Đọc sách " Đắc nhân tâm "

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie ​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



"Bây giờ, khi tôi lại nhà một khách hàng và nếu người đó bảo tôi: "Cái gì? Xe cam
nhông hãng Bạch Xa? Tôi xin chịu. Xe đó dở quá. Cho không tôi, tôi cũng không
nhận. Tôi, tôi mua xe cam nhông hãng Mỗ", thì tôi ngọt ngào trả lời ông ấy rằng:

"Này ông, xe hãng Mỗ tốt lắm. Nếu ông mua xe đó, ông không lầm đâu. Hãng đó
tin cậy được và chế tạo đồ thiệt tốt".

Như vậy ông ta hết nói gì được nữa, không có lý lẽ gì để tranh biện được nữa. Ông
ấy bảo xe hãng Mỗ cừ lắm. Tôi đáp: "Chắc chắn vậy". Thì ông phải im liền. Ông
ấy không thể lặp đi lặp lại một mình suốt ca buổi chiều câu: "Xe hãng Mỗ rất tốt".
Thế là chúng tôi bỏ câu chuyện đó và tôi bắt đầu tả những cái tốt, khéo của xe cam
nhông Bạch Xa của tôi.

Có một hồi mà một khách hàng chỉ trích hãng tôi như trên kia thì tôi đã phát điên
rồi. Tôi đã đập nhiều vố vào hãng Mỗ của ông ấy rồi và càng đập thì ông ấy lại
càng binh vực nó. Càng binh vực thì ông ấy lại càng tin chắc rằng xe hãng Mỗ tốt
hơn những xe khác.

Nghĩ tới quá khứ của tôi, tôi tự hỏi với tính tình như vậy, làm sao tôi có thể bán
được một món hàng gì chứ. Đã phí nhiều năm để tranh biện, gây lộn, và tạo ra sự
phản kháng lại mình. Bây giờ tôi biết làm thinh. Như vậy lợi hơn nhiều".

Ông Franklin đã là khôn khéo; ông nói:

"Mình tranh biện và cãi lẽ, có thể làm cho người khác ngượng được, nhưng thắng
như vậy có ích gì đâu, vì không khi nào làm cho người ta thành thật đồng ý với
mình hết".

Vậy thì xin bạn tự lựa lấy: Một đàng thì rực rỡ thắng người ta, nhưng chỉ về
phương diện lý luận; một đàng thì được người thành thật đồng ý với mình. Xin lựa
lấy một, vì được cả hai là đều hiếm thấy lắm.

Một tờ báo ở Boston chép lại mộ chí ngộ nghĩnh sau này:

"Đây là nơi nghỉ ngàn thu của William Joy

Y suốt đời hăng hái bênh vực ý kiến của y

Y có lý trong suốt đời y

Nhưng có lý hay vô ý



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-58-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie ​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



Y cũng vẫn chết, không hơn, chẳng kém".

Phải, bạn có lý lắm, ngàn lần có lý trong khi bạn hăng hái chứng minh đề nghị của
bạn. Nhưng bạn luống cuống vô ích vì không thể thay đổi ý kiến người khác. Vậy
bạn có lý hay vô lý rốt cuộc cũng vậy!

Sau nhiều năm họat động chính trị, William Mc.Adoo, Tổng trưởng thời Tổng
thống Wilson, tuyên bố: "Lý luận không thể nào thắng được một người ngu hết".

"Một người ngu!". Ông nhũn nhặn quá, ông Mc.Adoo.

Nhiều năm kinh nghiệm đã dạy cho tôi rằng không thể nào làm đổi ý kiến của bất
kỳ một người nào, dù người đó thông minh học thức tới đâu đi nữa! Xin các bạn
nghe chuyện ông F.Parsons, một nhà buôn, tới phòng giấy một viên chức thu thuế
để kêu nài về một sự tính lộn trong số thuế của ông. Nguyên do là người ta đã đánh
thuế vào một số tiền 9.000 đồng mà ông chưa thâu được và cũng không bao giờ
thân được vì con nợ không sao trả nổi. Viên thu thuế lạnh lùng đáp: "Cái đó tôi
không biết. Đã khai số tiền đó thì phải đóng thuế".

