Những suy nghĩ lệch lạc, vô căn cứ trên TTCK VN (phần 3)

Bác giải thi

Bác giải thích rất đúng và dễ hiểu

Thanhk bác @Ga_moi và bác @Vuthanhnguyen.
Tôi sẽ chia sẽ sớm, cũng khá dài!!!! 1 vấn đề cũng khá rộng, sẽ viết sớm.

--- Gộp bài viết, 17/09/2015, Bài cũ: 17/09/2015 ---

Ông Phước có bài phân tích về lãi suất FED và tác động của nó đến kinh tế VN khá chuẩn đó. Bác đọc đi, tôinghĩ bácquálo, tôi thì chả lo, nó có lên hay xuống cũng là vậy!!!!

Tôi chả lo tý gì bác ạ, có chuẩn bị xong hết rồi, lên hay xuống cũng được, đang nhâm nhi ly bia thôi.

Thanks bác . Mình đồng ý với bác , nhất là câu kết bài về đầu tư gía trị ngành ngân hàng và đầu tư vào tt chứng vịt năm nay

Vay thi di ngu thoi. Lo lam gi. QUANG GANH LO DI VA VUI SONG

Mình cũng thích Dale Carnegie.

Thanks bác. Tôi cũng vậy. Nhưng tôi đi ngủ đây. Hihi

G9 bác, mình sửa xong cái đồ chơi cho cu tý rồi cũng đi ngủ.

Trước hết xin lỗi mọi người, hôm nay có việc bận nên nêu vấn đề xong lại out luôn thành ra không trả lời ngay.
Bác @FBV giải thích cái vấn đề thanh khoản sẽ bù đắp bằng mấy cái trái phiếu bán nợ xấu tôi thấy không thể đồng ý được. Cái sơ sót của bác là bác đã coi cái NH có nợ xấu đem bán ấy nó bình thường, nên tư nhiên bác dôi ra một khoản tiền to tướng. Thực chất ta phải xét xem hiện trạng các NH này nó ra sao? VD mấy cái NH bị mua 0 đồng đó, nó có lỗ luỹ kế trên 30 ngàn tỷ, điều này có nghĩa là gấp mười lần vốn góp của cổ đông. Bác nhìn thấy nó đang hoạt động nhưng thực chất nó là zombi rồi, cái 27 ngàn tỷ thiếu hụt ấy là tiền của khách hàng nó huy động rồi tiêu xài đi mất, nên nếu khách hàng tới rút vốn là nó chết chắc. Giả sử nó bán được 10 ngàn tỷ nợ xấu cho VAMC thì cũng còn xa mới đủ bù đắp thanh khoản cho các món tiền nó đã huy động trong quá khứ.
Tôi đặt vấn đề về thanh khoản để chúng ta bàn đến như ở trên là đã làm tốt tình hình lên rất nhiều rồi, có nghĩa là ta tạm giả định NH đã giải quyết được nợ xấu, nhưng huy động 100 đồng ngắn hạn rồi cho vay ít nhất 5 năm mất 60 đồng, lúc đó sự thiếu hụt thanh khoản do chênh lệch về thời hạn sẽ kéo dài liên tục 5 năm (thực tế là dài hơn vì các món vay BDS thường có kỳ hạn 10 năm). Trong khoảng thời gian ấy chỉ cần có biến động xấu về nguồn huy động thì sẽ biết nhau ngay. Một trong những nguyên nhân để hệ thống NH VN rơi vào thế bên bờ vực thẳm thời điểm 2010, 2011, 2012 chính là lý do sụt giảm nguồn huy động trong khi tiền cho vay ra không quay về được. Những thời điểm ấy cái tỷ lệ tôi nhắc đến đã bị khống chế ở 30% mà đã như vậy rồi đó, nay nó tăng gấp 2 lần mà bác nói nó không có gì đáng lo ngại thì không đúng tí nào.
Tôi hy vọng bác có bài viết tổng hợp các nguyên nhân gây ra bất ổn của hệ thống NH giai đoạn trước để chúng ta có cơ sở bàn tiếp.

