 198,4 tỷ đồng. Như vậy, công ty lãi thuần từ mảng này đến 249,2 tỷ đồng, cao gấp gần 4 lần so với cùng kỳ.


Dư nợ margin của VCIđang trong xu hướng tăng trở lại kể từ vùng trũng cuối năm 2022. Tính đến hết Q2.24 VCI đang cho vay ~ 7800 tỷ, giảm 600 tỷ so với thời điểm cuối quý 1. Nhờ vậy mảng cho vay margin thu về 234 tỷ trong quý 2 chỉ sau mảng tự doanh.

Trong nửa đầu năm 2024 thị phần của VCI đã phục hồi mạnh lên 5,44% - mức tăng khá tốt sau 3 năm liên tiếp thị phần suy giảm xuống dưới mốc 5%, đây là tín hiệu tích cực cho thấy mảng môi giới đang hoạt động hiệu quả và đẩy mạnh hơn mảng KHCN, đồng thời chính sách hạ phí giao dịch đang dần phát huy tác dụng.

Dư địa cho vay sẽ được nới rộng thêm khi VCI dự kiến sẽ phát hành thêm hơn 280 triệu cổ phiếu (phát hành ESOP 4.4 triệu cp; thưởng tỷ lệ 30% và phát hành riêng lẻ 144 triệu cp cho nđt chuyên nghiệp) để tăng vốn điều lệ lên mức 7.181 tỷ đồng, dự kiến thực hiện trong quý 3 hoặc 4 tới đây.

Trong nhóm chứng khoán, VCI hiện đang có vốn thấp nhất (hơn 4400 tỷ), trong khi HCM là hơn 7000 tỷ, SSI là 15.000 tỷ, VND là 15.000 tỷ. Do đó, thông thường VCI bay nhẹ hơn so với các cp khác.