Hai bên cãi lý trong một giờ đồng hồ. Viên thu thuế thì lạnh lùng, ngạo nghễ và cố
chấp. Ông Parsons dẫn chứng cũng vô ích, lý luận cũng vô ích. Càng tranh biện thì
viên thu thuế càng lỳ. Sau cùng, ông Parsons thay đổi chiến thuật và kiếm cách làm
thỏa lòng tự ái của viên thu thuế, ông nói: "Tất nhiên tôi cho rằng việc của tôi
không quan trọng bằng những việc khác, gai góc hơn nhiều mà ông thường phải
giải quyết. Chính tôi cũng đã học chút ít về thuế má, quốc khố. Tôi thích môn đó
lắm... Nhưng, tất nhiên là tôi chỉ học trong sách; còn ông, ông học một cách trực
tiếp, học bằng kinh nghiệm. Có lúc tôi muốn được làm nghề của ông. Tôi sẽ học
thêm được biết bao nhiêu điều!".

(Xin các bạn nhớ rằng ông Parsons thực tình nghĩ như vậy).

Viên thu thuế tức thời thẳng người lên, dựa lưng vào ghế, kể cho ông Parsons
những chuyện về nghề của ông, những vụ gian lận xảo quyệt mà ông đã khám phá
được. Lần lần lời lẽ, cử chỉ hóa ra thân mật; rồi ông ta kể chuyện về con cái ông ta.
Khi ông Parsons về, ông ấy nói để xét lại lời ông yêu cầu và sẽ cho hay kết quả ra
sao. Ba ngày sau, ông lại cho ông Parsons hay là ông miễn cho số thuế đó như lời
ông Parsons xin.

Câu chuyện đó chứng tỏ rõ ràng cái nhược điểm thông thường nhất của loài người
là muốn tỏ sự quan trọng của mình ra. Mới đầu, viên thu thuế tỏ uy quyền của ông
một cách ồn ào. Nhưng khi uy quyền đó đã được ông Parsons công nhận rồi (khi



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-59-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie
​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



ông này không tránh biện nữa) thì ông ta tươi tỉnh ra, hóa ra nhân từ, dễ cảm và tốt
bụng như những người khác.

Constant, người hầu phòng thân cận nhất của Hoàng đế Nã Phá Luân, thường hầu
bi da Hoàng hậu Joséphine. Trong cuốn "Ký ức về đời tư của Nã Phá Luân", ông
viết: "Tuy tôi chơi bi da rất giỏi nhưng tôi cũng cố ý nhường cho Hoàng hậu thắng
tôi, mà được vậy, Hoàng hậu rất vui lòng".

Ta nên luôn luôn nhớ bài học đó:

Ta hãy để cho khách hàng, bạn bè, người yêu và bạn trăm năm của ta thắng ta
trong những cuộc tranh biện nho nhỏ mà không tránh được.

Đức Thích Ca nói: "Oán không bao giờ diệt được oán; chỉ có tình thương mới diệt
nó được thôi". Tranh biện không phá tan được sự hiểu lầm. Phải thiệp thế, biết
khéo léo, có lòng hòa giải và khoan hồng, tự đặt mình vào địa vị đối thủ của ta mới
có thể thu phục họ được.

Một lần Lincoln khiển trách một sĩ quan nhỏ tuổi đã tranh biện với bạn. Ông nói:
"Người nào đã muốn tu thân tự tiến, không phí thì giờ cãi vã nhau. Những cuộc
gây lộn đó làm cho tính tình hóa ra khó chịu và làm mất sự tự chủ đi. Thỉnh thoảng
phải biết nhịn người. Chẳng thà nhường lối cho một con chó còn hơn là tranh nhau
với nó để nó cắn cho. Vì, dù có giết được nó thì vết cắn cũng không lành ngay
được".

