Ve sầu và bọ ngựa...

Hiện nay, dân đầu tư thường dùng khái niệm "cổ phiếu rỗng ruột" để nói về những cổ phiếu của các DN vẽ ra nhiều dự án lớn, nhưng sự thật đấy chỉ là những "cái vỏ" rỗng giống như vỏ của con ve sầu để lại sau khi thân đã thoát ra ngoài.

Chiều Hà Nội. Nắng quái oi ả như rang. Ông bạn bia cỏ kiêm NĐT chứng khoán cò con nã hết một cốc vại rồi tự nhiên mơ màng:
- Hôm qua đi trên đường, nghe tiếng ve kêu, chợt thấy bồi hồi lạ ông ạ... Dừng xe lại, bỏ mũ bảo hiểm ra, ngửa mặt lên tán cây, vài bông hoa phượng nở sớm! Sao trong lòng rạo rực thế không biết...
- Sao hôm nay có ẩn ức gì mà đang hùng hổ bia bọt, ông lại sến thế. Tôi thì từ ngày dính vào chứng khoán, lại thậm ghét cái màu đỏ chói chang ấy. Tháng 5 rợp trời hoa phượng đỏ. Cứ nghĩ năm nay, vào kỳ lập hạ, chứng khoán thoát khỏi cái dớp "bán và biến". Ai ngờ!
- À nhân nói chuyện ve kêu, phượng nở, tôi kể ông nghe chuyện này. Chuyện rằng, vào ngày hè nóng nực, có một chú ve sầu nhỏ hì hục từ dưới đất chui lên, hì hục leo lên cây tìm một nơi để làm cái công việc hệ trọng nhất trong đời là lột xác.
Nhưng trên cây có một đôi vợ chồng nhà bọ ngựa đói bụng đang chăm chú theo dõi. Bọ ngựa chồng bảo vợ: "Chà, sắp có một bữa tươi đây!" rồi phân công vợ đậu ở trên, mình bò xuống dưới, chờ chú ve non đến gần là... chộp !
Chú ve vừa leo đến lưng chừng thì vợ chồng nhà bọ ngựa ập đến định xơi tái. Chú ve non hoảng hốt nhưng vội trấn tĩnh mà rằng: "Xin ông bà bọ ngựa dừng tay, đừng ăn thịt con vội!".
Bọ ngựa chồng cười khẩy: "Cỗ bày tận miệng rồi, sao lại xui chúng ta đừng chén!". Chú ve thu mình lại thật nhỏ, với giọng yếu ớt, thút thít trả lời: "Trước sau thì con cũng không thoát khỏi làm bữa ăn cho ông bà. Nhưng thịt con còn tanh lắm, chỉ đến mai là con đã phổng phao chắc nịch. Chi bằng ông bà nán lại đến sớm mai, ăn cho ngon bữa lại chắc bụng, mà con cũng được ông bà làm phúc cho sống thêm vài giờ".
Nhìn chú ve nhỏ xíu, vợ chồng nhà bọ ngựa thấy bùi tai: "Nó nói cũng có lý, vả lại con ve non kia sao thoát khỏi bữa ăn của ta". Bụng đói mệt, hai vợ chồng bọ ngựa chập chờn trong giấc ngủ, nhưng thi thoảng cũng không quên quờ tay kiểm tra chú ve non nằm ở giữa.
Trời hửng sáng, vợ chồng nhà bọ ngựa thấy bụng đói cồn cào sực tỉnh, nhìn sang vẫn thấy chú ve đang nằm nguyên chỗ cũ. Nhưng lại gần thì... ôi thôi đó chỉ còn là một vỏ xác vẫn căng phồng nhưng bên trong thì trống rỗng.
Vợ chồng nhà bọ ngựa kia chưng hửng than tiếc cho một bữa ăn vừa tuột khỏi miệng. Mặt trời mùa hè đã lên cao, tiếng ve râm ran trầm bổng vang lên, hẳn trong đó có tiếng chú ve khôn ngoan vừa thoát hiểm đang cười ngạo nghễ...
- Mấy hôm nay tài khoản gầy như cái xác ve. Chán nghe chuyện, nghe thơ rồi ông ạ.
- Tôi đâu nói chuyện văn thơ, chuyện thị trường, chuyện ve sầu vàng lột xác đấy...
Hết mơ màng, ông lại quay sang sính sách Tàu. Binh pháp Tôn Tử phải không?
- Đúng thế. Mà không phải tôi sính. Trong tam thập lục kế, kế sách thứ 17 này, các bác lãnh đạo DN nhà ta còn "sính" hơn nhiều…
