Cập nhật thương chiến Mỹ Trung mới nhất

Trump và Cuộc Chiến Cắt Giảm Nợ Công: Kết Quả Đang Rõ Ràng?
Bất chấp vô số chỉ trích từ truyền thông về Bộ Hiệu quả Chính phủ dưới thời Tổng thống Donald Trump, dữ liệu hằng ngày từ Bộ Tài chính Mỹ lại đang cho thấy một câu chuyện khác — một câu chuyện mà có lẽ chính ông Trump nên tự hào kể lại: Tốc độ gia tăng nợ công đã chậm lại một cách đáng kinh ngạc.
Theo dữ liệu, kể từ ngày ông Trump nhậm chức cho đến đầu tháng 5, khoản nợ liên bang do công chúng nắm giữ chỉ tăng thêm khoảng 37 tỷ USD. Nghe thì có vẻ lớn, nhưng so với cùng kỳ năm 2024, khi nợ tăng hơn 478 tỷ USD, thì mức tăng này gần như là con số nhỏ giọt. Điều đó có nghĩa là tốc độ tăng nợ quốc gia đã giảm tới 92% – một con số mà bất kỳ chính quyền nào cũng phải mơ ước.
Tại sao lại giảm mạnh như vậy?
Có hai nguyên nhân chính
1. Thu ngân sách tăng
Kinh tế khởi sắc trong những tháng đầu nhiệm kỳ của Trump đã giúp tăng thu ngân sách từ thuế doanh nghiệp và thuế quan. So với cùng kỳ năm trước, chính phủ liên bang đã thu thêm 21 tỷ USD từ thuế doanh nghiệp (tăng 15%) và gần 6 tỷ USD từ thuế nhập khẩu. Ngay cả khi bị cắt giảm mạnh về nhân sự, IRS vẫn ghi nhận mức tăng hơn 100 tỷ USD trong các khoản thu từ thuế lương và thu nhập tự doanh. Tức là: thu ngân sách tăng mà không cần tăng thuế.
2. Cắt giảm chi tiêu
Trump và Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) đã không chỉ nói suông. Một loạt chương trình bị cắt giảm hoặc xóa bỏ hoàn toàn:
- Chi tiêu cho Bộ Giáo dục giảm 13%
- Viện trợ quốc tế giảm 42%
- Tập đoàn Truyền thông Công cộng (PBS) – bị cắt toàn bộ ngân sách
Dĩ nhiên, cũng có khoản chi tăng lên – như ngân sách cho Bộ An ninh Nội địa, Tuần tra Biên giới và thu thuế quan – tăng khoảng 42 tỷ USD**, nhưng nhìn chung thì xu hướng là cắt giảm mạnh tay.
## Tuy nhiên, vẫn còn những cảnh báo
Việc giảm tốc độ nợ công là tích cực, nhưng như một ví dụ đơn giản: giảm tốc không có nghĩa là bạn đã quay đầu khỏi vách đá. Chính quyền Trump chỉ có thể cắt giảm chi tiêu trong giới hạn pháp lý mà tổng thống cho phép. Phần lớn ngân sách liên bang – đặc biệt là các khoản chi bắt buộc như phúc lợi xã hội – vẫn tiếp tục tăng, và chỉ có Quốc hội mới có thể thực hiện các cải cách lớn hơn, lâu dài hơn.
Chưa kể, nếu không có sự hỗ trợ của “một dự luật lớn, đẹp đẽ” như Trump từng nhấn mạnh, thì mọi thành quả hiện tại rất có thể chỉ mang tính tạm thời.
Thông điệp cuối cùng
Dù yêu hay ghét Trump, thì dữ liệu vẫn là dữ liệu. Nếu chỉ nhìn vào con số, thì rõ ràng: Chính quyền Trump đang đi đúng hướng trong việc kiềm chế chi tiêu và nợ công. Và ông hoàn toàn có quyền xử dụng những kết quả này để kêu gọi Quốc hội hành động – để biến những nỗ lực ban đầu thành cải cách bền vững.

Ấn Độ - Pakistan đạt thỏa thuận ngừng bắn toàn diện
Pakistan và Ấn Độ đã đạt thỏa thuận ngừng bắn "toàn diện và ngay lập tức" dưới sự trung gian của Mỹ, sau vài ngày giao tranh.