Vậy muốn dẫn dụ người khác cho họ nghĩ như mình, bạn phải theo quy tắc thứ
nhất này:

Cách hay hơn hết để thắng một cuộc tranh biện là tránh hẳn nó đi.


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-60-​

​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie
​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



Chương Hai

Một cách chắn chắn để gây thù oán. Tránh nó cách nào?

Hồi ông Théodore Roosevelt còn làm Tổng thống, ông thú rằng trong trăm lần, ông
chỉ chắc xét đoán đúng được bảy mươi lăm lần là nhiều; khả năng của ông không
thể hơn được nữa.

Một trong những vị có tài danh nhất của thế kỷ 20 mà kỷ lục tối cao chỉ được có
bấy nhiêu, thì bọn dung phàm như bạn và tôi, còn hy vọng gì nữa?

Nếu bạn chắc chắn rằng trăm lần bạn chỉ lầm lỡ bốn mươi lăm lần thôi, thì bạn còn
đợi gì mà không lại đóng đô ở Wall Stree, kiếm hàng triệu bạc mỗi ngày, sắm một
chiếc du thuyền và cưới một ngôi sao hát bóng? Nhưng, nếu các bạn lầm lỡ nhiều
hơn thì tại sao lại tự cho cái quyền chê người khác là lầm lỡ?

Bạn có nhiều cách cho người ta hiểu rằng người ta lầm: ví dụ một vẻ nhìn, một
giọng nói, một cử chỉ; những cái đó cũng hùng hồn như lời nói vậy. Nhưng người
ta có đồng ý với bạn không? Người ta có vui lòng công nhận người ta lầm không?
Không! Vì bạn đã đập một vố ngay vào trí khôn, vào sự xét đoán, vào lòng tự ái
của người ta. Như vậy là bạn xúi người ta phản kháng lại, chớ không phải giúp
người ta đổi ý kiến. Bạn đã xúc phạm người ta, thì dù có đem cả khoa lý luận của
Platon hay của Emmanuel Kant đổ lên đầu người ta, bạn cũng chẳng thể nào thay
đổi ý kiến của người ta được.

Đừng bao giờ mở đầu câu chuyện như vầy: "Tôi sẽ chứng minh cho ông điều đó...
Tôi sẽ chứng rõ rằng...". Như vậy tức là nói: "Tôi khôn hơn ông. Tôi sẽ làm cho
ông đổi ý".

Bạn đã thách đố người ta. Bạn gây ra sức phản kháng và xúi giục người ta tranh
đấu với bạn trước khi bạn bày tỏ quan niệm của bạn.

Trong những trường hợp thuận tiện nhất, cũng đã khó mà sửa được ý kiến của
người khác. Vậy thì tại sao lại còn dựng thêm những trở ngại nữa? Tại sao tự mua
lấy cái bất lợi cho mình vậy?

Muốn chứng minh điều đó, phải lập lý một cách kín đáo, đừng cho người nhận
thấy chủ ý của ta. Phải khéo léo lắm, tế nhị lắm, đừng cho ai đoán được bạn muốn
đưa người ta đến đâu.

Bạn nên theo lời khuyên sau này của một thi nhân:



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-61-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie
​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



"Dạy bảo mà đừng có vẻ dạy bảo.

Giảng một môn mới mà như nhắc lại một điều đã quên rồi"
Lord Chesterfield nói với con:

"Con nên khôn hơn những kẻ khác, nếu có thể được; nhưng đừng cho chúng biết
con khôn hơn chúng".

Bây giờ tôi gần như không tin một chút nào những điều mà 20 năm trước tôi tin,
trừ bản cửu chương ra. Mà chưa chắc. Khi đọc những thuyết của Einstein tôi sinh
ngờ cả bản cửu chương là không đúng nữa. Trong 20 năm nữa, có lẽ tôi không còn
tin tới nửa lời tôi đã nói trong cuốn sách này. ý kiến của tôi không còn vững vàng
như hồi trước nữa. Socrate xưa thường nhắc đi nhắc lại cho đệ tử ở Athènes: "Thầy
chỉ biết chắc có một điều, là thầy không biết chi hết".

