Nóng trong ngày ..., tập II

http://www.phunuonline.com.vn/2012/...-ve-vu-cuong-che-thu-hoi-dat-o-tien-lang.aspx

Toàn văn KẾT LUẬN CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ về vụ cưỡng chế thu hồi đất ở Tiên Lãng
11/02/2012 8:30



Ngày 10 tháng 2 năm 2012 tại Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tần Dũng đã chủ trì họp về vụ việc cưỡng chế thu hồi đất trên địa bàn xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, TP Hải phòng. Tham dự cuộc họp có lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ *******, Bộ Tư pháp, Thanh tra Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Thông tin và Truyền thông, Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, UBKT trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội, Ban dân nguyện của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Toà án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; Hội Nông dân Việt Nam, Bí thư Thành uỷ Hải Phòng và Chủ tịch UBND TP Hải phòng.
Sau khi nghe báo cáo tổng hợp chung của Văn Phòng Chính phủ và các ý kiến phát biểu của các đại biểu dự họp, Thủ tướng *************** đã có ý kiến kết luận như sau:
I.
Những năm qua, chính sách pháp luật về đất đai có rất nhiều thay đổi. Từ năm 1987 đến nay, Luật Đất đai đã được ban hành mới 3 lần (1987, 1993, 2003) và sửa đổi 2 lần (1998, 2001). Hàng trăm văn bản dưới luật cũng được ban hành, sửa đổi nhưng vẫn còn không ít vấn đề chưa đủ rõ, thậm chí trùng chéo, mâu thuẫn.
Trình độ, năng lực cán bộ quản lý đất đai, nhất là ở cơ sở còn nhiều hạn chế trong khi đất đai đang biến động rất nhanh, văn bản pháp luật về đất đai lại rất nhiều và phức tạp, nên công tác quản lý đất đai trong cả nước còn nhiều bất cập. Nhiều vấn đề phát sinh trong quản lý và sử dụng đất đai chưa được điều chỉnh và xử lý kịp thời; khiếu kiện về đất đai chiếm trên 70% tổng số vụ khiếu kiện và có nhiều vụ việc kéo dài.
Trong những năm qua, cấp uỷ, Ủy ban nhân dân huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng đã quan tâm lãnh đạo chỉ đạo thực hiện công tác quản lý nhà nước về đất đai, không ngừng nâng cao hiệu qủa sử dụng đất nói chung và đất bồi ven biển nói riêng, góp phần phát triển KTXH khá nhanh và toàn diện, bảo đảm quốc phòng an ninh, trật tự an toàn xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân. Đối với ông Đoàn Văn Vươn chính quyền địa phương đã giao đất, kể cả giao bổ sung phần đất lấn chiếm sau khi đã xử phạt hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho ông Vươn đầu tư tôn tạo, nuôi trồng thủy sản trên diện tích đất được giao.
Tuy nhiên, UBND huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng đã có những sai phạm trong giao đất, thu hồi đất, cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn như sau:
1. Việc giao đất, thu hồi đất
- Quyết định số 447/QĐ-UB ngày 4 tháng 10 năm 1993 của Uỷ ban nhân dân huyện Tiên Lãng giao 21 ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn là phù hợp với quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm ban hành.
Quyết định số 220/QĐ-UB ngày 9 tháng 4 năm 1997 của Uỷ ban nhân dân huyện Tiên Lãng giao bổ sung 19,3 ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn vào mục đích nuôi trồng thuỷ sản với thời hạn 14 năm, tính từ ngày 4 tháng 10 năm 1993 là đúng thẩm quyền và phù hợp với thực tế sử dụng đất. Tuy nhiên quyết định này không đúng với quy định của pháp luật đất đai về giao đất, cho thuê đất; về thời hạn giao đất và thời điểm tính thời hạn giao đất.
- Các Quyết định số 460/QĐ-UBND ngày 23/4/2008, Quyết định số 461/QĐ-UBND ngày 07/4/2009 của Uỷ ban nhân dân huyện Tiên Lãng thu hồi đất của ông Đoàn Văn Vươn với lý do hết thời hạn sử dụng là không đúng với quy định của Luật Đất đai 2003 và Nghị Định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai năm 2003.
2. Việc cưỡng chế thu hồi đất
Do quyết định thu hồi đất không đúng với quy định của pháp luật đất đai nên Quyết định cưỡng chế thu hồi đất cũng không đúng pháp luật. Mặt khác, việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng cũng có nhiều thiếu sót, sai phạm.
3. Việc phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn
Việc Lãnh đạo chính quyền địa phương chỉ đạo phá nhà của ông Đoàn Văn Vươn là có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự cần phải được khởi tố, điều tra làm rõ và xử lý nghiêm minh.
II.
Thủ tướng Chính phủ hoan nghênh việc lãnh đạo thành phố Hải Phòng nghiêm túc kiểm điểm, nhận khuyết điểm, trách nhiệm và đã lãnh đạo, chỉ đạo cần thiết đối với vụ việc này. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu lãnh đạo thành phố Hải Phòng tiếp tục thực hiện tốt các công việc sau:
1. Chỉ đạo thu hồi các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng về việc thu hồi đất và cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn. Xử lý các vi phạm về sử dụng đất của ông Đoàn Văn Vươn theo quy định của pháp luật và làm thủ tục cho ông Đoàn Văn Vươn sử dụng đất theo đúng quy định của Luật Đất đai. Chỉ đạo Toà án nhân dân thành phố Hải Phòng và Toà án nhân dân huyện Tiên Lãng nghiêm túc kiểm điểm việc xét xử đối với vụ việc này.
2. Chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khởi tố, điều tra và sớm đưa ra xét xử nghiêm minh theo đúng qui định của pháp luật việc phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn. Đình chỉ công tác những cán bộ đã chỉ đạo phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn.
3. Chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khẩn trương đưa vụ án “giết người và chống người thi hành công vụ” ra xét xử công khai, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Kiến nghị các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với bị cáo do các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng.
4. Chỉ đạo huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý theo đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với các tổ chức, cá nhân liên quan đến những vi phạm trong việc giao đất, thu hồi đất, tổ chức cưỡng chế, phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn.
5. Lãnh đạo thành phố Hải phòng kiểm điểm làm rõ trách nhiệm về việc:
- Chấp thuận đề nghị cưỡng chế thu hồi đất không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng.
- Khi vụ việc xảy ra chậm chỉ đạo làm rõ đúng sai và trách nhiệm của tập thể, cá nhân; báo cáo chưa đầy đủ - nghiêm túc với Thủ tướng Chính phủ; việc thực hiện cung cấp thông tin chưa kịp thời, thiếu chặt chẽ gây bức xúc trong dư luận.
6. Lãnh đạo thành phố Hải Phòng kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc qua vụ việc này và chỉ đạo rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về đất đai, kiện toàn bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức làm công tác quản lý nhà nước về đất đai, không để xảy ra vụ việc tương tự. Sớm ổn định tình hình mọi mặt của huyện Tiên Lãng. Thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI về xây dựng Đảng, phát huy thành tựu to lớn và truyền thống tốt đẹp của thành phố Hải Phòng, tập trung lãnh đạo chỉ đạo thực hiện thắng lợi Kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2011-2015 mà Đại Hội Đảng bộ Thành phố đã đề ra.
Những công việc trên phải được thực hiện khẩn trương, nghiêm túc với tinh thần trách nhiệm cao và báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện.
III.
Qua vụ việc cưỡng chế thu hồi đất ở xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu:
1. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trong cả nước chủ động rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về đất đai, nhất là việc thu hồi và cưỡng chế thu hồi đất bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật. Đề cao trách nhiệm, tập trung giải quyết tốt các khiếu nại, tố cáo của công dân về đất đai
2. Bộ TNMT chủ trì phối hợp với các bộ ngành liên quan tiến hành rà soát, sửa đổi bổ sung các quy định về quản lý, sử dụng đất đai. Khẩn trương tiến hành tổng kết thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa IX về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật đất đai để kiến nghị sửa đổi Luật đất đai cho phù hợp với thực tế tình hình và yêu cầu phát triển mới.
3. Bộ Tư Pháp nghiên cứu, đề xuất xây dựng thể chế để kiểm soát việc ban hành các quyết định hành chính của chính quyền các cấp.
4. Thủ tướng Chính phủ kiến nghị Chánh án Toà án nhân dân tối cao theo thẩm quyền xem xét theo thủ tục tái thẩm đối với bản án, quyết định của Toà án nhân dân thành phố Hải Phòng và Toà án nhân dân huyện Tiên Lãng.
5. Thủ tướng Chính phủ hoan nghênh các cơ quan thông tin đại chúng đã góp phần tích cực để các cơ quan chức năng làm sáng tỏ và có sự chỉ đạo phù hợp đối với vụ việc này.
Yêu cầu các cơ quan thông tấn báo chí tiếp tục phát huy vai trò và trách nhiệm của mình, đóng góp thiết thực hơn nữa vào việc xây dựng Đảng và bộ máy nhà nước trong sạch vững mạnh, phát huy quyền làm chủ và bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân. Nghiêm túc rút kinh nghiệm, hết sức tránh việc đưa tin không khách quan, không đúng bản chất sự việc làm phương hại đến lợi ích của đất nước và người dân.
Yêu cầu Bộ Thông tin Truyền thông phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương và các cơ quan chủ quản, tăng cường chỉ đạo, quản lý, tạo điều kiện thuận lợi cho báo chí hoạt động đúng chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước, tích cực tham gia tuyên truyền định hướng dư luận xã hội; kịp thời chấn chỉnh, xử lý những vi phạm để báo chí nước ta ngày càng vững mạnh, đóng góp xứng đáng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thủ tướng Chính phủ hoan nghênh những ý kiến đóng góp tâm huyết, xác đáng đối với vụ việc này của các đồng chí lão thành, các chuyên gia và nhiều cán bộ, nhân dân đã gửi trực tiếp đến Thủ tướng hoặc thông qua các phương tiện thông tin đại chúng và mong tiếp tục nhận được ý kiến đóng góp xây dựng đối với việc quản lý, điều hành của Chính phủ và chính quyền các cấp./.

