Thành kính tiếc thương Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Thiên tài quân sự lớn nhất thế kỷ 20

tôi đang xem lại phim tài liệu 3 tập nói về ĐẠI TƯỚNG

Khi bác hồ mất mình chưa có trên đời nên k biết j. Còn nay đại tướng mất tự nhiên mình lại khóc.đây là lần đầu tiên mình khóc khi một vị lãnh đạo mất, có khi đây cũng là lần cuối nhiều người khóc,tiếc thương về . Một người lãnh đạo cấp cao mất.

Kỷ niệm một lần gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Câu chuyện nhỏ này đã xảy ra cách đây 15 năm nhưng luôn khiến PGS.TS Phạm Xanh nhớ mãi.

Cuốn sách về Đại tướng Võ Nguyên Giáp mang tên “Ở với người, ở với đời" của nhà xuất bản Thời đại tập hợp 20 bài viết của các tác giả là các tướng lĩnh, nhà sử học, nhà văn, nhà báo, nhà nghiên cứu… trong và ngoài nước. Xin trích đăng bài viết "Một kỷ niệm không thể nào quên" của nhà sử học Phạm Xanh trong cuốn sách này.


Thực hiện Nghị quyết số 06-NGTW ngày 23/10/1993 của Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam về kỷ niệm những ngày lịch sử lớn trong hai năm 1994 - 1995, Tỉnh ủy Cao Bằng phối hợp với Viện Nghiên cứu chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học - thực tiễn: “Bác Hồ với nhân dân các dân tộc Cao Bằng, nhân dân các dân tộc Cao Bằng với Bác Hồ” tại Cao Bằng. Tôi nhận được giấy mời viết bài cho hội thảo, sẽ được tổ chức tại thị xã Cao Bằng vào giữa tháng 12 năm 199, dịp kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam.
Tôi dốc hết tâm sức trong một tuần cho luận bài tham luận với tựa đề “Cao Bằng trong tầm nhìn chiến lược Hồ Chí Minh”.
Hội thảo được tổ chức trang trọng trong hai ngày 14 và 15/12/1994 tại hội trường Tỉnh ủy Cao Bằng với sự tham dự của nhiều nhà nghiên cứu lịch sử từ các trung tâm nghiên cứu lớn như Viện Nghiên cứu chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, Viện Lịch sử quân sự, Khoa Lịch sử (trường ĐH Tổng hợp Hà Nội), Khoa Sử (trường ĐH Sư phạm Hà Nội). Các vị tướng lĩnh, các vị lão thành cách mạng - những người đã làm nên lịch sử thời đó và các nhà nghiên cứu lịch sử địa phương Cao Bằng. Hội thảo nhiệt liệt chào mừng sự hiện diện của Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng phu nhân - Giáo sư Sử học Đặng Bích Hà, Giáo sư Đặng Xuân Kỳ, Viện trưởng Viện Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng chí Nông Hồng Thái - Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng.





Nhà sử học Phạm Xanh. Sau “Lời chào mừng” của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng, “Báo cáo đề dẫn” hội thảo của Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, cả hội trường xúc động lắng nghe Đại tướng Võ Nguyên Giáp với tư cách một nhân chứng lịch sử. Hơn thế nữa, ông là một người làm nên lịch sử trong thời kỳ đầy biến động và chuyển biến mau lẹ của đất nước và thế giới, về việc chuẩn bị về nước, về những quyết định sáng suốt của Bác Hồ, về tình cảm nồng ấm của bà con Pác Bó với Bác và cả những vấn đề cụ thể như nơi nằm của Bác trong hang…
Chắc chắn, những người tham dự hội thảo không thể nào quên chất giọng Quảng Bình ấm áp, trí nhớ tuyệt vời của Đại tướng. Trong cuốn sổ ghi chép của tôi hồi đó còn lưu giữ những dòng về bài nói của Đại tướng.
Ở một trang, tôi ghi được: “Chúng tôi trở về Cao Bằng, ở bên Bác. Có những đêm ngồi lại quanh bếp lửa nói chuyện, bàn vấn đề chuẩn bị võ trang khởi nghĩa, chúng tôi mấy người nói: “Bây giờ thiếu súng, làm sao đây?” Bác rất bình tĩnh nói: “Không lo đâu, có dân thì có tất cả, người trước, súng sau”. Một câu ngắn gọn, nhưng chứa đựng cả một vấn đề lý luận, nó khác với lý luận chính quyền trên miệng súng…”.
Ở một chỗ khác, tôi ghi được lời của Đại tướng như tâm sự của một người đồng nghiệp, như lời nhắc nhở chân tình về nghề nghiệp với các nhà sử học, các nhà bảo tàng học: “Tôi muốn nói một vài điểm về vấn đề cụ thể thuộc thực tế lịch sử. Như cái giường Bác nằm chẳng hạn, cần sửa lại cho đúng với thực tế lịch sử. Bởi vì, lịch sử là lịch sử, khoa học là khoa học, phải khách quan. Sự kiện lịch sử chỉ diễn ra một lần và nó tồn tại khách quan, mãi mãi, còn viết lịch sử thì viết đi viết lại, viết nhiều lần khi nào đúng mới thôi”.
Bài nói của Đại tướng khá dài. Kết thúc bài nói, Đại tướng, một trong những “người khai quốc” còn lại bày tỏ lòng mong muốn cháy bỏng đối với Cao Bằng. Tôi còn nhớ, trước khi nói những lời sau đây, đôi mắt Đại tướng lướt nhanh khắp hội trường, rồi dừng lại ở Bí thư Tỉnh ủy Nông Hồng Thái như muốn qua ông truyền đến với đồng bào các dân tộc tỉnh Cao Bằng: “Cao Bằng đã là ngôi sao sáng trong cách mạng giải phóng dân tộc thì mong rằng đồng bào Cao Bằng vận dụng tinh thần và tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, với tính năng động sáng tạo của nhân dân các dân tộc, kể cả ở những nơi rẻo cao, để làm sao trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng đất nước, làm cho dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng văn minh, Cao Bằng cũng trở thành một trong những…”. Đại tướng nói mấy tiếng dân tộc. Cả hội trường ồ lên, râm ran những tràng vỗ tay tán thưởng, khoái chí, còn tôi không hiểu Đại tướng nói gì. Tôi quay sang hỏi ông Nông Hải Pín, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, vốn là sinh viên Khoa Sử, ĐH Tổng Hợp, Hà Nội. Anh giảng giải cho tôi nghe bốn chữ mà Đại tướng vừa nói là “đao đí rủng lai”, tiếng Tày - Nùng, có nghĩa là “ngôi sao sáng”. Một liên tưởng, một hình dung đã diễn ra trong đầu tôi. Có lẽ, hơn nửa thế kỷ trước, một chàng trai mới ngoài 30 tuổi, người Kinh, trắng trẻo, đẹp trai đã sử dụng thành công ngôn ngữ đó như một phương tiện hữu hiệu để hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ Bác giao. Từ đó rút ra một bài học là muốn hoàn thành xuất sắc công tác trong đồng bào dân tộc, trước hết phải thông thạo tiếng nói của đồng bào, mới có thể nắm bắt được tâm tư, tình cảm của họ để từ đó đề ra những quyết sách đúng đắn.