Làm sao bây giờ? Tôi không dám khoe rằng tôi giỏi hơn Socrate; cho nên tôi đã
chừa, không dám chê ai là lầm nữa. Và như vậy tôi thấy lợi vô cùng.

Nếu một người cho một điều là đúng trong khi bạn cho nó là sai - dù bạn có biết
chắc rằng nó sai đi nữa - thì bạn cứ nói như vầy:

"Tôi không đồng ý với ông, nhưng tôi có thể lầm được. Tôi vẫn thường lầm... Nếu
tôi lầm, tôi sẽ đổi ý kiến tôi... Vậy chúng ta cùng xét lại xem sao nhé?". Như vậy
chẳng hơn ư?

Những câu như vầy thiệt là thần diệu:

"Tôi có thể lầm được... Chúng ta cùng xét lại xem...". Không có một người nào
nghe những lời đó mà giận dữ được!

Xét lại sự kiện, là một phương pháp khoa học. Tôi đã có một lần phỏng vấn
Stefanson, nhà thám hiểm sống 11 năm ở gần địa cực, trong 6 năm ăn toàn thịt bò
và uống nước lạnh. Ông ấy tả cho tôi nghe một cuộc thí nghiệm mà ông đã làm.
Tôi hỏi thí nghiệm như vậy để chứng minh điều chi. Không khi nào tôi quên được
câu trả lời của ông: "Một nhà khoa học không bao giờ dám chứng minh một điều
chi hết. Chỉ gắng sức tìm kiếm những sự kiện đã xảy ra thôi".

Ai cấm các bạn bắt chước các nhà thông thái? Nếu bạn sẵn sàng nhận rằng bạn có
thể lầm được thì khỏi lo gì hết. Vì tuyên bố như vậy là tránh trước được những



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-62-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie
​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



cuộc tranh biện, và làm cho đối phương nảy lòng công bằng, vô tư, rộng rãi cũng
như bạn, nghĩa là tự nhận rằng cũng có thể lầm lỡ như bạn được.

Nếu bạn biết chắc rằng người ta lầm mà bạn nói thẳng ngay ra, thì sẽ ra sao? Đây,
thí dụ dưới này cho bạn thấy.

Ông S., một luật sư còn nhỏ tuổi ở Nữu Ước, mới cãi lại tòa Thượng thẩm Nữu
Ước trong một vụ kiện lớn. Trong phiên nhóm, một ông tòa hỏi ông S.: "Trong luật
hàng hải, thời hạn tiêu diệt thẩm quyền là sáu năm phải không?".

Ông S. đương cãi, ngừng lại, ngó trân trân ông tòa rồi buột miệng: "Kính Ngài,
trong luật hàng hải không có thời hạn tiêu diệt thẩm quyền".

Sau ông S. kể lại: "Lúc đó, trong phòng im lặng như tờ, không khí lạnh ngắt như
băng. Ông tòa lầm. Tôi đã chứng tỏ rằng ông ấy lầm. Như vậy đâu phải cách lấy
lòng ông và làm cho ông nghe theo lý luận của tôi. Tôi chắc chắn cứ đúng luật thì
tôi phải thắng trong vụ kiện đó và lần đó tôi cãi hùng hồn hơn bao giờ hết. Vậy mà
tôi thua. Tôi đã mắc phải một lỗi không sao tha thứ được là đã chỉ cho một vị rất có
danh và học rất rộng rằng ông ta lầm".