Chinhphu.vn ​

http://vnexpress.net/gl/phap-luat/2012/02/ong-vuon-se-kho-thoat-toi-giet-nguoi/

'Ông Vươn sẽ khó thoát tội giết người'

Theo luật sư Phạm Thanh Bình, mặc dù chính quyền đã sai nhưng hành vi của ông Vươn chỉ được xem xét giảm nhẹ chứ khó thoát tội giết người. Tuy nhiên, vợ ông cùng người thân có thể sẽ được miễn trách nhiệm hình sự.

- Tội danh của ông Đoàn Văn Vươn sẽ như thế nào khi hành vi phạm tội của ông này xuất phát từ quyết định cưỡng chế sai của chính quyền?
- Ông Đoàn Văn Vươn hiện bị khởi tố tội giết người. Kết luận của Thủ tướng về việc cưỡng chế sai không phải là tình tiết loại trừ trách nhiệm hình sự cho bị can mà chỉ là căn cứ để xác định tình tiết giảm nhẹ đặc biệt (phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của người khác gây ra) khi xem xét, quyết định hình phạt.
Cần nói thêm, vào thời điểm xảy ra sự việc chưa có kết luận của cơ quan có thẩm quyền về việc tổ chức cưỡng chế là sai. Lực lượng cưỡng chế cũng không biết mình đang thực hiện một quyết định sai trái, họ chỉ thừa hành nhiệm vụ được giao. Các bị can khi thực hiện hành vi chống trả lực lượng cưỡng chế cũng không ý thức được hành vi mà mình thực hiện là chống lại hành vi sai luật của lực lượng cưỡng chế mà chỉ đơn thuần là phản kháng vì uất ức. Mặt khác, việc dùng súng hoa cải bắn trả lực lượng cưỡng chế... là hành vi nguy hiểm cho xã hội, là hành vi khách quan của tội giết người nên hành vi đó vẫn bị coi là phạm tội và sẽ được xem xét cùng với tình tiết giảm nhẹ vừa nêu ở trên.
- Vậy với nhóm người thân của ông Vươn bị khởi tố tội "chống người thi hành công vụ" khi lực lượng công vụ đã thi hành quyết định sai?
- Do tính chất ít nghiêm trọng hơn hành vi giết người, lại thực hiện trong bối cảnh vụ cưỡng chế có nhiều yếu tố “nhạy cảm” và sai luật này nên chúng tôi cho rằng, ngay trong trường hợp có đủ căn cứ để quy kết một số người có hành vi chống người thi hành công vụ thì vẫn có thể áp dụng quy định tại Điều 25 Bộ luật hình sự để xem xét, miễn trách nhiệm hình sự cho họ.
- Thưa luật sư, những người chỉ đạo một số cá nhân phá nhà của ông Đoàn Văn Vươn sẽ bị xem xét trách nhiệm hình sự ra sao?
- Tùy từng trường hợp cụ thể, trách nhiệm hình sự của những người chỉ đạo phá nhà này sẽ được xem xét trên cơ sở hành vi cũng như ý thức chủ quan của họ khi thực hiện hành vi phạm tội.
Trong trường hợp này, đã điều tra xác định được lực lượng cưỡng chế phá hủy tài sản trên đất của gia đình ông Vươn và ông Quý, người ra quyết định cưỡng chế cũng như đứng đầu lực lượng cưỡng chế phải chịu trách nhiệm hình sự về tội hủy hoại tài sản với mức hình phạt cao nhất lên đến tù chung thân (nếu tài sản bị thiệt hại có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên).
Luật sư Phạm Thanh Bình. Ảnh: Anh Thư
Nếu quá trình điều tra chứng minh được mục đích của những cá nhân thực hiện hành vi trực tiếp chỉ đạo và thuê máy ủi phá hủy nhà ông Vươn là vì vụ lợi hoặc vì động cơ cá nhân khác, họ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
- Việc phá hủy căn nhà 2 tầng không nằm trong diện tích đất bị cưỡng chế sẽ như thế nào?
- Đối với việc phá hủy nhà không nằm trong khu vực bị cưỡng chế, những cá nhân chỉ đạo cưỡng chế có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về tội Lạm quyền trong khi thi hành công vụ.
Trong trường hợp không xác định được mục đích của những người có hành vi vi phạm, những cá nhân đó có thể bị xử lý hình sự về tội “hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản” với vai trò đồng phạm.
Tùy vào mức độ, tính chất của hành vi vi phạm, người phạm tội có thể phải chịu mức phạt tù đến tối đa là tù chung thân. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.
- Vậy các cá nhân như anh Vũ Văn Kết, Đỗ Văn Đoàn và Đặng Văn Tài đã trực tiếp dùng máy xúc phá hủy căn nhà của ông Vươn sẽ bị xử lý như thế nào?
- Theo lời của họ, họ được các “quan chức” huyện và xã Vinh Quang đứng ra thuê phá dỡ một căn nhà (với giá 500 nghìn đồng mỗi giờ) nên họ không biết (và họ cũng không buộc phải biết) căn nhà họ được thuê phá hủy không thuộc đối tượng phải phá hủy, không nằm trong phạm vi được cưỡng chế nên họ không “nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó”. Do đó, chúng tôi cho rằng khó có đủ căn cứ để quy kết trách nhiệm hình sự cho họ về hành vi hủy hoại tài sản