Đại tướng Võ Nguyên Giáp thị sát thị xã Cao Bằng vừa được giải phóng (1950). Đến lượt mình, tôi trình bày bản tham luận một cách rõ ràng, khúc chiết và kết thúc bằng những câu ngắn gọn:
“Cao Bằng với
Ba mặt Tam giang trôi cuồn cuộn

Bốn bề Tứ trụ đứng chon von”
Đã trở thành điểm dừng chân đầu tiên khi Nguyễn Ái Quốc về nước sau 30 năm hoạt động ở nơi góc bể chân trời. Từ đó mà đến tháng 6/1945 ta có Khu Giải phóng quân gồm 6 tỉnh (Cao - Bắc - Lạng, Hà – Tuyên - Thái) để đến tháng 8/1945 ta được cả nước Việt nam từ Mục Quan đến mũi Cà Mau, được tất cả những điều đó thực sự bắt đầu từ lúc chọn đúng đột phá khẩu - Cao Bằng”.
Cả hội trường vỗ tay hồi lâu. Tôi nhìn về phía những nhân chứng lịch sử. Đại tướng cùng phu nhân vỗ tay và cười rất phấn khởi. Với Đại tướng không chỉ đơn giản là trong bài tham luận có nhắc tên ông mà lúc đó mang bí danh là Dương Hoài Nam cùng với Lâm Bá Kiệt (tức Phạm Văn Đồng), đang trên đường đến Diên An học tập, nhận chỉ thị của Bác, quay lại chuẩn bị về nước, mà chắc chắn tham luận của tôi gợi mở những điều mới mẻ trên phương diện khoa học.
Kết thúc tham luận cùng là lúc giải lao phiên buổi sáng ngày 14/12. Những người tham dự Hội thảo chụp ảnh lưu niệm với Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Tôi đứng ở hàng thứ ba, hàng cuối cùng, bởi lẽ lúc đó tôi đã 51 tuổi, không còn trẻ nữa, nhưng so với “ông Bành vẫn còn trẻ con”.
Tưởng rằng thế là xong, nhưng bỗng đâu ra một bất ngờ lớn đến với tôi. Đại tướng Võ Nguyên Giáp cho gọi tôi đến chụp ảnh chung với ông và nói to trước sự ngỡ ngàng của đông đảo những người tham dự hội thảo: “Xin được chụp ảnh với nhà khoa học Phạm Xanh có bài tham luận hay tại Hội thảo hoa học - thực tiễn Cao Bằng”. Tôi hiểu đó là lời nói lịch sự của một người lịch thiệp, nhưng thực ra đó là một vinh dự lớn, một phần thưởng vô giá của Đại tướng giành cho tôi, những người hậu thế, người đi khôi phục quá khứ. Các phóng viên hướng mảy ảnh vào Đại tướng và tôi, đứng bên tay phải Đại tướng, ghi lại khoảnh khắc lịch sử đó (đối với tôi).
Khi về Hà Nội, anh Nghiệp, phóng viên nhiếp ảnh của Tạp chí “Lịch sử Quân sự” cho tôi một bộ ảnh về hội thảo Cao Bằng, trong đó có bức hình ghi lại khoảnh khắc có một không hai trong cuộc đời tôi chụp riêng với Đại tướng. Đó là một bức ảnh đẹp, theo đúng nghĩa đen của từ đó. Cả hai, Đại tướng Võ Nguyên Giáp 83 tuổi, thế hệ cha bác, tôi 51 tuổi, thế hệ con cháu, đều tươi vui.
Tôi rất hài lòng và biết ơn anh Nghiệp đã chụp được khoảnh khắc đó và tặng tôi để tôi lưu giữ như một vật quý báu trong cuộc đời của mình. Đến tháng 8 này, Đại tướng sẽ tròn 100 tuổi. Tôi rất vui mừng được là đồng hương cùng Đại tướng. Nhân dịp về thăm quê, tôi rất vinh dự khi đến thắp nén hương tri ân trên bàn thờ gia tộc Đại tướng ở huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.