Thanks những câu hỏi, thắc mắc của bác @Ga_moi
Có lẽ bác chưa thõa mãn vấn đề thanh khoản khi mở rộng tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay dài hạn từ 30% lên 60%.
Bác quá lo xa,
1. vì khi làm cái đề án này, nếu tôi là NHNN thì đương nhiên tôi cũng đã tính toán đến vấn đề này, nhưng vì tôi là NHNN nên tôi cân đối thanh khoản theo tổng cung tiền chung cho toàn ngành vơ ới mưức mở rộng là từ 30% lên 60%, tôi ko thể cân đối cho từng anh được, vì mỗi anh có đặc thù riêng phụ thuôộc vào nội tại của từng anh.
2. NHNN cho phép mở rộng tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn dùng cho vay trung dài hạn từ 30% lên 60% là một tỷ lệ mở rộng trong cho vay và tăng tín dụng hướng dòng tiền đến các dự án trung dài hạn, chứ ko bắt buộc các anh NH phải cho vay tới 60% tỷ lệ này, việc cho vay tỷ lệ này bao nhiêu là tùy vào từng anh NH, có NH cho vay 10%, 20%, 30%, 60% là tùy theo khả năng của mỗi anh. Vậy từng anh như NH A phải có công tác quản trị thanh khoản và lượng định sức của mình mà có quyết định cho vay này, và tự chịu trách nhiệm tới cùng các khoản vay đó. NHNN chỉ ra 1 chính sách để giải bài toán chung như vậy, còn bài toán từng anh NH thì anh nào ko lượng sức thì phải chịu. Đó là nguyên tắt, cho nên NHA thấy ko an tâm thì có quyền ko cho vay trung dài hạn với tỷ lệ ko an toàn như trên.
3. Khả năng quản trị thanh khoản từng anh NH là khác nhau, NHA ko thể cho vay tới 30%, nhưng NHB co thể cho vay tới 50%, NHC nếu ổn có thể cho vay tới 60%, và các bác đọc kỹ trong bài viết trước tôi có nói:
"Tuy nhiên, nói đi thì nói lại, cái NHNN tính là tính trên tổng tiền của nến kinh tế, tổng nợ xấu của nền kinh tế và tổng cho vay trung dài hạn của nền kinh tế, về tổng tiền vào ra và thanh khoản trong 1 thời gian nó sẽ cân đối trên tổng thể, còn rủi ro thanh khoản từng Ngân hàng vẫn có, cái này là phụ thuộc vào bản thân nội tại của từng Ngân hàng, vì NHNN đã cân đối giúp chi tiết từng dòng tiền rồi, còn trình độ quản trị của mỗi anh là trách nhiệm của từng anh quản lý phải tự gánh lấy, nhưng nó ko tác động ghê gớm."
4. Về vấn đề tự nhiên dôi ra cục tiền "to tướng" như bác nói là ko đúng, vì toàn bộ hạch toán qua lại đều cân đối, nó cân đối tất cả, 600 tỷ VAMC chi ra thì chỉ chi sau khi NHA trích lập dự phòng 400 tỷ. Còn khi NHA thu nợ được giả sử là 1000 tỷ: NHA chuyển trả cho VAMC là 600 tỷ - cho khoản trích lập 20%*600tỷ*số kỳ đã trích lập. vậy NH A thực chất có dư ra đâu? có thì là vẫn thu phần lãi của khoản nợ B.
Vỳ khoản nợ B là 1000 tỷ, Nhưng VAMC chỉ mua có 600 tỷ, 400tỷ này NHA bị buộc phải trích lập dự phòng rồi, nghĩa là 400 tỷ này: trích lập dự phòng và đưa vào chi phí, do đó nếu ko hoạt động có lãi thì sẽ bị âm vốn!!! ( âm vốn trên sổ sách, thực chất tài sản vẫn đối ứng). Cho nên tổng tiền cân đối, đâu có dư dôi ra gì đâu? trên topic này ko thể đưa hết cái đề án này ( nó tới mấy trăm trang kia mà!!!), cho nên bác tìm hiểu thêm về cách hạch toánm ua bán nợ ( với điều kiện bác hiểu nghiệp vụ kế toán NH) thì bác hiểu cái này.
5. Xuất phát từ cái trích lập dự dòng "vô lý" ở mục 5 như tôi nói, cho nên nó mới đẻ thêm cái câu chuyện 0 đồng, câu chuyện 0 đồng cũng nằm trong câu chuyện nợ xấu và giải quyết nợ xấu, cái câu chuyện 0 đồng là tình thế phát sinh, là 1 trong các phương án dự phòng, và nó hơi phi logic về mặt kinh tế học và kế toán, cho nên nó có cái gì đó làm người ta thấy ngỡ ngàng, nghi ngờ và đặt nhiều câu hỏi.( chi tiết tôi sẽ chia sẽ thêm trong vấn đề "Nợ xấu" đứng trên góc đầu tư có đáng lo ko?).
6. Quay lại mở rộng ra chút về nợ xấu để giải đáp cho câu hỏi bác @Ga_moi:
Như trong chủ đề topic đầu tiên về những suy nghĩ lệch lạc phần 1, tôi có nhớ là tôi đã nói qua về nợ xấu, ở đây xin nói lại 1 chút, với góc độ làm rõ thêm thắc mắt của bác @Ga_moi và các bạn.