Rất ít người xét đoán một cách hoàn toàn khách quan và sáng suốt. Phần đông
chúng ta đầy thành kiến và thiên vị. Phần đông chúng ta bị lòng ghen tuông, nghi
ngờ, sợ sệt, ganh ghét và kiêu căng làm mù quáng. Lại thêm người ta phần nhiều
không muốn thay đổi ý kiến, dù là ý kiến về tôn giáo, về chính trị hay về một hiệu
xe, một tài tử hát bóng. Cho nên trong khi nói chuyện, nếu bạn có tánh hay nhắc đi
nhắc lại cho một người nghe rằng họ lầm, thì xin bạn mỗi buổi sáng, quỳ gối tụng
đoạn sau này, rồi hãy điểm tâm. Đoạn đó trích trong cuốn "Luyện tinh thần" của
giáo sư James Harvey Robinson:
"
Chúng ta thường tự nhiên thay đổi ý kiến dễ dàng mà không cảm động chút chi
hết. Nhưng nếu có ai chỉ trích rằng ý kiến ta lầm, thì chúng ta thấy bẽ và phản
kháng lại liền. Thiệt chúng ta nhẹ dạ vô cùng khi tin chắc một điều gì, nhưng có ai
chỉ mới tỏ ý muốn bắt ta rời bỏ điều tin tưởng đó đi, là ta bênh vực nó một cách
giận dữ, tàn bạo. Tất nhiên là ta hành động như vậy, không phải vì quý báu gì
những ý tưởng đó đâu, mà chỉ vì lòng tự ái của ta bị đe dọa. Hai tiếng "của tôi"
trong việc sinh nhai của loài người, là những tiếng quan trọng nhất, và khi biết suy
tính đến hai tiếng đó, là biết khôn vậy. Dù là bữa cơm "của tôi", con chó "của tôi"
hay nhà "của tôi", cha "của tôi", nước "của tôi", Trời "của tôi" - cái "của tôi" nào
cũng có mãnh lực như nhau hết".



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-63-​

Đắc Nhân Tâm ​

Dale Carnegie
​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



Chúng ta giận khi người ta bảo đồng hồ của chúng ta chậm, xe chúng ta cổ, điều đó
đã đành, mà chúng ta còn giận khi người ta cho rằng những quan niệm của ta về
ngôi Hỏa tinh, về công dụng của một vị thuốc, hoặc về văn minh Ai Cập là sai
nữa... Chúng ta thích sống trong những tin tưởng mà chúng ta đã quen nhận là
đúng rồi.Có ai chỉ trích những quan niệm đó tức thì ta phản đối lại, kiếm đủ lý lẽ
để bênh vực chúng. Tóm lại, gọi là lý luận, chứ kỳ thực chúng ta chỉ tưởng tượng
ra những lý lẽ để giúp ta cố giữ những thành kiến cũ của ta thôi.

Tôi nhớ có lần đặt làm những tấm màn ren để trang hoàng trong nhà. Làm rồi, ít
lâu sau mới tính tiền, tôi phải trả một giá "cứa cổ".

Sau đó vài bữa, một bà bạn lại chơi, tôi chỉ những tấm màn và vô tình nói giá nữa.

Bà ta la lên giọng đắc thắng: "Giá đó sao". Họ lừa ông rồi. Gì mà dữ tợn vậy?".

Quả có vậy. Nhưng sự thực đó tôi không thích nghe chút nào cả. Tôi ráng tự bào
chữa. Tôi bảo bà bạn tôi rằng đồ tốt không bao giờ mắc hết, và muốn có những đồ
thượng hạng, có mỹ thuật mà trả giá "bán sôn" thì được đâu, vân vân...

Hôm sau một bà khác lại coi những tấm màn đó, ngắm nghía, tấm tắc khen và tiếc
không có tiền sắm nổi. Tức thì sự phản đối của tôi trái ngược lại hẳn chắc các bạn
đã đoán được. Tôi đáp: "Nói thiệt ra tôi cũng vậy, không đủ tiên dùng thứ xa xí
phẩm đó. Nó mắc quá. Đáng lẽ tôi không nên mua thì phải".

Khi ta có lỗi, ta có thể nhận lỗi riêng với ta. Chúng ta cũng có thể nhận lỗi với
người khác nữa, nếu họ biết ngọt ngào, khôn khéo nghe ta nói. Tại sao vậy? Tại ta
được tự đắc rằng đã thành thật và can đảm tự thú. Nhưng nếu người ta bắt chúng ta
nuốt cay mà nhận lỗi thì lại khác hẳn.