Hình ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ảnh tư liệu. Trở lại hội trường, tôi miên man nghĩ về lời khen của Đại tướng về bản tham luận khoa học của tôi, mặc dù cô Đặng Bích Hà với tư cách là một giáo sư Sử học, trong cuộc trò chuyện khi giải lao, có nhận xét là bản báo cáo của tôi ngắn gọn, nhưng đã đi trúng vào những vấn đề mấu chốt của cuộc hội thảo lần này.

Trích "Ở với người, ở với đời"

Đại tướng quá vĩ đại.

VĨNH phúc trời Nam tinh tú soi
BIỆT ly phút ấy đến nơi rồi
ĐẠI nhân đại nghĩa lưu thiên cổ
TƯỚNG sỹ ngàn quân được mấy người?
VÕ nghiệp vinh danh sách sử lưu
NGUYÊN vẹn trung kiên buổi xế chiều
GIÁP trận hay bình, Dân đều yêu!

[};-[};-[};-[};-[};-[};-[};-[};-[};-[};-[};-[};-

Ba lần gặp Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp

Không chỉ để lại ấn tượng sâu sắc đối với những tướng lĩnh lừng danh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp còn là vị tướng huyền thoại mà bình dị qua câu chuyện của những người lính, nghệ sĩ từng được dịp gặp ông.

Báo Tri thức trích đăng bài viết "Ba lần gặp Tổng tư lệnh" của họa sĩ Lê Trí Dũng, đăng trên tạp chí Xưa và nay số 268 tháng 9/2006. Bài viết này cũng đã được đăng tải lại trong cuốn sách Ở với người - Ở với đời do Nhà xuất bản Thời Đại phát hành vào năm 2012.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp, nguyên Tổng tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam, vị chỉ huy lớn đánh thắng hai đội quân xâm lược là Pháp và Mỹ. Với những người làm công tác văn hóa, ông là anh Văn thân thiết. Còn với những người lính chúng tôi, dù đang còn mặc áo lính hay đã giải ngũ, ông là vị chỉ huy suốt đời, là "ông Tướng huyền thoại" của chúng tôi, còn là kỷ niệm không bao giờ quên được với ba lần gặp ông.