"Sau một đêm dài đối thoại dưới sự trung gian của Mỹ, tôi rất vui mừng thông báo rằng Ấn Độ và Pakistan đã đồng ý ngừng bắn toàn diện và ngay lập tức. Chúc mừng hai nước vì đã tuân theo lý trí và trí tuệ tuyệt vời", Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social hôm 10/5.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng cho biết Pakistan và Ấn Độ đã nhất trí ngừng bắn ngay lập tức và "bắt đầu đàm phán về các vấn đề lớn tại một địa điểm trung lập".

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng hôm 8/5. Ảnh: AFP

" style="padding-bottom: 407.88px; box-sizing: border-box; text-rendering: optimizelegibility; width: 680px; float: left; display: table; -webkit-box-pack: center; justify-content: center; background: rgb(240, 238, 234); position: relative;">
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng hôm 8/5. Ảnh: AFP

Ông Rubio ca ngợi Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif vì "sự khôn ngoan, thận trọng và tầm lãnh đạo khi chọn con đường hòa bình".

Ngoại trưởng Pakistan Ishaq Dar xác nhận nước này và Ấn Độ đã đạt thỏa thuận ngừng bắn "có hiệu lực ngay lập tức". "Pakistan luôn nỗ lực vì hòa bình và ổn định của khu vực mà không thỏa hiệp về chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ", ông Dar viết trên X.

Bộ Ngoại giao Ấn Độ cũng xác nhận thông tin, cho biết thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực từ 17h IST ngày 10/5 (18h30 giờ Hà Nội).

Ngoại trưởng Rubio trước đó điện đàm với các quan chức ngoại giao Ấn Độ và Pakistan, nhấn mạnh "hai bên cần phải tìm biện pháp nhằm giảm căng thẳng và thiết lập liên lạc trực tiếp để tránh tính toán sai lầm".

Lính biên phòng Ấn Độ tại cửa khẩu Wagah giáp Pakistan hôm 3/5. Ảnh: AFP

" style="padding-bottom: 408.25px; box-sizing: border-box; text-rendering: optimizelegibility; width: 680px; float: left; display: table; -webkit-box-pack: center; justify-content: center; background: rgb(240, 238, 234); position: relative;">
Lính biên phòng Ấn Độ tại cửa khẩu Wagah giáp Pakistan hôm 3/5. Ảnh: AFP

Ông Rubio cũng đã nói chuyện với tư lệnh lục quân Pakistan Asim Munir và "thúc giục cả hai bên tìm cách hạ nhiệt căng thẳng". Ông đề xuất để Washington làm trung gian đàm phán nhằm tránh "xung đột trong tương lai", theo Bộ Ngoại giao Mỹ. Đây là lần đầu tiên Mỹ đề nghị hỗ trợ làm trung gian hòa giải kể từ khi xung đột Ấn Độ - Pakistan nổ ra.

Xung đột giữa New Delhi và Islamabad bùng phát sau khi Ấn Độ sáng 7/5 phát động chiến dịch Sindoor, nhắm vào 9 mục tiêu mà nước này gọi là "hạ tầng khủng bố" trên lãnh thổ Pakistan và khu vực do Islamabad kiểm soát tại vùng tranh chấp Kashmir.

Theo New Delhi, đây là động thái đáp trả vụ xả súng khiến 26 người thiệt mạng gần thị trấn Pahalgam hôm 22/4. Ấn Độ trước đó cáo buộc Pakistan hậu thuẫn nhóm vũ trang gây ra vụ tấn công, nhưng Islamabad bác bỏ.

Các khu vực tại Ấn Độ bị Pakistan tập kích sáng 10/5. Đồ họa: CNN

" style="padding-bottom: 491.73px; box-sizing: border-box; text-rendering: optimizelegibility; width: 680px; float: left; display: table; -webkit-box-pack: center; justify-content: center; background: rgb(240, 238, 234); position: relative;">
Các khu vực tại Ấn Độ bị Pakistan tập kích sáng 10/5. Đồ họa: CNN

Pakistan sáng 10/5 tuyên bố phát động chiến dịch Bunyanun Marsoos, nhằm trả đũa các cuộc không kích của Ấn Độ vào lãnh thổ nước này. Bộ Quốc phòng Pakistan cho biết một kho dự trữ tên lửa BrahMos ở thành phố Beas thuộc bang Punjab của Ấn Độ đã bị phá hủy sau đòn đánh.

Quân đội Pakistan còn tuyên bố tập kích sân bay quân sự Pathankot và Udhampur, cùng một số địa điểm khác tại Ấn Độ, nhấn mạnh chiến dịch nhằm vào các căn cứ mà Ấn Độ dùng để triển khai lực lượng phóng tên lửa vào nước láng giềng.