Tuy nhiên, trong trường hợp họ biết việc phá hủy ngôi nhà của ông Vươn là ngoài phạm vi cưỡng chế (thông tin từ các thông báo, từ người thuê…), biết việc chính quyền địa phương thuê họ phá dỡ căn nhà là sai trái nhưng vì vụ lợi, họ vẫn cố ý thực hiện, họ có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về tội Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản.
- Việc chính quyền xã được giao quản lý khu đầm hồ nhưng để một số cá nhân vào đánh bắt thủy hải sản trong đầm sẽ phải chịu trách nhiệm thế nào?
- Việc UBND xã được giao quản lý khu đầm hồ của hộ ông Vươn nhưng lại để một số người vào đánh bắt thủy hải sản, Chủ tịch UBND xã phải trực tiếp chịu trách nhiệm. Tùy từng trường hợp cụ thể, trách nhiệm của Chủ tịch UBND xã và những người có trách nhiệm liên quan được xem xét như sau.
Nếu người vào đánh bắt thủy hải sản được sự đồng ý của UBND xã, Chủ tịch UBND xã phải chịu trách nhiệm hình sự về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Nếu do thiếu trách nhiệm để người lạ vào đánh bắt thủy hải sản, Chủ tịch UBND xã có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Bên cạnh trách nhiệm hình sự, họ còn phải chịu trách nhiệm dân sự, bồi thường toàn bộ thiệt hại xảy ra cho gia đình bị hại.
Ngày 5/1/2012, khi hơn 100 cảnh sát, bộ đội cưỡng chế, thu hồi đất của gia đình ông Đoàn Văn Vươn, một số người đã gài mìn tự chế trong vườn, cầm súng hoa cải chống lại. Bốn cảnh sát và hai cán bộ huyện đội bị thương, trong số này có người đứng đầu ******* huyện Tiên Lãng.
Ngày 10/1, 4 bị can gồm: Đoàn Văn Quý (46 tuổi), Đoàn Văn Vươn (49 tuổi), Đoàn Văn Sịnh (55 tuổi) và Đoàn Văn Vệ (38 tuổi) bị khởi tố, bắt tạm giam về tội giết người. Phạm Thị Báu (tức Hiền, vợ ông Quý) và Nguyễn Thị Thương (vợ ông Vươn) bị khởi tố về tội chống người thi hành công vụ, song được tại ngoại và cho áp dụng biện pháp ngăn chặn là cấm đi khỏi nơi cư trú.

Anh Thư thực hiện​

http://vnexpress.net/gl/the-gioi/2012/02/nhat-lo-ngai-su-lon-manh-quan-su-cua-trung-quoc/

Nhật lo ngại sự lớn mạnh quân sự của Trung Quốc

Cơ quan nghiên cứu về an ninh, quốc phòng của Nhật vừa công bố bản Báo cáo về tình hình an ninh, quân sự Trung Quốc, trong đó đề xuất Nhật cần tăng cường hơn nữa mối quan hệ với Mỹ.

Tàu Hải giám Trung Quốc hoạt động trên vùng biển Hoa Đông. Ảnh: AFP
Bản báo cáo do Viện nghiên cứu nhà nước về quốc phòng, cơ quan nghiên cứu uy tín của Nhật, soạn thảo. Đây là lần thứ hai viện nghiên cứu ra bản báo cáo về tình hình an ninh, quân sự Trung Quốc.
Nhật Bản rất lo ngại trước quyết tâm trỗi dậy của Trung Quốc nhưng không thể chi nhiều cho nền quân sự của mình. Ông Masayuki Masuda, chuyên gia của viện nghiên cứu, người tham gia soạn thảo bản báo cáo, cho biết Nhật không thể đuổi kịp trong cuộc chạy đua vũ trang với Trung Quốc.
Chi tiêu cho quốc phòng của Trung Quốc được cho là gấp đôi, thậm chí gấp ba của Nhật. Dự kiến đến năm 2020, chi phí quốc phòng của Trung Quốc sẽ gấp 6 lần của Nhật.
Bản báo cáo đề xuất Nhật nên tập trung các nỗ lực vào lĩnh vực ngoại giao, thắt chặt mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Biển Hoa Đông, nơi Nhật và Trung Quốc có các tranh chấp chủ quyền đảo. Đồ họa: NOAA.
Việc Trung Quốc tham gia trong cuộc chiến chống cướp biển Somalia, Nhật không coi đó là mối đe dọa. Tuy nhiên, báo cáo nhấn mạnh đến việc Trung Quốc hoạt động rất tích cực ở khu vực Biển Đông và vùng biển Hoa Đông.
Channel News Asia dẫn lời ông Masayuki Masuda nói: "Quân đội và chính phủ Trung Quốc tuyên bố việc hợp tác tại những vùng biển ở xa không phải là mối đe dọa đối với quốc gia nào, nhưng khi tăng cường sức mạnh chiến đấu ở vùng biển trong khu vực thì nước này không hề giải thích gì. Chúng tôi muốn đánh giá trên cả hai khu vực. Chúng tôi muốn Trung Quốc giải thích về cả hai điểm này".
Báo cáo cũng đề cập đến sự cạnh tranh trong nội bộ Trung Quốc, giữa lực lượng Hải giám Trung Quốc và Cơ quan quản lý ngư nghiệp, điều này giải thích lý do của sự xuất hiện rất nhiều tàu Trung Quốc trong khu vực Biển Đông và biển Hoa Đông.
Ngoài ra, bản báo cáo của Nhật cho rằng Trung Quốc tăng cường tuần tra trên biển để cản trở việc thu thập thông tin của Mỹ tại vùng biển trong khu vực.
Khu vực Biển Đông và Hoa Đông được cho là có nguồn tài nguyên dồi dào và là tuyến đường biển quan trọng của thương mại thế giới. Trung Quốc cùng với một số nước Đông Nam Á có tranh chấp về chủ quyền tại một số đảo trên Biển Đông, và tranh chấp về các đảo trên biển Hoa Đông với Nhật và Hàn Quốc.