Họa sĩ Lê Trí Dũng trong lần gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ảnh tư liệu. Lần thứ nhất, đó là những ngày giáp Tết Nhâm Tý đầu năm 1972, Sư đoàn Bộ binh 338 quân tăng cường Bộ tư lệnh Thủ đô đang cấp tập “rèn” quân ở Thạch Thành (Thanh Hoá). Ngày nào cũng đeo 10kg đá đựng trong sọt tre tự đan chạy 5km, sau đó là lăn, lê, xạ kích, võ thuật và đào giao thông hào. Đại đội đóng quân trong một bản người Mán, vùng bán sơn địa. Sung sức, tôi được giao khẩu B41, nặng và là hoả lực chính của đại đội.
Mùa đông năm ấy rất lạnh. Đêm nằm, chúng tôi mặc tất quần áo, quấn cả màn và áo mưa mà ngủ, chờ lệnh xuất quân vào B dài. Một đêm khoảng 12h đột nhiên có còi báo động rú lên. Lệnh xuất quân. Toàn bộ quân trang quân dụng phải mang đi hết. Lính tráng làu bàu: Đêm hôm giá buốt, lại còn vài ngày nữa là Tết...
Nhưng kỷ luật chiến trường, quân lệnh như sơn. Tôi nai nịt chặt chẽ xong, hất khẩu B14 lên vai là đi. Trời đêm đen như mực, hết đèo lại suối, người sau cứ nối bước người trước mà đi. Hầu hết lính nhập ngũ năm ấy là sinh viên các trường đại học, có cả những thầy giáo và khá đông nghiên cứu sinh ở nước ngoài mới về.
Đến lúc ấy, các "công tử" mới thấy giá trị của những buổi đèo sọt rèn quân. Nhưng dù sao chăng nữa, lính Hà Nội cũng khó dứt khỏi những mối tình sinh viên mà các bạn gái theo lên từ thủ đô. Và thế là cái kho chứa rơm của hợp tác xã bị biến thành "chiêu đại sở" của lính và nước mắt chia ly nhiều bao nhiêu thì càng làm tăng sự đột ngột của lệnh hành quân đêm ấy. Nhưng đến tảng sáng thì chúng tôi ngã ngửa người ra khi nhìn thấy lờ mờ dãy núi đá vôi Ninh Bình, tức là chúng tôi đã lộn ngược ra Bắc và đã đi được 40km. Và một tin vui còn bất ngờ hơn: chuẩn bị nghe đại tướng Võ Nguyên Giáp vào chúc Tết khi vào chiến trường...
Hôm ấy, Sư đoàn bộ đã dựng một khán đài cao, Đại tướng sẽ đứng trên đó nói chuyện, toàn sư đoàn hàng ngũ chỉnh tề trải dài xuống ven đồi. Nhiều đơn vị ở quá xa chỉ cử đại diện. Đại tướng lên nói chừng 15 phút, chúc Tết và động viên binh sĩ, tiếng "hu-ra" vang rền. Kết thúc, đơn vị chỗ nào lại về chỗ nấy. Chúng tôi còn nán lại để "xem mặt" ông. Ra đến ngoài cánh rừng bạch đàn, rất nhiều chiến sĩ đứng dọc hai bên đường, từ trên xe, ông nhảy xuống đi bộ giữa hai hàng quân, tay vẫy vẫy...
Đột nhiên ông dừng lại trước một người lính trẻ, rất trẻ. Chỉ khoảng 16, 17 tuổi và rất nhỏ bé, lùng thùng trong bộ quân phục số 2. Đối diện với người binh nhì, ông ôn tồn hỏi: “Đồng chí đi bộ đội bao lâu rồi?”. “Báo cáo Đại tướng, gần một tháng ạ”. “Đã học chào chưa?”. Người lính trẻ lúng túng, vì cảm động hơn vì câu hỏi. Và bất ngờ, Đại tướng dập gót, đứng nghiêm, giơ tay chào. Người lính cũng đứng thẳng người, chào đáp lại, hai mắt anh rực sáng.
Suốt đời, tôi không bao giờ quên ánh mắt của người lính hôm ấy. Trong ánh mắt ấy nửa như có sự hàm ơn, nửa như mang một lời hứa. Trong giây lát, không gian như nén lại rồi vỡ tung ra trong tiếng “hu-ra” vang dội.
Lần đầu tiên, tôi chứng kiến một cảnh tượng cảm động và lạ lùng: một đại tướng đứng nghiêm chào một binh nhì trước giờ xuất trận. Giờ đây, đã hơn 30 năm, lũ trẻ sinh thành đêm hôm ấy phần lớn đã có gia đình, Còn chúng tôi không quên được cuộc hội ngộ. Trong tình thế ầm ầm vào trận, mạng sống quả rất mong manh. Nhưng với đạo quân "Phụ tử chi binh" ấy, người ta cũng có thể chết vì một tấm lòng, một nghĩa cử lắm chứ!
Sự thực trong đoàn quân năm ấy rất nhiều người không trở về, họ vĩnh viễn nằm lại thành cổ Quảng Trị, đáy dòng sông Thạch Hãn, một cánh rừng nào đó B2, B3, chiến trường C... Nhưng tôi biết sức mạnh của những người lính chúng tôi được tăng lên kể từ buổi gặp chủ tướng của ngày ấy.




Đại tướng Võ Nguyên Giáp và nguyên Tổng bí thư Lê Duẩn bắt tay khen ngợi đội phi công Quyết Thắng, năm 1975. Ảnh tư liệu. Lần thứ hai: Vào cuối năm 1994. Cuộc triển lãm hội hoạ mang tên “Cái nhìn từ hai phía” hội tụ 40 hoạ sĩ cựu chiến binh hai nước Việt Nam và Mỹ sau khi chu du vòng quanh nước Mỹ gặt hái nhiều tiếng vang thì lễ bế mạc được tổ chức ở bảo tàng Mỹ thuật, Hà Nội.
Vài hôm sau buổi lễ, tôi được ban tổ chức mời đến để cùng tiếp một khách mời đặc biệt: Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Hơn nửa giờ ông xem kỹ từng bức tranh một, thỉnh thoảng trao đổi đôi lời với chúng tôi.
Ông dừng lâu trước bức “Chân dung Bác Hồ” gắn bằng những con tem thư của hoạ sĩ cựu chiến binh David Thomas và bức “Cánh rừng Đi-ô-xin” của tôi.
Tôi biết, ngày nay ở Hà Nội, mỗi tuần một triển lãm, việc ông đến thăm triển lãm hội hoạ của những người lính cũ hai bên của cuộc chiến mà “hơi bom còn nóng hổi” là không phải điều đơn giản. Ông thích hội hoạ, am hiểu văn, sử, khoa học và còn biết chơi piano cừ khôi. Thế giới ít có người văn võ song toàn như thế.