Nợ xấu trước đây theo Quyết định 493: thì là nợ từ nhóm 3: quá hạn từ 181 ngày trở lên, hoặc là các nhóm nợ cơ cấu, gia hạn, nhóm nợ được đánh giá xếp vào nhóm 3 trở lên.
tuy nhiên qua thông tư 02 thì nó khác:

1 nhóm nợ phân loại nợ không chỉ phụ thuộc vào diễn biến trả nợ ( có nghĩa là trả nợ ko được mới quá hạn)
mà bây giờ phân theo nhiều thứ để tiến sát tới tiêu chuẩn basal 2 và 3.
Cụ thể, 1 nhom 1nợ: phân loại kéo theo, phân loại từ định tính và định lượng, các bác có thể tìm hiểu thông tư 02, thông tư số 09, nó khác hoàn toàn với Quyết định 493 và nghị định 18.
Tôi chỉ nói 1 ví dụ như thế này:
1. Bác có 2 khoản vay: 1 khoản vay 1 tỷ ở NHA, 1 khoản vay 10 tỷ ở NHB, khoản vay ở NHB tốt trả bình thường, nhưng khoản vay ở NHA có 1tỷ nhóm 3 thì buột Khoản vay NHB phải phân vào nhóm 3 thay vì nhóm 1. ( mặc dầu ở NHB nó trả tốt, tài sản tốt, vậy ko dưng vô cớ nó bị trích lập 1 cục nợ này và xếp vào nợ xấu)
2. NHC có cho 1 khoản vay dự án A 1000 tỷ, KH trả nợ bình thường, bác phân loại vào nhóm 1. Tuy nhiên, tôi là NHNN, tôi vào thanh tra tôi nói: khoản vay này không đúng mục đích, tài sản đảm bảo ko đảm bảo pháp lý, không có cơ sở, pháp lý khoản vay ko đảm bảo, dự án này đánh giá ko khả thi....v.v, chỉ cần 1 trong các lý do trên thì yêu cầu: thu hồi vốn để đảm bảo an toàn. NHNN cho 1 thời gian để khắc phục thu hồi dư nợ ( anh nào làm anh đó chịu trách nhiệm). Ặc ặc, làm sao thu hồi? tiền đi ra rồi? lấy gì thu hồi?
Vậy thì ko thu hồi được, không thu hồi được thì lấy thêm tiền túi góp vốn vào, bỏ ra đền, nhưng lấy đâu ra? mấy chục ngàn tỷ, mấy trăm tỷ chứ phải lá mít đâu mà nhiều vây? là mít xếp thành bó cũng ko đủ!!!! vậy không khắc phục được, rủi ro khoản vay này cao, áp theo thông tư và kết quả thanh tra: đề nghị phân loại nợ nó vào nhóm xấu, phân loại vào nhóm cao nhất tương ứng và trích lập dự phòng theo đúng quy định.