Vũ Hà​

http://vnexpress.net/gl/khoa-hoc/2012/02/dien-ninh-thuan-chong-duoc-dong-dat-9-do-richter/

Điện Ninh Thuận 'chống được động đất 9 độ Richter'

Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận được thiết kế chống động đất 9 độ Richter và cách biển đủ để tránh ảnh hưởng của sóng thần, đại diện nhà thầu Nga Rosatom khẳng định.
> Nga cam kết an toàn hạt nhân cho điện Ninh Thuận
> Việt Nam quyết tâm làm điện nguyên tử

Ông Sergey A. Boyarkin, Phó tổng giám đốc tập đoàn năng lượng nguyên tử Nga Rosatom, đơn vị trực tiếp tư vấn, xây dựng nói về tính an toàn và kinh tế của dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 trong cuộc họp với các phóng viên tại Hà Nội hôm qua.
Sau sự cố nhà máy Fukushima của Nhật, điện nguyên tử trở thành nỗi lo lắng của nhiều người về mức độ an toàn. Ông bình luận gì về việc Việt Nam quyết tâm xây nhà máy điện hạt nhân?
- Nhà máy Fukushima sử dụng lò phản ứng thuộc thế hệ 2, sử dụng nguyên lý an toàn chủ động, tức là hệ thống làm nguội lò phản ứng sử dụng nguồn năng lượng điện từ máy phát diezel trong trường hợp khẩn cấp. Vì vậy, khi mất điện, hệ thống làm mát khẩn cấp đã không hoạt động được dẫn đến sự cố mất nước, làm tăng nhiệt độ và áp suất vùng hoạt động lò phản ứng, gây ra cháy nổ. Công nghệ của Fukushima được thiết kế từ những năm 60, cách đây 50 năm, đã lạc hậu.
Chúng tôi sẽ xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận theo thiết kế mới thế hệ 3, có hệ thống cơ chế cô lập chất nóng chảy. Dù sự cố xảy ra ở mức độ biến đổi nào thì chất nóng chảy không vượt qua khỏi lò phản ứng phóng xạ. (Trong sự cố Fukushima, các thanh nhiên liệu không được làm mát đã nóng chảy và sau đó phát tán phóng xạ ra môi trường - PV).
Điện hạt nhân Ninh Thuận sẽ được đảm bảo an toàn nếu sử dụng công nghệ của Nga.
- Cơ sở nào để tin vào điều đó?
- Với công nghệ thế hệ 3 do Nga xây dựng, có sử dụng thiết bị hút phóng xạ vào bên trong và không cho ra ngoài, nên khi có bất kỳ sự cố,chất phóng xạ và chất xả thải phóng xạ được giữ và cô lập trong phạm vi nhà máy, không vượt qua nhà máy. Công nghệ này duy nhất nước Nga có, các nước khác không áp dụng, vì thiết bị đắt tiền nên các công ty cạnh tranh không sử dụng.
Nếu công nghệ này được áp dụng vào nhà máy Fukushima, sự cố phóng xạ lan rộng đáng tiếc vừa qua ở Nhật sẽ không xảy ra.
Cách đây không lâu, có công ty còn phê bình Nga áp dụng quá nhiều công nghệ an toàn, nhưng quan điểm chúng tôi là đắt những an toàn được đảm bảo 100% là điều quan trọng hơn cả.
Tiêu chuẩn về an toàn của Nga là cao nhất trên thế giới. Tổ máy của chúng tôi có nhiều hệ thống đảm bảo an toàn. Theo thiết kế của chúng tôi, các chương trình hệ thống nhà máy điện hạt nhân đảm bảo an toàn chủ động và thụ động. Trong trường hợp hệ thống an toàn chủ động không hoạt động các chức năng an toàn vẫn được bảo đảm bởi hệ thống an toàn thụ động.
- Ninh Thuận nằm gần vành đai núi lửa và có đứt gẫy địa chất. Ông đánh giá thế nào về mức độ phù hợp để Ninh Thuận trở thành địa điểm xây lò phản ứng hạt nhân?
- Quá trình khảo sát địa điểm tại Ninh Thuận vẫn đang thực hiện. Tôi nghĩ địa điểm xây nhà máy không có vấn đề gì.
Trên trái đất không có điểm nào hoàn toàn ổn định, hoàn toàn không có nguy cơ xảy ra động đất. Ninh Thuận cũng vậy. Tuy nhiên, dự án lò phản ứng của Nga được thiết kế để chống lại bất kỳ loại động đất nào.
Thời Liên Xô từng có nhà máy hạt nhân trải qua động đất cấp 10, đến nay vẫn cho hoạt động và cung cấp điện. Chúng tôi biết cách xây những nhà máy như thế.
- Vậy nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận sẽ chống được động đất cấp bao nhiêu, và sóng thần cao bao nhiêu?
- Theo khảo sát ban đầu, tại Ninh Thuận có thể xảy ra động đất lên đến 7,5 độ Richter, trong khi bản thiết kế, nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận có thể chịu được động đất cấp 9. Việt Nam hãy hoàn toàn yên tâm.
Chúng tôi đang khảo sát tìm địa điểm sao cho sóng thần không ảnh hưởng tới lò phản ứng. Địa điểm xây dựng nhà máy cách biển một chút, đủ khoảng cách để sóng thần không tác động xấu được.
Các dự án điện hạt nhân hiện đang và đã xây dựng theo đều thiết kế sao cho khi nhà máy ngập nước các cụm phát điện vẫn hoạt động bình thường. Mỗi tổ máy có 4 máy phát điện diesel phục vụ. Mỗi máy phát điện đứng riêng, trong một khoang kín và hoàn toàn độc lập.
Nhà máy Fukushima có 6 tổ máy hoạt động, trong đó có sự cố với 4 tổ máy đầu tiên. Còn tổ máy thứ 5 và 6 hoạt động bình thường do máy phát điện diesel cung cấp hai tổ máy đó vẫn hoạt động.
Sự cố như Fukushima không thể nào xảy ra tại các nhà máy điện hạt nhân hiện đại.
- Khí hậu nhiệt đới ở Việt Nam có tác động như thế nào đến các lò phản ứng mà Nga sẽ thiết kế?
- Nga cũng là nước có kinh nghiệm trong việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân ở các vùng khí hậu khác nhau, trong đó có khu vực khí hậu nhiệt đới. Chúng tôi từng đưa vận hành 2 tổ máy Thiên Vân, Trung Quốc với điều kiện khí hậu gần giống Ninh Thuận, tổ máy này đi vào vận hành bình thường. Hai tổ máy khác ở Ấn Độ cũng đang chuẩn bị đi vào vận hành, đều do Nga xây dựng ở vùng khí hậu nhiệt đới.
Khi bắt đầu thiết kế một nhà máy nào đó, chúng tôi đã tính đến yêu tố khí hậu và sử dụng vật liệu không rỉ. Ở Trung Quốc, chúng tôi đã dùng vật liệu là titan. Tôi khẳng định, không nước nào, kể cả các nước châu Âu và Mỹ có kinh nghiệm nhiều như Nga. .
- Chi phí xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận là bao nhiêu?
- Ở Nga, 2.700 USD cho 1kW công suất ở một tổ máy. Ở Việt Nam sẽ đắt hơn khoảng 10%, do phát sinh thêm chi phí. Chúng tôi đang nghiên cứu về vấn đề chi phí và chắc chắn sẽ không quá 3.000 USD/kW. Giá này hoàn toàn có thể cạnh tranh với nhà cung cấp khác.
Nếu với mức giá 3.000 USD thì tổng giá trị hai tổ máy là không quá 6 tỷ USD. Giữa Việt Nam và Nga đã có hiệp định cho mục đích xây dựng nhà máy điện hạt nhân tổng giá trị tối đa là 10 tỷ USD, nhưng không có nghĩa là dùng hết 10 tỷ. Số tiền còn lại dành cho xây dựng hạ tầng và công việc liên quan, xây dựng Trung tâm Khoa học công nghệ hạt nhân ở Việt Nam.
- Dự án có thể khởi công vào năm 2014 như tiến độ dự kiến ban đầu không?
- Các bước đi của dự án hạt nhân Ninh Thuận đang đi đúng tốc độ và vẫn sẽ khởi công như kế hoạch. Có điều mỗi giai đoạn xây dựng, cần có thời gian để nghiệm thu, thời gian này tương đối dài, và do cơ quan độc lập tiến hành.
Theo kế hoạch, năm 2018, nhà máy điện Ninh Thuận hoàn thiện công việc xây dựng. Trước khi đưa nhiên liệu vào lò cần 1 năm để nghiệm thu. Còn với nước có cơ quan giám sát lâu năm thì quá trình nghiệm thu có thể chỉ kéo dài trong 1-2 tháng.
Hiện các cán bộ của Việt Nam đang học tập tại Nga về điện hạt nhân, để sau này tham gia vận hành nhà máy. Chúng tôi cố gắng đến năm 2018 sẽ đào tạo đủ nguồn nhân lực làm điện hạt nhân.