Horace Greely, một nhà xuất bản có danh trong thời Nam Bắc chiến tranh, phản
kháng kịch liệt chính sách của Lincoln. Ông dùng đủ cách chỉ trích, dọa dẫm, trào
phúng, hàng tháng, hàng năm như vậy: Hy vọng ông Lincoln sẽ phải đổi chính
sách... Nhưng ông đã phí công công kích và đã hoàn toàn thất bại. Những lời
phúng thích, chửi mắng không làm cho người khác đổi ý họ mà theo ý mình bao
giờ.

Nếu bạn muốn tu thân, tập tự chủ và làm cho người khác tin theo mình thì hãy đọc
cuốn tự thuật của Benjamin Fraklin, một cuốn sách đọc rất mê và được liệt vào
những tác phẩm cổ điển bực nhất của Mỹ. Trong cuốn đó, Franklin kể chuyện ông
thắng được tính khả ố thích chỉ trích, tranh biện của ông ra sao, để thành một nhà
ngoại giao dịu dàng nhất, hoàn toàn nhất trong lịch sử nước Mỹ.



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-64-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie
​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------




Hồi Franklin còn nhỏ, thô lỗ và vụng về, một ông bạn già dạy cho ông những chân
lý nghiêm khắc này:

"Ben, mày thiệt khó chịu. Ai không đồng ý với mày thì mày có giọng cứng cỏi với
người ta. Mày phản đối người ta mà như tát nước vào mặt người ta vậy. Cho nên
người ta trốn mày hết: không ai chỉ bảo chi cho mày hết, vì vô ích. Vậy thì làm sao
kiến thức hẹp hòi của mày có cơ hội mở mang được".

Tuy bị mắng như tát nước vào mặt vậy, nhưng ông Franklin óc đã già dặn và khôn,
hiểu rằng như vậy là đáng, và ông nghe lời, tự sửa tính ngay để tránh những thất
bại tai hại sau này.

Ông nhất định từ đó không chống lại ý kiến người khác nữa. Không dùng cả những
chữ có ý nghĩa cả quyết như "chắc chắn", "không ngờ gì cả" v.v... mà dùng những
chữ mềm mỏng hơn như "tôi thấy", "tôi tưởng tượng", "tôi hiểu rằng", "có lẽ
rằng"... Có ai xét đoán lầm lộn trước mặt thì ông tự kềm chế, để đừng hăng hái chỉ
trích người đó nữa, và ông bắt đầu nói với người đó rằng trong những trường hợp
khác thì ý kiến của người đó đúng, trong trường hợp này, theo ông, có lẽ hơi khác
v.v...

Ông thấy liền những lợi của một thái độ như vậy: nói chuyện với người khác thấy
vui hơn, ý kiến của ông được người khác công nhận ngay, và khi ông lầm lỗi thì
không hối hận nhiều nữa; những đối thủ của ông chịu bỏ quan niệm của họ để theo
quan niệm của ông.

Phương pháp đó mới đầu trái hẳn với bẩm tính của ông, vậy mà tập luyện lâu thành
thói quen. Nhờ nó (và cũng nhờ sự thanh liêm, nghiêm chính của ông) mà ông
được quốc dân ủng hộ, khi ông đề nghị đặt những chế độ mới, thay thế chế độ cũ;
lại được uy tín lớn trong những cuộc hội họp trước công chúng, tuy ông diễn
thuyết rất dở, lúng túng, không hùng hồn chút nào. Rút cục người ta tin theo ông
hết.

Trong những sự giao thiệp về thương mãi, phương pháp của Benjamin Franklin có
kết quả tốt không? Đọc chuyện sau này, bạn sẽ biết:

Ông S. cậy ông Mahomey chế tạo một kiểu máy mới, dùng trong kỹ nghệ dầu lửa.
Ông Mahomey vẽ bản đồ án, đưa ông S. coi, ông này bằng lòng. Ông Mahomey
bèn cho thợ khởi công. Nhưng rầy rà thay, ông S. lại đem đồ án đó cho bạn bè coi.
Họ chê bai đủ thứ: cái này rộng quá, cái kia ngắn quá... quá thế này, quá thế khác.
Họ giày vò ông S. tới nỗi ông này hoảng lên, gọi điện thoại bảo ông Mahomey
rằng không chịu nhận kiểu máy đó đâu.