Cái việc một số bác biếu chị vợ dăm triệu cổ phiếu; cổ đông lớn đăng ký cả mua lẫn bán (nhưng chỉ bán không mua)… đã nhàm lắm. "Cái xác con ve" lớn đến nỗi từ mỗi cái chuyện phân chia tài sản của vợ chồng một vị nọ khi ai đi đường nấy cũng khiến thiên hạ xì xào…
- Cũng như cái món bia bọt này. Dẫu bia tươi, bia chai hay bia cỏ như anh em mình thì cũng đều từ mạch với men mà ra cả. Nhưng những trò đó đã xưa rồi ông ạ. Bây giờ người ta còn thoát xác những phi vụ hay ho hơn nhiều. Ông có nhớ vụ mỏ đá trắng tỷ đô của một DN trên sàn Hà Nội không. Đã bán đứt cho ông khác rồi mà vẫn đàng hoàng thông báo, chúng tôi đang tích cực chuẩn bị khởi công! Đếm cua trong… giỏ mà cổ đông vẫn mất như thường!
- Vậy nên tôi nghi ngờ cái danh sách dằng dặc dự án mà các DN nhà ta vẽ ra lắm. Anh em mình trông vào đấy rồi "đợi ngày hái quả". Đến ngày quả chín, các ông ấy "bán sỉ" cho những người mà "ai cũng biết là ai" với cái giá hữu nghị. Lý do là DN không có điều kiện phân phối (?) Tôi đố ông là cổ đông của DN mà đến nỉ non xin mua một suất hữu nghị đấy!
- Thế nên, tôi thích nhất cái khái niệm "cổ phiếu rỗng ruột" của ai đó. Thân con ve sầu thoát ra ngoài rồi, còn mỗi cái vỏ rỗng. Nắm cổ phiếu kiểu ấy khác gì "đười ươi giữ ống" ông nhỉ.
- Này nhé, tôi là NĐT chứng khoán chứ không phải đười ươi. Thị trường đang đỏ choen choét với xanh mắt mèo thế này, ăn nói kiểu ấy là dễ có chuyện lắm đấy nhé.
- Tôi đâu dám nói người, chỉ tự trách mình. Bởi cũng là "bọ ngựa" ôm vài cổ phiếu kiểu đó rồi ông ạ.
- Thế thì thành đi bắt ve rồi ăn… bánh vẽ à?
- Thế mà nhiều người chén thật đấy. Để rồi bây giờ cục than nóng bỏng ấy không biết quẳng sang tay ai. DN thì cứ tù mù, tối tối, đánh lận con đen thế này thì không phải con ve lột xác mà là chuyện… ca ve rồi.
- Thôi, cạn cốc này cho hạ hỏa. Ông nóng quá hóa bậy rồi?
- Bậy là bậy thế nào. Bây giờ bọn trẻ nói gì cũng phải đệm vài câu tiếng Anh, tiếng Pháp cho sang mồm. Tôi nói ca ve… nghĩa là hang động. Mà hang động chả tù mù thì sáng với ai. Thị trường thế này thì anh em mình cũng dễ thành… vợ chồng nhà bọ ngựa lắm!
- Thôi đã trót dính vào cục than ấy thì tĩnh tâm mà làm NĐT dài hạn. Để lâu câu… lãi, lo gì!
- Cái món này gọi là AQ chứng khoán đấy ông ạ. Tóm lại là, dẫu là NĐT cỏ nhưng tôi rút ra bài học là nơi chứng trường chẳng bao giờ rút ra được bài học nào cả!
- Tóm lại là không có cái dại nào giống cái dại nào, đúng không? Tôi thì thấy nó cũng hợp quy luật đấy chứ. Thế giới người ta rớt thảm, một mình mình vui sao đặng. Hôm cuối tuần lên sàn, mới sáng sớm mà đã nghe một NĐT phán: "Đêm qua ngồi ngắm Down Jones. Giật mình mới thấy người khôn cầm tiền". Hóa ra tôi với ông là người dại vậy.
- Cũng biết thế, nhưng chỉ bực là chứng khoán Việt Nam khi lên thì đi bằng cầu thang bộ. Lúc xuống thì chẳng khác gì chen chúc nhau trong cầu thang máy.
- Xuống bằng cầu thang máy vẫn dễ thở. Cứ cái cảnh thị trường toàn đá cánh phải như mấy hôm trước thì vài phiên nữa, gấu mẹ không cho tôi đi tàu suốt là may ông ạ.

Bài viết của anh Phí Trọng Hiếu​