Bức họa Đại tướng Võ Nguyên Giáp của tác giả Lê Trí Dũng. Ảnh tư liệu. Lần thứ ba: Thời gian như gió qua cửa sổ. Nhiều lúc phóng xe trên đường nhưng tôi cứ nghĩ: "Ông tướng đã 93 tuổi rồi, đại thượng thọ rồi, không biết có tập thiền nữa không?
Thế rồi, một dịp bất ngờ, tôi được vẽ và chụp ảnh Đại tướng. Một chiều tháng 9, tôi đến nhà ông. Tôi chờ trong phòng khách. Rồi ông xuất hiện trong bộ lễ phục Đại tướng. Cử động chậm đi nhiều tuy rất minh mẫn.
Sau phút chào hỏi, ông bảo: "Làm việc ngay, vì lát nữa là đến giờ tập thái cực quyền rồi". Tôi bắt đầu vẽ, căn phòng lặng tờ, chỉ nghe tiếng sột soạt trên giấy. Đột nhiên, ông bảo: “Rất nhiều người nói tôi có hai đặc điểm: cái mắt và cái trán. Anh lưu ý nhé”.
Tôi biết ông đang mệt, dạo này thời tiết rất độc, mưa luôn. Vừa vẽ, tôi vừa quan sát ông. Đằng sau vầng trán kia, ông đang nghĩ gì? Hơn 30 năm trước hằng đêm ông thức trắng nghe tin chiến sự miền Nam từ điện thoại trực tuyến, nước mắt tướng quân có rơi không khi nghe tin đồng chí đồng bào của mình hy sinh dưới lê súng địch? Và ông phải chống chọi thế nào với sóng gió cuộc đời sau cuộc chiến?
Bất thần, ông nói: “Nhà đồng chí ở đâu?”. Tôi vừa trả lời ông vừa lựa thế đưa câu chuyện chuyển sang hướng “tâm tình”. Nhưng không, chỉ thế thôi! Ác liệt của chiến tranh và cuộc sống quân ngũ, sự cọ xát thường tình với hiểm nguy và yêu cầu quân sự đã tôi luyện vị Tổng chỉ huy thành bản lĩnh “buồn giận không lộ ra nét mặt”.
Rồi 30 phút qua đi. Bức hoạ bằng bút sắt đã xong, nhìn vẻ chưa hài lòng của tôi, ông đột nhiên hỏi người nhà: “Mai thứ mấy?”. “Thưa, thứ bảy ạ!”. “Vậy mai anh lại đến nhé!”. Lại bất ngờ, tôi hồi hộp: “Dạ, mấy giờ ạ?”. Vài tích tắc trôi mau: “Ba giờ”.
Đến bây giờ và mãi mãi về sau, tôi không thể quên được âm thanh, ngữ điệu và hồn khí của hai từ ấy. “Ba giờ” - Đại tướng nói nhanh, mạnh và sắc với ngữ điệu của người Lệ Thủy, Quảng Bình, không, không hẳn là vì thổ ngữ xứ đó, xứ quen trận mạc và đau thương, xứ có nhiều người kiệt xuất... mà trong âm điệu ấy, cái ý toát lên một lời hẹn thì ít mà nghe như một tiếng Lệnh thì đúng hơn. Đời ông, ông đã ra bao nhiêu cái lệnh như thế?




Hình ảnh bình dị của vị Tổng tư lệnh. Ảnh tư liệu. Âm hưởng toát ra cái thần hồn, thần khí có tác dụng gieo vào lòng người thừa hành một lòng tin đặc biệt, chắc thắng, không do dự. Tôi tặng ông cuốn Theo vết xích xe tăng và giới thiệu đây là cuốn hồi ký của bộ đội xe tăng trong chiến tranh. Ông cầm cuốn sách, im lặng nhìn chiếc xe tăng vượt cổng trời nơi bìa. Chuyển cho người cần vụ cất đi và nói: “Tôi sẽ đọc”. Rồi thay đồ để đi tập thái cực quyền.
Ba giờ đúng ngày hôm sau, công việc tiếp tục. Ông tươi tỉnh hơn. Thấy tôi giở máy ảnh, ông bảo: “Tôi rất ít khi được chụp một mình, bởi các đoàn thăm cứ túm vai bíu cổ đòi chụp chung”.
Lúc tôi vẽ ông, ông ngồi rất im, để phá tan cái im lặng ấy, tôi hỏi ông: “Chiều nay Đại tướng có còn tập quyền nữa không?”. Ông bảo “Không”, rồi tiếp: “Tôi tập lại, trước tập rồi, bây giờ tập lại”. Đột nhiên ông bảo: “Sao Minh Đỉnh “đi” nhanh thế nhỉ? Đang khoẻ! Giới hoạ sĩ cũng đánh giá ông ấy đắp tượng Bác giống nhất đấy!”.
Tôi đưa cho ông xem bức hoạ vừa xong bằng phấn màu, ông ưng ý lắm: “Được đấy!” và gọi vợ: “Hà ơi, xem này!”. Tôi đưa cây bút dạ để ông ký vào góc dưới tranh, ông cầm bút hơi rung, dưới ngón trỏ một nốt ruồi đỏ lớn, ông hỏi: “Ký là Văn nhé?”. Tôi trả lời: “Không ạ, Đại tướng cứ ký Võ Nguyên Giáp là hơn!”.
Im lặng, rồi dường như lấy đà, ông phóng bút ký, đường bút đi như kiếm bay, rồi chấm một cái vào một chỗ không ngờ. Thế là bức hoạ hoàn thành. Ông bắt tay tôi và nói: “Cho tôi gửi lời chào toàn thể gia đình anh nhé!”. Ông là vị tướng quân của người Việt Nam, của dân tộc cấy lúa nước, là chỉ huy trưởng đoàn quân chân đất năm xưa.
Chị Hà tiễn tôi, tôi bảo: "Ông là tài sản của nhân dân Việt Nam". Chị Hà sửng sốt: "Thế à". Chị Hà ơi, sao chị lại sửng sốt? Ông ấy đã lấy lại lòng tin cho chúng tôi trong bao phút ngã lòng. Đời người ta, ai không có những phút ngã lòng? Khi cái ác đè lên cái thiện, khi sự thật bị vùi lấp... thì chúng tôi cần ông biết bao. Vì ông mãi mãi là vị Tổng Tư lệnh của những người lính chúng tôi.