Hương Thu​

​

Ý kiến bạn đọc ( 6 )



An toàn hạt nhân là trên hết

Công nghệ của Nga thì phải xem xét kỹ.Công nghệ các nước G7 cũng an toàn sao không xài.Có ai còn nhớ thảm họa Checnobun ở Liên Xô cũ không?.

Thanh Cuong | 1 ngày trước

Chưa có gì là tuyệt đối hết

Nói thế thôi, chưa có động đất chưa biết được, quả thật tôi thấy không an toàn

Thanh Hồ | 1 ngày trước

Nếu động đất xảy ra

Xin hỏi ông Boyarkin, khi động đất 7.5 độ Richer, chuyện gì xảy ra với Ninh Thuận: như sóng thần chẳng hạn. Chống được động đất, nhưng có thể chông được một loạt các thảm hoạ xảy ra cùng một lúc như thế không?

Phạm Xuân Hào | 1 ngày trước

Nói hay

Mấy ngày qua đọc tin về điện nguyên tử do Nga làm ,,,ttoanf thấy các bác Nga nói hay ...nào là an tòn nào là có khả năng .v.v.v Bên bán chẳng lẽ nói không hay ?

Lan Dung | 1 ngày trước

Sự cố ngoài ý muốn

Có các sự cố ngoài sức tưởng tượng thì sao : - Vệ tinh rơi đúng nhà máy - Vật thể lạ rơi vào - Chiến tranh

Hoáng Nam | 1 ngày trước

An toan la ban

Động đất có xác suất xảy ra rất thấp gần như không đáng kể. Hãy dành sự quan tâm nhiều hơn nhưng sai sót do con người.

Hoàng Minh Vương | 1 ngày trước

http://www.tienphong.vn/Quoc-Te/566241/My-tim-cach-tang-hien-dien-quan-su-o-Philippines-tpp.html

Mỹ tìm cách tăng hiện diện quân sự ở Philippines
> Mỹ - Philippines tập trận hải quân
TP - Mỹ đang tìm cách vào sâu hơn các cảng và sân bay của Philippines để tiếp tế cho máy bay, chiến hạm, trong bối cảnh căng thẳng với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông.

Tàu chiến Mỹ trên đường tới vùng biển Philippines. Ảnh: Maritime Security Asia.

