Vì sao Mỹ nên công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường?

NẾU ĐƯỢC CÔNG NHẬN VNI CÓ ĐƯỢC CỨU KHÔNG AE

Việc Mỹ công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường sẽ nhất quán với việc tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai quốc gia – nhận định của Thạc sĩ Phan Minh Hòa, giảng viên Đại học RMIT.

Sau khi trao Quy chế Quan hệ thương mại bình thường cho Việt Nam vào năm 2001, Mỹ đã xếp Việt Nam là “nền kinh tế phi thị trường”. Điều này đã đặt Việt Nam vào thế bất lợi trong các vụ kiện chống bán phá giá và chống trợ cấp.

Để giành lại sức cạnh tranh cho hàng hóa xuất khẩu, Việt Nam đã nỗ lực để Mỹ công nhận là nền kinh tế thị trường. Trước thềm chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden đến Việt Nam vào tháng 9/2023, Việt Nam đã chính thức yêu cầu Mỹ dỡ bỏ việc bị coi là nền kinh tế phi thị trường. Một tháng sau chuyến thăm, Bộ Thương mại Mỹ đã nhất trí mở cuộc điều tra về việc đưa Việt Nam khỏi danh sách này, dự kiến sẽ công bố quyết định vào tháng 8 năm nay.

Hãy cùng nhìn nhận những nỗ lực của Việt Nam theo sáu tiêu chí nền kinh tế thị trường mà Mỹ đưa ra.

Mức độ chuyển đổi của đồng tiền: Nâng cao tính chuyển đổi của đồng Việt Nam là một mục tiêu đã được khẳng định trong Pháp lệnh Ngoại hối. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam áp dụng chính sách tỷ giá thả nổi có quản lý, mở rộng biên độ từ 1% lên 3% năm 2015, và hiện tại là 5%.

Để đồng Việt Nam trở thành đồng tiền thực tế tự do chuyển đổi, Việt Nam đã đẩy mạnh nỗ lực đảm bảo các cân đối vĩ mô như kiểm soát lạm phát thành công trong những năm qua, xóa bỏ tình trạng đô la hóa nền kinh tế và tăng cường niềm tin của người dân với đồng Việt Nam. Đồng thời, Việt Nam cũng tăng dự trữ ngoại tệ, hoàn thiện cơ chế quản lý ngoại hối và đổi mới chính sách tiền tệ tỷ giá.

Đàm phán tiền lương, tiền công giữa người lao động và người sử dụng lao động: Việt Nam đã có đầy đủ các bộ luật để bảo vệ quyền lợi của cả hai bên như Bộ luật Lao động, Bộ luật Hình sự, Luật phòng chống mua bán người. Cá nhân tôi tin rằng, việc xác định tiền lương đã thực sự thông qua thương lượng giữa người sử dụng lao động và người lao động, dù xin lưu ý đây là một điểm mà phía phản đối ở Mỹ vẫn đang có những tranh cãi

Việt Nam cũng tham gia Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), trong đó Việt Nam đồng ý trao cho các liên đoàn lao động độc lập một vai trò lớn hơn. Việt Nam đã trúng cử Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2023-2025 và tiếp tục ứng cử trong nhiệm kỳ tới, thể hiện nỗ lực bảo vệ quyền con người và quyền của người lao động.

Mức độ đầu tư nước ngoài vào các hoạt động kinh tế: Việt Nam đã đáp ứng tiêu chí này rất rõ ràng. Đất nước hình chữ S đã thu hút rất nhiều nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài và nhiều doanh nghiệp Mỹ đã và đang đầu tư tại Việt Nam. Khu vực FDI đóng góp trên 20% GDP, 50% giá trị sản xuất công nghiệp và 70% xuất khẩu của Việt Nam.