Chiều nay , Tổng Thống Donald Trump đã post lên MXH "Tôi vui mừng thông báo rằng tại Nhà Trắng, lúc 9:00 sáng 12/5/25 , tôi sẽ ký một trong những "Sắc lệnh Hành pháp " quan trọng nhất trong lịch sử đất nước chúng ta về việc giảm giá dược phẩm sản xuất ở Hoa Kỳ từ 30 đến 80 % ..."

Việc giảm giá của Big Pharma này giúp Hoa Kỳ có được mức giá thấp nhất cho một loại thuốc bán ra ở bất kỳ quốc gia nào. Bắt đầu từ sáng mai, giá thuốc ở Mỹ sẽ rẻ hơn ở châu Âu.

Trong tình hình giá dược phẩm quá cao ở nước Mỹ, đây không phải là giới hạn giá, mà là sự đòi hỏi công bằng giá cả ở Mỹ so với ở nước ngoài. Nếu các hãng dược phẩm muốn sản xuất thuốc rẻ ở nước ngoài, thì cần phải rẻ ở đây trước đã . Ví dụ như có những loại thuốc do các hãng dược phẩm, sử dụng công thức của mình nhưng sản xuất ở nước ngoài với đặc tính chữa trị y khuông thì giá thành lại rẻ phục vụ cho các bệnh nhân ngoại quốc , Nhưng khi quay ngươc lại khi sản xuất ở Mỹ, thì cứ lấy chi phí nghiên cứu và phát triển (Research and Development :R&D ) quá cao của mình phân bổ đúng vào sản phẩm để đội gía thành moi tiền bệnh nhân tại Hoa Kỳ. Bên cạnh đó giá thuốc cao ở Mỹ có liên quan đến hệ thống bảo hiểm cho phép giá thuốc cao, và họ chuyển chi phí đó cho người mua bảo hiểm hay tinh vào ngân sách hỗ trợ Medical, Medicare của nhà nước gánh chịu

Một thí dụ cụ thể về sự đội gía thành dược phẩm và chuyện sản xuất độc quyền ở Mỹ gây ra các bất lợi cho người tiêu dùng ở Mỹ như sau : Chiều hôm qua , một chiếc trực thăng của Tuần tra Biên giới Hoa Kỳ đã hạ cánh trên một con đường ở La Mesa, California để vận chuyển một chú chó tuần tra thuộc đơn vị K-9 bị Rắn Chuông cắn vào mũi, đến gấp một cơ sở thú y thật xa La Mesa, California. Vì cơ sở Thú y địa phương thường không dự trữ thuốc giải độc này, do giá thuốc cao và nhu cầu thấp. Khiến việc cấp cứu tại địa phương, đặc biệt là ở các vùng nông thôn không có (Chú cún của đơn vị tuần tra K-9 này rất quan trọng đối với hoạt động của cảnh sát, vì chỉ có chó mới có thể đảm nhiệm trong lực lượng cảnh sát kiểm tra thám thính bằng mũi )

Thuốc giải độc Rắn Chuông đắt tiền ở Mỹ là do quá trình sản xuất phức tạp, bao gồm chi phí R&D nghiên cứu và chiết xuất nọc độc và tinh chế kháng thể, khiến giá thành của nó lên đến 2.600-9.574 Dollar cho mỗi lọ. Chính vì chuyện cạnh tranh hạn chế tại Hoa Kỳ, cùng các quy định nghiêm ngặt của FDA nên hiện nay ở Mỹ chỉ có hai hãng dược phẩm CroFab và Anavip chế tạo thôi, nên giá thành cao như thế.

Thuốc giải độc rắn chuông đặc biệt là ở quốc tế khác giá rất rẻ , so với giá ở Mỹ . Ví dụ như lọ thuốc này ở Mexico chỉ có 100 Dollar mà thôi. Tại sao nó có thể được sản xuất và bán với giá thành thấp ít nhất gấp 26 lần ở Mỹ? Đó không chỉ là sự cạnh tranh hạn chế, mà chỉ vì có những luật ngăn cản của FDA tác động lên các công ty sản xuất dược phẩm công thêm yếu tố độc quyền vì động cơ lợi nhuận, nên làm tăng thêm các vấn đề về khả năng tiếp cận.
( Xuan-Huong T Nguyen)

--- Gộp bài viết, May 12, 2025, Bài cũ: May 12, 2025 ---