Tuy nhiên, theo một số nguồn tin quân sự và ngoại giao, Mỹ không tìm cách mở lại các căn cứ quân sự ở Philippines. Tháng trước, một số quan chức ngoại giao và quân sự cao cấp của Philippines gặp gỡ đồng nhiệm ở Washington để bàn cách tăng cường số lượng và tần suất các cuộc tập luyện, đào tạo chung, chuyến thăm bằng tàu, máy bay…
“Những cuộc nói chuyện của chúng tôi tập trung vào hợp tác quân sự và phi quân sự, như đối phó thảm họa, trợ giúp nhân đạo, chống khủng bố, không phổ biến vũ khí. Không có cuộc bàn bạc nào về các căn cứ quân sự mới của Mỹ”, một quan chức ngoại giao nói.
Những hoạt động này sẽ cho phép quân đội Mỹ tiếp cận sâu hơn vào Philippines, mở rộng sự hiện diện không chỉ ở các cơ sở quân sự địa phương và khu vực đào tạo mà vào tận trung tâm tỉnh Cebu hay đảo Batanes gần Đài Loan (Trung Quốc).
Các máy bay và chiến hạm của Mỹ đang tìm cách để được tiếp tế, tái nạp nhiên liệu và sửa chữa, chứ không chỉ thăm thiện chí hoặc tham gia đào tạo, tập luyện. Vấn đề này có thể được nêu ra trong chuyến thăm Manila từ ngày 10-2 (giờ Mỹ) của Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Andrew Shapiro.
Bên cạnh hoạt động đào tạo và tập luyện, hai nước đã thảo luận vấn đề Mỹ hỗ trợ quân sự Phillipines, trong đó có trợ giúp thiết bị và dữ liệu để tăng cường nhận thức về lãnh thổ ở khu vực Biển Đông.
Một tàu chiến lớp Hamilton thứ hai của Mỹ sẽ được chuyển giao cho Hải quân Philippines trong năm nay. Việc chuyển giao chiến hạm thứ ba cũng đã được bàn thảo. Một số nguồn tin quân sự nói rằng Manila đang cân nhắc thuê thêm tàu tuần tra biển loại mới, tàu hỗ trợ, hải vận, máy bay chiến đấu cỡ lớn dùng trong huấn luyện…
Tháng trước, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltair Gazmin nói rằng Manila đang xem xét đề xuất của Mỹ nhằm triển khai máy bay do thám P3C-Orion để theo dõi các hoạt động trên Biển Đông.
Vấn đề căng thẳng trong khu vực và kế hoạch mở rộng hoạt động quân sự của Mỹ ở châu Á - Thái Bình Dương có thể sẽ được đề cập trong các cuộc nói chuyện khi Phó ************* Trung Quốc Tập Cận Bình thăm Washington vào tuần tới.
Trung Quốc đã bày tỏ mối e ngại về việc tăng cường quân sự của chính quyền Obama trong khu vực vào thời điểm Bắc Kinh cũng đang mở rộng tầm ảnh hưởng quân sự.
Một quan chức ngoại giao của Philippines nói rằng sự hiện diện ngày càng tăng của Washington được hậu thuẫn bởi Hiệp định các lực lượng viếng thăm năm 1998 và Hiệp định hỗ trợ hậu cần song phương năm 2002.

Gia Tùng tổng hợp​

http://cafef.vn/20120211124339491CA32/the-gioi-can-nuoc-my-1.chn

Thế giới cần nước Mỹ (1)

Ảnh:WSJ​

Sự tồn tại của nước Mỹ trước tiên giúp đảm bảo cho trật tự của thị trường và thương mại tự do – nhiệm vụ mà không một nước nào trên thế giới có đủ khả năng đảm đương.
Nhiều nhà học giả ngoại giao cho rằng dân chủ và thị trường tự do luôn tồn tại mà không cần đến sự thống trị của nước Mỹ. Bình luận gia Robert Kagan cho rằng điều đó quá khó trở thành sự thật.

Lịch sử cho thấy rằng trật tự của các nước trên thế giới luôn thay đổi. Vị thế của một nước có thể lên hay xuống và kể cả những thể chế, niềm tin và quy tắc thông thường, hệ thống kinh tế đi kèm với nó cũng biến chuyển theo.

Sự sụp đổ của đế chế La Mã kéo theo sự suy tàn không chỉ của chế độ trị vì La Mã mà còn cả chính phủ La Mã và hệ thống luật pháp kinh tế được áp dụng trải rộng từ Bắc Âu đến Bắc Phi. Văn hóa, nghệ thuật và thậm chí cả thành tựu khoa học công nghệ tụt hậu lại nhiều thế kỷ.

Lịch sử hiện đại đi theo con đường đúng như vậy. Sau chiến tranh Napoleong đầu thế kỷ 18, người Anh nắm kiểm soát vùng biển và cân bằng lại sức mạnh trên lục địa châu Âu, mang đến ổn định và an ninh ở mức độ nhất định. Sự thịnh vượng tăng lên, tự do cá nhân cải thiện và thế giới dường như tiến gần hơn đến với nhau thông qua các cuộc cách mạng trong thương mại và truyền thông.

Khi Chiến tranh Thế giới thứ Nhất nổ ra, kỷ nguyên hòa bình và tự do của nền văn minh châu Âu biến thành kỷ nguyên chuyên quyền và thảm họa kinh tế. Chế độ dân chủ và tự do từng hứa hẹn sẽ lan rộng nay chững lại và rồi đảo ngược. Sự sụp đổ của thế thống trị của người Anh và người châu Âu trong thế kỷ 20 không mang đến thời kỳ đen tối nhưng tạo ra cuộc xung đột mang tính phá hủy lớn.

Vậy nếu thế thống trị của nước Mỹ một ngày nào đó cũng đến hồi chấm dứt, mọi chuyện sẽ ra sao? Hậu quả có tồi tệ đến vậy không? Nhiều chuyên gia nghiên cứu về nước Mỹ, chính trị gia, nhà hoạch định chính sách đón nhận dự báo về khả năng trên một cách rất bình thản.

Nhìn chung người ta cảm nhận rằng sự kết thúc của thế thống trị mà nước Mỹ đang nắm giữ, nếu nó có đến, không có nghĩa nước Mỹ mất đi vị thế hiện tại đối với quốc tế, quan điểm tự do rộng khắp và sự thịnh vượng ít nước có được (ngay cả trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế hiện nay) và các cuộc chiến tranh giữa cường quốc chấm dứt.

Sức mạnh của nước Mỹ có thể giảm đi, nhà nghiên cứu chính trị G. John Ikenberry khẳng định như vậy, thế nhưng yếu tố căn bản làm nên vị thế của nước Mỹ vẫn tồn tại và phát triển. Nhà bình luận Fareed Zakaria khẳng định ngay cả khi thế cân bằng trở nên bất lợi với Mỹ, cường quốc mới nổi như Trung Quốc cũng sẽ vẫn chỉ tiếp tục tồn tại trong khuôn khổ hệ thống hiện tại. Nhiều nghị sỹ Đảng Dân chủ tại Mỹ vốn đặt niềm tin vào luật lệ và các tổ chức quốc tế không tin rằng thế giới hậu Mỹ sẽ khác quá nhiều so với thế giới của người Mỹ.

Nếu ai đó khẳng định kịch bản trên khó thành sự thật, họ phải thay đổi quan điểm. Trật tự thế giới hiện đại được định hình bởi sức mạnh của nước Mỹ và phản ánh về quyền lợi cũng như lựa chọn ưu tiên của người Mỹ.