Trích Ở với người - Ở với đời
​

Võ Nguyên Giáp: Một con người làm nên lịch sử

"Một con người làm nên lịch sử" là bài viết ấn tượng, xúc động của nhà sử học Dương Trung Quốc về Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Cuốn sách về Đại tướng Võ Nguyên Giáp mang tên “Ở với người, ở với đời" tập hợp 20 bài viết của các tác giả là các tướng lĩnh, nhà sử học, nhà văn, nhà báo, nhà nghiên cứu… trong và ngoài nước. Xin trích đăng bài viết của nhà sử học Dương Trung Quốc trong cuốn sách này.

Lúc còn trẻ, tôi được xem bộ phim "Ngôi sao thành Êghe" trong đó có hình ảnh một nhà chép sử dũng cảm và tận tụy đứng giữa bãi chiến trường khốc liệt để ghi chép lại những gì đang diễn ra. Quân tướng hai bên giáp lá cà chém giết lẫn nhau, nhưng dường như vẫn né mũi gươm đường đạn để nhà chép sử làm bổn phận của mình... Chính hình ảnh ấy gây cho tôi lòng hào hứng dẫn thân vào nghề rồi thành cái nghiệp sử học cho đến nay.
Và hình ảnh người chép sử ấy cho đến nay luôn đến với tôi mỗi khi có dịp gặp anh Văn - Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Tôi chỉ có cơ hội gặp ông kể từ khi vị Đại tướng của chúng ta đảm nhận những trách nhiệm dân sự. Ông là Phó Thủ tướng phụ trách công tác Văn hóa và Khoa học Kỹ thuật. Lần đầu tôi được gần ông là thời điểm chuẩn bị cho chuyến đi thăm Ấn Độ của một đoàn đại biểu Việt Nam do Đại tướng dẫn đầu. Tôi được cơ quan Viện Sử học phân công làm công tác tư liệu cho bài diễn văn của ông. Đối với tôi đó là một vinh dự lớn vì trước đó ông còn là một hình ảnh ở rất cao và quá xa... Nhưng khoảng cách đó nhanh chóng thu hẹp chính nhờ sự cúi xuống của một người thầy đối với một học trò nhỏ. Ông cho phép tôi nhập vai để viết thử một bài diễn văn. Rồi ông có những lời động viên vừa phải. Đương nhiên, tôi chẳng góp được bao nhiêu nhưng lại học được rất nhiều điều từ ông. Trong chuyến đi Ấn Độ ấy, tôi nhớ ông có một bài phát biểu rất hay về Bác Hồ.

​

Bìa cuốn sách "Ở với người, ở với đời", nhiều tác giả. Kể từ khi tôi tham gia công tác của Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, tôi càng có nhiều cơ hội gặp ông và càng bị ông cuốn hút không phải chỉ ở một sự nghiệp quá đồ sộ của một nhà cách mạng, một vị Tổng tư lệnh mà còn ở một phẩm cách của một nhà sử học lớn. Ông kể cho tôi một đôi ký ức thời trai trẻ rồi đọc thuộc lòng những vần thơ hừng hực khí thế yêu nước của Phan Bội Châu. Ông kể lại những kỷ niệm về các nhân vật lịch sử mà ông từng tiếp xúc như cụ Huỳnh Thúc Kháng, Trần Huy Liệu. Ông đọc thuộc từng bài trong sách giáo khoa thư đã nhen nhóm trong lòng ông những bài học đầu tiên dạy làm người và lòng yêu nước; rồi những bài học lịch sử trên bục giảng ở trường tư thục Thăng Long... Ông muốn nói rằng lịch sử là tri thức tạo nên tư cách của một con người có ý thức về xã hội. Năm 1998, ông cho phép tôi được có mặt trong buổi ông cùng gia đình tiếp con trai cố Tổng thống Mỹ J.Kennedy. Hôm đó tôi thực sự nhận ra phong cách của một ông thầy dạy sử. Chậm rãi và mạch lạc, ông nói với anh bạn trẻ cách ông đúng một nửa thế kỷ về lịch sử một quan hệ Việt - Mỹ. Ông nói về những mối giao lưu đầu tiên giữa hai xứ sở cách nhau một đại dương mà vị Tổng thống Hoa Kỳ từng là người khởi thảo "Tuyên ngôn Độc lập Mỹ" đã say mê các giống lúa ở Đàng Trong của Đại Việt, đến mối quan hệ Việt - Mỹ khi còn là Đồng minh chống phát xít Nhật. Ông chỉ tấm ảnh chụp chung với Bác Hồ treo trên tường nhà mình mà nói rằng: "Tấm ảnh kia mấy người bạn đồng minh Mỹ chụp cho tôi"... Hàm ý vị Đại tướng đánh bại quân xâm lược Mỹ muốn nói với những người Mỹ trẻ tuổi rằng quan hệ giữa hai nước không chỉ có những trang sử đen tối của chiến tranh và trang sử đang được viết tiếp phải là những trang sử tốt đẹp như một thời là Đồng minh cùng chung sức đánh phát xít mà chính ông là "người trong cuộc".
Anh con trai của cố Tổng thống Kennedy rất cảm động khi nghe vị Đại tướng gợi lại hình ảnh khi cậu ta mới 4 tuổi đã phải chứng kiến đám tang của cha mình do bị ám sát, và anh nói rằng những gì nhận được sau chuyến đi thăm Việt Nam và đặc biệt là trong buổi gặp Đại tướng sẽ rất có ích cho bước đường sắp tới khi anh dự định bắt đầu bước vào chính trường... (Rất tiếc, không lâu sau, anh đã chết trong một tai nạn máy bay).