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-65-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie ​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



Ông Mahomey xem xét lại kỹ lưỡng kiểu máy, tin chắc rằng nó hoàn toàn, và ông
S. cùng bạn ông ta chẳng biết chút gì hết, chỉ trích bậy. Nhưng ông Mahomey
không nói ra như vậy, sợ mất lòng, mà lại thăm ông S.

"Mới trông thấy tôi, ông Mahomey nói, ông S. nhảy chồm chồm lên, vừa chạy lại
tôi vừa giơ quả đấm vừa la, mạt sát máy của tôi rồi kết luận:

"Bây giờ ông tính ra sao đây?".

Tôi rất bình tĩnh đáp rằng ông ấy muốn ra sao thì tôi sẽ làm như vậy. "Ông trả công
tôi; vậy tự nhiên tôi phải làm vừa ý ông. Nhưng phải có một người chịu trách
nhiệm trong vụ này chứ? Nếu ý của ông hay, thì xin ông vẽ bản đồ án khác đi; tuy
tôi đã bỏ ra 2.000 đồng để bắt đầu làm máy của tôi rơi, tôi bằng lòng bỏ số tiền đó
đi, làm lại máy khác cho ông, để được vừa ý ông. Nhưng, tôi xin nhắc lại, nếu ông
nhất định đòi thay đổi thì ông phải chịu trách nhiệm trong sự rủi ro, máy hư chạy
không được. Còn như tôi, tôi vẫn nghĩ rằng kiểu của tôi tốt, và nếu ông để cho tôi
làm theo kiểu đó, thì tất nhiên tôi cũng phải gánh lấy hết cả trách nhiệm".

"Trong khi tôi nói, ông S. bình tĩnh lại lần lần và khi tôi ngưng, ông bảo tôi:
"Được. Thôi cứ theo ý ông. Nhưng nếu hư hỏng thì mặc ông!".

Chẳng những máy không hư hỏng chút chi hết mà lại còn tốt lắm... và ông S. hứa
mùa sau sẽ đặt làm hai cái máy như vậy nữa.

"Khi ông ta chạy lại cự tôi, đưa quả đấm lên trước mặt tôi, bảo rằng tôi chẳng biết
chút chi về máy hết, tôi dằn lòng lắm mới khỏi gây lộn với ông và tự bênh vực.
Nhưng sự nén lòng giận đó đã có kết quả tốt. Nếu không như vậy, chúng tôi sẽ
kiện nhau, tôi sẽ mất tiền và làm cho một khách hàng tốt hóa ra một kẻ thù của tôi.
Tôi quả quyết rằng không khi nào được bảo người khác là họ lầm hết: Phương
pháp đó nguy hiểm lắm".

Lời khuyên đó không mới mẻ gì. Mười chín thế kỷ trước, Đức Giê-su nói: "Con
hãy mau mau theo ý kiến đối thủ của con đi".

Nghĩa là: Đừng tranh biện với người khác, dù người đó là khách hàng, hay là bạn
trăm năm, là kẻ thù của mình. Đừng chỉ cho người ta thấy rằng người ta lầm lộn,
đừng làm cho người ta tức giận, trái lại phải biết khôn khéo.

Hai ngàn năm trước Thiên Chúa giáng sinh, một ông vua Ai Cập nói nhỏ với con
ông như vầy: "Phải khôn khéo biết ngoại giao, con như vậy đạt được mục đích dễ
dàng hơn".



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-66-​

Đắc Nhân Tâm​

Dale Carnegie ​

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



Chúng ta bây giờ cần lời khuyên đó lắm.

Vậy muốn cho người khác theo ý mình, xin bạn nhớ quy tắc thứ hai sau này:

"Phải tôn trọng ý kiến của người khác

Đừng bao giờ chê ai là lầm hết".


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-67-​

​