Nếu cán cân quyền lực thế giới chuyển hướng sang một hoặc một nhóm nước khác, trật tự thế giới sẽ thay đổi để phù hợp với quyền lợi và lợi ích của người Mỹ. Chúng ta không thể chắc chắn rằng tất cả quyền lực trong thế giới hậu Mỹ sẽ chấp thuận lợi ích của trật tự thế giới hiện đại hoặc có đủ khả năng để duy trì nó, ngay cả nếu họ muốn thế.

Nhiều người trong chúng ta mặc nhiên thừa nhận thế giới như nó vốn có hiện nay. Thế nhưng chắc chắn mọi chuyện sẽ rất khác nếu không có nước Mỹ đứng đầu. Chuyên gia Robert Kagan nói chuyện với người đứng đầu tại thành phố Washington về cuốn sách mới của ông có tên “The World America Made” tạm dịch “Thế giới do nước Mỹ tạo ra” và việc liệu nước Mỹ có tránh được sự đi xuống.

Hãy nói đến vấn đề dân chủ. Đã nhiều thập kỷ qua, cán cân quyền lực trên thế giới đã ủng hộ cho chính phủ dân chủ. Nếu Trung Quốc và Nga mạnh lên trong tương lai, chính trường thế giới sẽ khác. Sự cân bằng trong một thế giới mới, đa cực sẽ có lợi cho dân chủ hơn nếu một số nước dân chủ mới nổi bao gồm Braxin, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ và Nam Phi bù đắp được sự thiếu hụt của nước Mỹ. Tất nhiên chẳng nước nào trên đây có mong muốn hoặc thậm chí đủ khả năng để làm được việc đó.

Vậy trật tự kinh tế của thị trường và thương mại tự do thì sao? Người ta khẳng định Trung Quốc và một số cường quốc mới nổi khác đã hưởng lợi quá nhiều từ hệ thống hiện tại sẽ không muốn thay đổi nó. Họ sẽ không dại gì làm thịt “con ngỗng đẻ trứng vàng”.

Trong bài phát biểu toàn liên bang mới đây, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nói đến vấn đề liệu có thực nước Mỹ đang đi xuống. Ông tuyên bố: “Nước Mỹ đang trở lại. Bất kỳ ai nói với bạn rằng nước Mỹ đang suy tàn hoặc tầm ảnh hưởng của nước Mỹ đã yếu đi, thực ra chẳng hiểu họ đang nói về cái gì. Nước Mỹ vẫn giữ vị thế không thể thiếu trong các vấn đề quốc tế và chừng nào tôi còn là Tổng thống, tôi sẽ vẫn đảm bảo được điều đó.”

Ông Kagan lý giải: “ Chẳng Tổng thống Mỹ nào muốn nói trước về sự đi xuống của nước Mỹ và thật tốt khi thấy Tổng thống Mỹ bác bỏ ý kiến cho rằng nước Mỹ của ông được xây dựng trên quan điểm tầm ảnh hưởng của nước Mỹ giảm sút.”

Thật không may, có thể họ không thể tự cứu lấy chính mình. Sự tạo ra và tồn tại của trật tự kinh tế tự do cho đến nay phụ thuộc vào cường quốc sẵn sàng và có khả năng hỗ trợ cho thương mại, thị trường tự do, thường bằng sức mạnh của hải quân. Vậy nếu một nước Mỹ đang suy tàn không thể nắm được thế thống trị đối với một số vùng lãnh hải, nước nào dám đứng ra đảm nhận trọng trách và gánh nặng tài chính của nhiệm vụ trên? Dường như chẳng có nước nào.

Nếu một ai đó làm được, liệu nó có dẫn đến căng thẳng tăng cao hơn? Trung Quốc và Ấn Độ đang xây dựng lực lượng hải quân hùng mạnh hơn nhưng kết cục sự chạy đua chỉ ngày một lớn dần chứ không phải an ninh được đảm bảo hơn.

Người Trung Quốc có thực sự đánh giá cao hệ thống kinh tế cởi mở hay không? Kinh tế Trung Quốc có thể sớm trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới, thế nhưng còn lâu mới thành nền kinh tế giàu có nhất. Quy mô kinh tế Trung Quốc có được nhờ một cộng đồng dân số lớn nhất thế giới thế nhưng nếu tính bình quân đầu người, Trung Quốc vẫn còn rất nghèo.

GDP bình quân đầu người tại Mỹ, Đức và Nhật hiện khoảng trên 40 nghìn USD, Trung Quốc hơn 4 nghìn USD một chút, chỉ tương đương với Angola, Algeria…Ngay cả nếu dự báo lạc quan nhất thành sự thật, GDP bình quân đầu người của Trung Quốc vào năm 2030 cũng chỉ bằng một nửa của Mỹ hiện nay và tương đương với Slovenia hay Hy Lạp bây giờ.

Còn tiếp…

Ngọc Diệp​

Theo TTVN/WSJ, Economist​

Bác talatoi chiều tối hôm nay đi mua đồ cho bồ, để chào đón ngày lễ tình nhân rồi ptkh ạ.
Tôi biết cái tay talata này ga lăng lắm.
Hắn có cả đống bạn gái.
Vợ talata đã có lần đi đánh ghen đấy. Nhưng phải nói là vợ hắn rất mê hắn.

http://cafef.vn/2012021102194931CA34/nguon-goc-loi-nhuan-2011-va-an-so-2012.chn

Nguồn gốc lợi nhuận 2011 và ẩn số 2012











Bất chấp sự khó khăn chung của nền kinh tế và lợi nhuận doanh nghiệp sụt giảm mạnh, nhiều ngân hàng vẫn đạt được lợi nhuận rất cao. Tuy nhiên tiềm ẩn những yếu tố không bền vững.
Chênh lệch lãi suất huy động và cho vay tạo nên kỳ tích lợi nhuận


Với phần lớn các ngân hàng thương mại Việt Nam, hoạt động tín dụng vẫn chiếm một tỷ trọng lớn. Do vậy, lợi nhuận ngân hàng chủ yếu phụ thuộc vào tăng trưởng tín dụng, tỷ lệ lãi biên ròng (NIM - net interest margin) và tỷ lệ nợ xấu.


Năm 2011, lạm phát tăng mạnh buộc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phải thắt chặt tín dụng khiến lãi suất tăng vọt. Có thời điểm lãi suất cho vay lên tới trên 25%, còn lãi suất huy động lên 20%. Hầu hết các ngân hàng buộc phải lách trần lãi suất huy động 14% để huy động vốn. Tuy nhiên, dù khó khăn trong huy động vốn và bị giới hạn bởi trần tăng trưởng tín dụng nhưng lợi nhuận các ngân hàng vẫn tăng mạnh do chênh lệch lãi suất cho vay và huy động lớn.


