Cổ phiếu ngành Điện - Điểm tựa vững chắc cho nhà đâu tư

Giá điện bán lẻ bình quân tại Việt Nam hiện thấp hơn khoảng 30% so với khu vực

Giá điện bán lẻ bình quân tại Việt Nam hiện thấp hơn khá nhiều so với giá điện bán lẻ bình quân tại một số quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Chính phủ đang có kế hoạch tăng giá điện bán lẻ trong năm 2019 và EVN dự kiến giá điện bán lẻ tại Việt Nam có thể tăng từ mức 7,6 cents/kWh hiện nay lên mức 9,0 cents/kWh vào năm 2020.

Cơ chế đấu giá cạnh tranh trên VWEM sẽ mang tới chất xúc tác để các công ty phát điện nỗ lực tiết giảm chi phí phát điện và nâng cao hiệu quả hoạt động nhằm gia tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường và do đó, khách hàng sẽ là người được hưởng lợi từ sự phát triển của thị trường điện.

Thiếu hụt điện năng có thể xảy ra trong giai đoạn 2020-2023

Nhu cầu điện tăng cao: Theo tính toán của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), trong giai đoạn từ nay đến năm 2030, nhu cầu sử dụng điện sẽ tiếp tục tăng trưởng ở mức cao với tốc độ tăng trưởng nhu cầu điện dự kiến giai đoạn 2016-2020 là 10,3-11,3%/năm, giai đoạn 2021-2030 khoảng 8-8,5%/năm.

Có thể xảy ra tình trạng thiếu hụt điện trong giai đoạn 2020-2023 do nhiều dự án phát điện chậm tiến độ: Báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch điện VII của Bộ Công Thương cho thấy tổng công suất lắp đặt mới trên toàn quốc trong giai đoạn 2018-2020 sẽ chỉ đạt 8.900MW (trung bình 3.000MW/năm), bằng 60% tổng công suất dự kiến bổ sung trong giai đoạn này theo kế hoạch điện VII (15.140MW). Nhiều dự án có nguy cơ chậm tiến độ của EVN là Ô Môn III (750 MW) và thủy điện Ialy mở rộng (360 MW).

Các dự án phát điện mới tại miền Nam chủ yếu là dự án nhiệt điện than và nhiệt điện khí

EVN đã nhận thấy rủi ro thiếu hụt điện tại miền Nam trong giai đoạn 2020-2023. Các dự án điện mới ở phía Nam hầu hết là các nhà máy nhiệt điện than và nhiệt điện khí được đầu tư theo hình thức BOT. Một số dự án BOT trong ngành điện đã bị trì hoãn do những thay đổi trong chính sách của chính phủ đối với các dự án đầu tư theo hình thức BOT đã làm ảnh hưởng đến việc huy động vốn cho các dự án BOT ngành điện. Kết quả là, các nhà máy nhiệt điện hiện tại ở phía Nam sẽ liên tục được huy động với cường độ cao, có thể lên tới 100% công suất thiết kế trong những năm tới, dẫn tới xác suất mất tải cao và khiến cho nguy cơ thiếu điện tại khu vực miền Nam càng thêm trầm trọng.

Các nhà máy thủy điện sẽ được hưởng lợi từ việc VWEM bắt đầu chính thức

Các nhà máy thủy điện có chi phí phát điện cạnh tranh hơn nhiều so với các nhà máy nhiệt điện than và nhiệt điện khí. Hiện tại, chi phí phát điện của các nhà máy thủy điện là khoảng 1,3-2,6 cent/kWh trong khi chi phí phát điện của nhiệt điện than (than nhập khẩu) là khoảng 8 cents/kWh và nhà máy nhiệt điện khí mới là từ 12-15 cents/kWh. Ngoài ra, xu hướng tăng giá của than, khí gas và dầu sẽ làm cho chi phí phát điện của các nhà máy nhiệt điện tiếp tục tăng cao, làm giảm khả năng cạnh tranh của nhiệt điện so với thủy điện và các nguồn phát điện khác. Hiện tại, chi phí nhiên liệu (khí gas, than, dầu diesel) chiếm hơn 80% chi phí sản xuất điện của các công ty nhiệt điện niêm yết như NT2, BTP và PPC. Do đó, có thể thấy các nhà máy thủy điện hiện tại là những đối tượng hưởng lợi lớn nhất từ việc thị trường bán buôn điện cạnh tranh đi vào hoạt động chính thức từ 2019.

Cổ phiếu ngành điện của Việt Nam mang lại lợi suất cổ tức cao

Cổ phiếu ngành điện có tính phòng thủ cao với dòng tiền tương đối ổn định, tỷ suất cổ tức cao và beta thấp. Với tình trạng thiếu điện trong giờ cao điểm xảy ra khá thường xuyên và việc bổ sung các nguồn phát điện mới chưa theo kịp với tốc độ tăng trưởng nhu cầu điện, chúng tôi cho rằng đây là thời điểm tốt để xem xét đầu tư vào cổ phiếu của các công ty điện. Chúng tôi cho rằng việc phân bổ một phần danh mục vào cổ phiếu của các nhà sản xuất điện có thể gia tăng đặc tính phòng thủ và giảm thiểu phần nào rủi ro cho danh mục đầu tư trong bối cảnh vĩ mô nhiều biến động với mặt bằng lãi suất đang tăng lên, rủi ro địa chính trị gia tăng và nỗi lo về tăng trưởng kinh tế thế giới giảm tốc.

Cổ phiếu của các công ty phát điện sẽ được hưởng lợi từ sự điều chỉnh tăng giá điện trong các năm tới.Như đã đề cập ở phần trước, nhu cầu tiêu thụ điện dự kiến tăng trưởng ở mức 10%/năm giai đoạn 2018-2020. Trong khi đó, rất ít nhà máy điện mới được đưa vào hoạt động trong giai đoạn này và khiến dự phòng điện giảm về mức rất mỏng (dự phòng điện là mức chênh lệch giữa tổng công suất phát điện và tổng nhu cầu tiêu thụ điện). Do đó, các nhà máy điện sẽ tiếp tục được huy động với cường độ cao trong các năm tới để đảm bảo đáp ứng nhu cầu điện ngày một tăng. Ngoài ra, giá điện bán lẻ sẽ tiếp tục xu hướng tăng lên và thị trường bán buôn điện cạnh tranh chính thức vận hành kể từ năm 2019 cũng là điều kiện để các nhà máy phát điện có thể điều chỉnh tăng giá bán điện để phản ánh đúng hơn chi phí sản xuất điện và cung cầu trên thị trường điện. Cuối cùng, mặc dù việc VWEM vận hành chính thức từ năm 2019 sẽ tạo nhiều lợi thế hơn cho các nhà máy thủy điện, chúng tôi thấy ít rủi ro với việc các nhà máy nhiệt điện sẽ bị giảm huy động do tình trạng thiếu hụt điện ngày càng trở nên gay gắt trong các năm tới.

--- Gộp bài viết, 28/11/2018, Bài cũ: 28/11/2018 ---

Cổ đông NT2, PPC, POW, DTK, REE, BTP, SJD, VSH đâu hết rồi.