Thế thì, 1 NHC có vốn điều lệ tầm 3.000 tỷ, cho vay 6 dự án khoản 20.000 tỷ, chỉ cần 3 dự án bị phân loại nợ như vậy thì bác thử hình dung mức trích lập dự phòng nó ko dưới 7000 tỷ, nếu căn theo báo cáo doanh thu thì lỗ 7000 tỷ!!! trong khi vốn chủ sở hữu có 3000 tỷ!!! ặc ặc, bài toán 0 đồng được giải quyết cho những trường hợp này chứ ko tiến hành mua bán nợ nữa!!! nghĩa là ko phải khoản nợ nào cũng mua bán.
vây cái 0 đồng chỉ là 1 phần trong bức tranh thôi.

Vậy thì, các bác hiểu 1 phần như vậy, nợ xấu có gì là to tác? ( đứng trên góc độ đầu tư lâu dài), mai mốt mà xử lý thu hồi được cái đống đó, lợi nhuận nó đột biến, vì khi bán nợ xấu cho VAMC đã hạch toán xuất nội bảng và theo dõi ngoại bảng, vậy khi thu hồi nợ thì hạch toán vào thu nhập bất thường, chả có gì ghê gớm...

Cho nên người ta ko hiểu cái bản chất, người ta cứ thắt mắt, chứ hiểu thì chả có gì ghê gớm!!!,
vấn đề còn lại là: cách làm, làm như thế nào cho minh bạch, rõ ràng rành mạch thì chả ai nói gì, còn làm mà ko minh bạch thì nó như là cái gì đó ko thuyết phục. Vì cái trích lập kia là dự phòng, làm cho DN lỗ, DN lỗ chứ bản chất tài sản vẫn còn, vấn đề là nó thu hồi được bao nhiêu!!!
Tôi lấy ví dụ nữa để các bác rõ hơn: DN A kinh doanh, vốn điều lệ là 500tr, Doanh thu 10 tỷ, lợi nhuận KD trong năm đó là 3 tỷ.
Tuy nhiên khi bán hàng, DN A cho nợ tới 2 tỷ, trong kỳ chi phí kinh doanh là 2.5 tỷ.
Như vậy xét lợi nhuận trên cân đối cuối năm là 500tr. Nhưng ác là khoản phải thu 2 tỷ kia ko thu hồi được hoặc chưa thu hồi được do mua bán bằng miệng, ko có hợp đồng gì cả, nó khó thu hồi, vậy dụng trích lập dự phòng tới 100% là 2 tỷ, vậy DN lỗ là -1.5 tỷ!!!!!
Thế lỗ 1.5 tỷ này nếu so với vốn chủ sở hữu là 500tr thì nó âm mất vốn rồi!!! ( nhưng thực chất nó là khoản trich dự dự phòng rủi ro khoản phải thu, nếu DN thu hồi được thì đâu còn gì để bàn, ác là tại thời điểm đó ko thu hồi được, còn trong tương lai, chuyện gì đó là ko biết, chủ nợ 1 ngày nào đó đpẹ trờ nó trả nợ thì chả sao)
Như vậy, về kế toán, DN bay mất vốn chủ sở hữu, nhưng thực tế trong trường hợp này DN vẫn hoạt động được, vì còn những tài sản khác đối ứng, nhưng theo quy định thì về nguyên tắt, ông nhà nước ông nói: anh hoạt động mà ko còn vốn thì tôi ko cho!!! câu chuyện ko đồng bắt đầu, vì NH nó khác DN, nó chịu chi phối bởi nhiều thứ và nó ảnh hưởng bởi nhiều thứ.

vậy, tóm lại, không quy kết, ko lo lắng, hiểu bản chất thì ko có gì phải lo.
Thanh khoản khi mở rộng tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn dùng cho vay trung hạn từ 30 lên 60% là không lo đứng trên toàn cục, còn đứng trên từng anh NHTMCP, thân ai nấy lo, phải tự lượng sức trong kinh doanh, phải quản trị cho tốt, chứ ko bắt ép anh cho vay lên 60% của cái tỷ lệ này, có như vậy thì mới tự chịu trách nhiệm trong các quyết định của mình, chứ nếu ko thì anh nào cũng làm cho vay 60% hết có mà toi!!!