Thực vậy, theo báo cáo tài chính riêng lẻ của Ngân hàng Công thương (CTG) lợi nhuận sau thuế của ngân hàng này năm 2011 đạt 5.784 tỉ đồng, tăng tới 77,64% so với năm 2010. Doanh thu từ hoạt động tín dụng đạt 55.501 tỉ đồng, tăng 74% so với năm 2010, trong khi đó tăng trưởng cho vay khách hàng của CTG trong năm 2011 chỉ khoảng 24,44%.


Ngoài CTG, ngân hàng đạt được sự tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng khác là Eximbank (EIB). Theo báo cáo tài chính riêng lẻ, lợi nhuận sau thuế của EIB đạt 3.051 tỉ đồng, tăng 68,66%, trong khi tăng trưởng cho vay khách hàng chưa đến 20%. Ngoài hai ngân hàng trên thì các ngân hàng đang niêm yết khác như Ngân hàng Á Châu (ACB), Ngân hàng Sài Gòn - Hà Nội (SHB) đã có doanh thu và lợi nhuận sau thuế tăng khá mạnh.


Để xác định nguồn gốc lợi nhuận, có lẽ phải xem xét tỷ lệ lãi biên ròng (NIM) của các ngân hàng. Kết quả tính toán cho thấy NIM của CTG năm 2011 lên tới 5,03%, cao nhất trong số các ngân hàng. Sacombank (STB) có NIM đứng thứ hai với mức 4,48%. Trung bình tám ngân hàng đang niêm yết có hệ số NIM lên tới 4,18%, cao hơn khá nhiều so với mức 3,64% năm 2009 và 3,37% năm 2010. Như vậy, rõ ràng hệ số NIM cao hơn là yếu tố chính làm cho lợi nhuận của các ngân hàng tăng.


Tuy nhiên, cũng cần lưu ý lợi nhuận tăng không đồng nghĩa với việc ngân hàng hoạt động hiệu quả hơn. Để xét hiệu quả hoạt động của ngân hàng nên xem suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu (ROE) của các ngân hàng. Trong số tám ngân hàng niêm yết công bố báo cáo tài chính thì chỉ có ba ngân hàng ACB, CTG và EIB có ROE tăng so với năm trước, còn lại đều sụt giảm.
Nguyên nhân, một phần do các ngân hàng này mới tăng vốn nhưng lợi nhuận tăng chưa tương ứng. Ngoài ra, ROE sụt giảm còn do lợi nhuận từ các hoạt động kinh doanh phi tín dụng giảm và phải trích lập dự phòng cao hơn. Cá biệt, Ngân hàng TMCP Nhà Hà Nội (HBB) bị lỗ hơn 40 tỉ đồng trong quí 4 do lỗ từ hoạt động kinh doanh ngoại hối.


Ẩn số nợ xấu quyết định lợi nhuận 2012


Kết quả tính toán cho thấy ROE trung bình (trọng số) của tám ngân hàng niêm yết đạt 19,68%, cao hơn khá nhiều so với mức 15,24% của toàn thị trường. Trong đó, ROE của các ngân hàng như ACB, CTG và EIB cao hơn 20%. Đây là một kết quả ấn tượng. Tuy nhiên, liệu mức lợi nhuận này đã phản ánh thực chất lợi nhuận của ngân hàng hay chưa thì cần phải xem nợ xấu của các ngân hàng.


Nợ xấu của các ngân hàng vẫn là một ẩn số. Con số chính thức của toàn hệ thống được công bố năm 2011 chỉ là 3,39%. So với thông lệ quốc tế, đây là mức khá an toàn khi vẫn ở dưới ngưỡng 5% và cũng thấp hơn nhiều so với nợ xấu của ngân hàng nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, tại hội nghị ngành ngân hàng cuối tháng 12-2011, ông Trần Minh Tuấn - Phó thống đốc NHNN - thừa nhận con số trên phản ánh chưa đúng thực chất rủi ro tín dụng của các ngân hàng do tiêu chuẩn phân loại nợ hiện nay còn bất cập và các tổ chức tín dụng thường không phân loại đúng theo quy định. Bên cạnh đó, một thực tế là tình trạng “đảo nợ” làm đẹp báo cáo tài chính của các ngân hàng cũng xảy ra phổ biến.


Theo ước tính của nhiều chuyên gia, nợ xấu của các ngân hàng có thể lên tới 7-8%, thậm chí trên 10%. Như vây, nếu trích đủ, trích đúng thì có thể lợi nhuận của các ngân hàng sẽ giảm mạnh so với những con số hiện nay.


Báo cáo tài chính năm 2011 của một số ngân hàng cũng cho thấy một nghịch lý đang tồn tại là dù nợ xấu của ngân hàng tăng nhưng trích lập dự phòng lại không tăng tương ứng, thậm chí còn giảm so với năm trước.


Chẳng hạn, khoản trích lập dự phòng rủi ro tín dụng của EIB năm 2011 chỉ là 270 tỉ đồng, tăng chưa đến 2% so với năm trước. Tương tự của ACB là 280 tỉ đồng, tăng khoảng 23%, trong khi đó nợ xấu (nợ nhóm 3, nhóm 4 và nhóm 5) của ACB lại tăng gấp ba lần lên 837 tỉ đồng. SHB chỉ trích lập dự phòng rủi tín dụng 101 tỉ đồng, thấp hơn mức 150 tỉ đồng của năm 2010, trong khi đó nợ xấu lại tăng gần gấp đôi. Xem báo cáo tài chính của các ngân hàng khác (trừ VCB và CTG) cũng cho thấy hiện tượng tương tự.


Năm 2012, NHNN tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ theo hướng thắt chặt với mục tiêu tăng trưởng tín dụng dự kiến 15-17%. Lãi suất trung bình dự kiến vẫn sẽ ở mức cao. Như vậy, ngân hàng vẫn có thể được hưởng một tỷ lệ lãi biên cao. Tuy nhiên, chìa khóa lợi nhuận của ngân hàng là có kiểm soát được nợ xấu hay không.


Thuyết minh báo cáo tài chính của các ngân hàng cho thấy nợ nhóm 2 đang có chiều hướng tăng mạnh. Nguy cơ nợ nhóm 2 phải chuyển lên các nhóm cao hơn là rất lớn khi khách hàng chậm trả nợ hoặc phá sản. Lúc đó khoản trích lập dự phòng cụ thể rủi ro cho vay khách hàng sẽ tăng lên.

Theo Hồ Bá Tình
TBKTSG​

Em chào bác @caominhhuy ạ .
Anh ăn tết vui ko , công việc vẫn thuận lợi ạ ? [};-

Chào ptkh. Tết xong vẫn chơi dài, không như talata. Talata mới nhận được một hợp đồng lớn. Hôm trước khao anh em rất to. [r2)]
Đọc nóng trong ngày biết ptkh có mẹ ở Hưng Yên. Ptkh đã về đấy nhiều lần chưa ?
Lâu không thấy Đà Lạt vào pic nóng ha ?