Nhà sử học Dương Trung Quốc trong lần thăm gia đình Đại tướng Võ Nguyên Giáp.


Tôi cũng được quan sát từ khoảng cách rất gần hai cuộc tiếp kiến giữa Đại tướng với Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ McNamarra ở Hà Nội (năm 1995 và 1997). Chính ông đã khéo léo bố trí để tôi có mặt trong những cuộc tiếp xúc còn rất hẹp này. Tính thuyết phục của vị Đại tướng Tổng tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam đối với một nhân vật mà nước Mỹ từng tôn sùng là một "bộ óc điện tử" chính là trọng lượng của những bằng chứng lịch sử đanh thép và thấm thía. Ông không quên từng chi tiết nhưng luôn đăt mọi lý lẽ của mình khớp với những gì lịch sử đã lên tiếng.


Khi nói chuyện với chúng tôi, những người làm công tác sử học hay đặc biệt là với giới trẻ, ông rất hay nhắc đến câu diễn ca mộc mạc của Bác Hồ: "Dân ta phải biết sử ta...". Ông kể rằng, đứng trước khả năng phải bắt buộc cẩm súng đánh thực dân, Bác Hồ sai người đi tìm cuốn "Việt Nam sử lược" của Lệ thần Trần Trọng Kim, khi đó là cuốn sách duy nhất biên soạn mạch lạc về lịch sử nước nhà để trao cho các vị lãnh đạo cuộc kháng chiến đọc. Không chỉ chí khí của người xưa mà nhiều bài học về cách đánh và cách thắng của ông cha chúng ta đem lại những tri thức rất bổ ích cho cuộc chiến đấu ở thế kỷ XX.

Chắc chắn Võ Nguyên Giáp sẽ là người giật giải quán quân về viết hồi ức lịch sử. Khác với nhiều nhà hoạt động cách mạng khác, khi đã bớt dần những công việc chính trường, ông thực sự giành tâm lực cho việc tổng kết lịch sử và lấy chính trải nghiệm của mình để tìm ra những bài học. Không kể tới những công trình chính luận đóng góp vào tổng kết sự nghiệp cách mạng mà ông là một yếu nhân, đặc biệt là tổng kết chiến tranh giải phóng và bảo vệ Tổ quốc mà ông là Tổng tư lệnh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp giành rất nhiều công sức để viết hồi ức của mình, điều mà mọi chính khác hiện đại đều làm. Nưng khác mọi người, ông viết hồi ức với tất cả tình tiết riêng tư, kể cả những rung động tình cảm của mình nhưng lại để nói đến cả một dân tộc, một thời đại và một con người mà ông luôn coi là người Thầy vĩ đại của mình: Chủ tịch Hồ Chí Minh.





Hình ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Viết lịch sử hay hồi ức ông đều luôn đặt lên hàng đầu tính trung thực. Ông có cả một "bộ tham mưu" là những người hoạt động khoa học và thực tiễn trong và ngoài quân đội sẵn sàng đóng góp ý kiến, sưu tập tư liệu giúp ông. Một tinh thần tập thể cao cộng với một trí tuệ lớn lại luôn cầu thị của ông làm cho các tác phẩm ký tên ông trở thành những công trình hoàn chỉnh và có phong cách không trộn lẫn. Viết sử, ông luôn luôn lấy sự đoàn kết là mục tiêu như chính trong thực tiễn cách mạng. Tôi không quên một kỷ niệm: Những chương đầu của cuốn sách "Tổng hành dinh trong mùa Xuân toàn thắng" được ông cho phép đăng trên "Tạp chí Xưa & Nay" của Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam (1995) trước khi sách công bố 5 năm. Ở chương kết thúc, ông điểm không thiếu một ai đã tham gia vào sự kiến lớn của lịch sử. Ông rất hài lòng khi chúng tôi chọn một tấm ảnh minh học là lúc Tổng Tư lệnh chia tay Tổng Tham mưu trưởng Văn Tiến Dũng lên đường vào chiến trường. Hình ảnh hai vị tướng thân mật đứng bên một cây đào đang nở hoa làm ông rất hài lòng. Sau này khi sách in, ông cũng tìm đúng tấm ảnh ấy dường như muốn nói lên một điều gì đó... Tấm ảnh ông và Đại tướng Nguyễn Chí Thanh ngồi trước tấm bản đồ trải rộng dưới đất trong căn phòng nhà mình để cùng nhau trao đổi ý kiến cũng được ông tâm đắc dùng trong sách.


"Từ nhân dân mà ra", "Những năm tháng không thể nào quên", "Chiến đấu giữa vòng vây", "Điểm hẹn Điện Biên" cho đến "Tổng hành dinh trong mùa Xuân toàn thắng" là gần trọn vẹn cả đời ông. Từ Điện Biên (1954) đến "Đại thắng mùa Xuân" (1975) còn một khoảng trống mà ông sẽ phải lấp đầy. Cộng với những tác phẩm mang tính tổng kết về chiến thắng Điện Biên Phủ và Tư tưởng Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là tác gia kiệt xuất đã để lại một di sản đồ sộ về thế kỷ XX hào hùng đầy thử thách. Nếu nói ông là một trong những nhà sử học lớn nhất của thế kỷ XX cũng hoàn toàn xác đáng. Và với những trước tác của mình, ông hoàn toàn xứng đáng nhận được "Giải thưởng Hồ Chí Minh" cả trên lĩnh vực sử học, văn học hay lý luận quân sự.

Người nước ngoài khi đánh giá về Đại tướng Võ Nguyên Giáp thường so sánh ông với những nhân vật lịch sử lớn trong lịch sử nhân loại, đặc biệt là lịch sử chiến tranh. Họ có sự tinh tế mà ít khi ta chú ý tới, ví như "Bách khoa toàn thư" của Mỹ khi nói về quân hàm của ông luôn viết rằng Võ Nguyên Giáp là "Đại tướng 5 sao" để nói đến một phẩm hạnh tột đỉnh, mặc dù trên vai ông luôn luôn là quân hàm mang 4 ngôi sao 5 cánh như nhiều vị đại tướng Việt Nam khác. Giới sử học Việt Nam tự hào có một vị Tổng tư lệnh là Chủ tịch Hội nghề nghiệp của mình.


Trích "Ở với người, ở với đời"



Ps: HS có hai niềm tự hào:
1 - Từng là chiến binh dưới quyền điều động của Đại Tướng Võ Nguyên Giáp, khi đó đang tại chức Bộ Trưởng Quốc Phòng.
2 - Hân hạnh gặp mặt nhà sử học Dương Trung Quốc một lần tại Đà Nẵng năm 2011, tuy nhiên anh Quốc không biết người đối thoại và bắt tay anh hôm đó có nick là Hoa_Sim, có lẽ anh không biết F319 vì không tham gia thị trường chứng khoán chăng?

Vậy theo ý nguyện Bác Giáp và gđ được an táng ở An xá- Lệ Thuỷ- Quảng Bình, vậy Bác đã chán về ở Mai Dịch...??? Với tầm nhìn xa của Đại tướng khi có ý nguyện về an nghỉ tại quê nhà Quảng Bình..... nhưng đây lại là tin tốt cho Quảng Bình về dài hạn hàng nghìn năm sau...vì tốt cho du lịch, cho kinh tế địa phương..đem thu nhập cho dân địa phương, ví dụ: sau du khách trong nước-quốc tế đến thăm động Phong Nha-Kẻ Bàng du khách lại sẽ tìm đến thăm quê nhà và khu an nghỉ của Đại tướng huyền thoại quân sự thế giới. Đó là địa điểm tham viếng ko thể bỏ qua khi có lăng mộ của một huyền thoại quân sự thế giới an nghỉ.
Đại tướng là 1 trong 10 tướng tài thế giới theo sự bỏ phiếu bầu chọn của Viện Hàn Lâm Hoàng Gia Anh năm 1996 ( xếp cùng cỡ với Alexander Đại Đế, Cesar , Napoleon, Thành Cát Tư Hãn, Trần Hưng Đạo, Cutudốp, Giucop..) trong đó 2 Danh tướng VN là Trần Hưng Đạo, Võ Nguyên Giáp được bầu chọn với 100% phiếu bầu. Sau khi đã qua đời rồi về lâu dài Đại tướng vẫn ngầm giúp người dân quê nhà Miền Trung nghèo khó. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đúng là người có tầm nhìn vượt không gian và thời gian, một thiên tài-một vị thánh huyền thoại của dân tộc.

Từ 14h chiều mai, nhà Đại tướng sẽ mở cửa cho nhân dân vào dâng hương kính viếng. (Tin từ lực lượng cảnh vệ lúc 21h tối nay)

Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Người anh cả của Quân đội Việt Nam


(Dân trí) - Đại tướng đã ra đi, một người con ưu tú đất Việt đã nằm xuống, nhưng tình cảm mà dân tộc Việt Nam dành cho ông, mãi mãi không thay đổi.
>> Đại tướng Võ Nguyên Giáp từ trần

Còn đối với Quân đội Nhân dân Việt Nam, vị Lãnh đạo tài ba, người Anh cả tình thâm vẫn để lại cho thế hệ lớp lớp các chiến sĩ mai sau, những câu chuyện lịch sử chói lọi, những trận đánh hào hùng làm nên danh tiếng Việt Nam.​

​

​